Inventory number IRN Number of state registration
0324РК00246 AP22788840-KC-24 0124РК00178
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Краткие сведения Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 1
International publications: 2 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 0
Patents Amount of funding Code of the program
0 24831925 AP22788840
Name of work
Археологические исследования памятников каменного века Восточного Приаралья
Type of work Source of funding Report authors
Fundamental Рахимжанова Сауле Жангельдыевна
0
0
0
1
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МНВО РК
Full name of the service recipient
Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Институт археологии имени А.Х.Маргулана" Комитета науки Министерства образования и науки Республики Казахстан
Abbreviated name of the service recipient Институт археологии им. Маргулана
Abstract

Историко-культурные процессы, происходившие на территории Восточного Приаралья в эпоху камня.

Тас дәуірінде Шығыс Арал маңында орын алған тарихи-мәдени процестер.

Целью проекта является мониторинг ранее выявленных объектов, выявление новых памятников и комплексное изучение коллекций эпохи каменного века Восточного Приаралья.

Жобаның мақсаты – бұрын анықталған нысандарға мониторинг жүргізу, жаңа ескерткіштерді анықтау және Шығыс Арал маңындағы тас дәуірінің топтамаларын кешенді зерттеу.

Полевые работы проводятся с применением наземной съемки на фотоаппарат и аэросъемки с использованием дрона. Произведена фиксация обнаруженных объектов и их картографирование. Междисциплинарное комплексное исследование является основой изучения материала. Анализ каменных коллекций осуществляется с помощью метода статистической обработки цифровых данных, типологического, технологического методов для обозначения облика индустрии, соотнесения с временным периодом, определения сырьевых стратегий древнего населения.

Далалық жұмыстар фотоаппаратқа түсіру және дронды пайдалану арқылы аэротүсірілім жасау арқылы жүргізіледі. Табылған нысандарды тіркеу және оларды картаға түсіру жүргізілетін болады. Пәнаралық кешенді зерттеу материалды зерттеудің негізі болып табылады. Тас топтамаларын талдау сандық деректерді статистикалық өңдеу әдісі, өндірістің келбетін көрсету үшін типологиялық, технологиялық әдістер, уақыт кезеңімен байланыстыру, ежелгі халықтың шикізат стратегияларын анықтау арқылы жүзеге асырылады.

В ходе мониторинга и работ по выявлению новых памятников были собраны коллекции с 15 памятников. Было обнаружено более 3000 артефактов, относящихся к разным историческим эпохам Северного и Северо-Восточного Приаралья. В ходе разведочных работ было произведено шурфование 5 памятников. Обработаны коллекции каменных артефактов в фондах историко-краемедческих музеев г.Кызылорда и Аральск (коллекции стоянок Саксаульская I и Жалгыз-Агым.

Арал өңірінің солтүстік және солтүстік-шығысындағы әртүрлі тарихи дәуірлерге жататын 3000-нан астам артефакт табылды. Барлау жұмыстары барысында 5 ескерткішке белгі қойылды. Қызылорда және Арал қалаларындағы тарихи-өлкетану музейлерінің қорларындағы тастан жасалған артефактілер топтамасы (Сексеуіл I және Жалғызағым тұрақтарының топтамалары) өңделді.

проведено углубленное изучение технологии расщепления камня в палеолите и неолите, выделены культурно-хронологические маркеры, определяющие сложные исторические процессы на территории Северного и Восточного Приаралья. Получены новые данные о миграционных процессах и взаимодействиях древнего населения Северного и Восточного Приаралья, полуострова Мангышлак и верхнего течения Сырдарьи.

Палеолит және неолит дәуіріндегі тасты бөлшектеу технологиясына тереңірек зерттеу жүргізілді, Солтүстік және Шығыс Арал маңындағы күрделі тарихи процестерді анықтайтын мәдени-хронологиялық белгілер бөлінді. Солтүстік және Шығыс Арал өңірін, Маңғышлақ түбегі мен Сырдарияның жоғарғы ағысын мекендеген ежелгі халықтың көші-қон процестері мен өзара іс-қимылдары туралы жаңа деректер алынды.

Были обработаны материалы, хранящиеся в музеях гг. Кызылорда, Аральск и Института археологии имени А.Х. Маргулана. изученные материалы были введены в научный оборот посредством научных публикаций и докладов. Всего было опубликовано 3 статьи (1 в отечественном журнале, 2 в зарубежных изданиях), представлен 1 доклад на европейском археологическом конгрессе в Риме (Италия) и проведен 1 семинар в музее г. Аральск.

Қызылорда, Арал қалаларының және А.Х. Марғұлан атындағы Археология институтының музейлерінде сақталған материалдар өңделді, зерттелген материалдар ғылыми жарияланымдар мен баяндамалар арқылы ғылыми айналымға енгізілді. Барлығы 3 мақала (1 – отандық журналда, 2 – шетелдік басылымдарда) жарияланды, Римде (Италия) өткен Еуропа археологиялық конгресінде 1 баяндама ұсынылды және Арал қаласының музейінде 1 семинар өткізілді.

Все этапы запланированных работ полностью осуществлены, поставленные задачи выполнены. Исследования осуществлены на высоком уровне с привлечением междисциплинарных методов и методов спутникового геопозиционирования.

Жоспарланған жұмыстың барлық кезеңдері толығымен жүзеге асырылды, қойылған міндеттер орындалды. Зерттеулер пәнаралық әдістер мен спутниктік геопозициялау әдістерін қолдана отырып, жоғары деңгейде жүзеге асырылды.

Результаты данных исследований могут использоваться для разработки монографий, пособий и курсов по археологии Казахстана и истории региона, а также для подготовки узких специалистов высшего и послевузовского образования.

Осы зерттеулердің нәтижелері Қазақстан археологиясы және өңір тарихы бойынша монографиялар, оқу құралдары мен курстар әзірлеу үшін, сондай-ақ жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беруде салалық мамандарды даярлау үшін пайдаланылуы мүмкін.

UDC indices
902
International classifier codes
03.41.00;
Key words in Russian
археология; каменный век; стоянка; поселение; палеолит; неолит; энеолит; артефакты;
Key words in Kazakh
археология; тас дәуірі; тұрақ; қоныс; палеолит; неолит; энеолит; артефактілер;
Head of the organization Оңғар Ақан Кандидат исторических наук / ассоцированный профессор
Head of work Рахимжанова Сауле Жангельдыевна Кандидат исторических наук / ведущий научный сотрудник