The object of research, development or design (in Russian) : Производные триэтоксисиланов и –силатранов и возможности их применения в качестве реагентов для модификации различных поверхностей.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Триэтоксисиландар мен силатрандардың туындылары және оларды әртүрлі беттерді өзгерту үшін реагент ретінде қолдану мүмкіндігі.

Aim of work (in Russian) : Развитие методологии синтеза новых гетероатомных производных 3-аминопропилтриэтоксисилана и 3-аминопропилсилатрана реакцией последних с органическими или элементоорганическими электрофилами, и изучение их свойств с целью возможного применения в качестве новых прекурсоров функциональных покрытий. Разработка методов направленной модификации поверхностей различной природы для придания им комплекса практически полезных свойств.

Aim of work (in Kazakh) : 3-аминопропилтриетоксисиланның және 3-аминопропилсилатранның жаңа гетероатомды туындыларын соңғысының органикалық немесе элемент органикалық электрофилдермен әрекеттесу арқылы синтездеу әдістемесін әзірлеу және функционалдық жабындардың жаңа прекурсорлары ретінде пайдалану мүмкіндігін ескере отырып, олардың қасиеттерін зерттеу. Оларға практикалық пайдалы қасиеттер кешенін беру үшін әртүрлі сипаттағы беттерді бағытталған өзгерту әдістерін әзірлеу.

Методы исследования (на русском) : Состав и строение синтезированных гетероатомных кремнийорганических соединений и покрытий на их основе изучены совокупностью необходимых физико-химических методов: АСМ, РФЭС, РЭМ, ИК и ЯМР спектроскопией.

Методы исследования (на казахском) : Синтезделген гетероатомды кремнийорганикалық қосылыстардың және олардың негізіндегі жабындардың құрамы мен құрылымы қажетті келесі физикалық-химиялық әдістер кешенін қолдану арқылы зерттелді: АКМ, РФЭС, ЭМС, ИҚ және ЯМР спектроскопиясы.

Obtained results and novelty (in Russian) : Изучены реакции 3-аминопропилтриэтоксисилана с акрилатами (акрилонитрил, акриламид, метилакрилат, этилакрилат), а также реакция аза-Михаэля с участием 3-аминопропилсилатрана в качестве нуклеофила и акрилатами в качестве акцептора Михаэля. Найдены оптимальные условия для реализации синтеза. Изучены физико-химические свойства синтезированных полученных гетероатомных производных 3-аминопропилсилатрана. На базе синтезированных гетероатомных производных 3-аминопропилтриэтоксисилана и 3-аминопропилсилатрана получены устойчивые кремнийорганические покрытия на поверхности различных материалов (сталь, цеолит, силикагель и стекло). Установлены оптимальные параметры модификации поверхностей (состава рабочих растворов, температурных и гидродинамических условий) для формирования устойчивых кремнийорганических покрытий на образцах. Изучены химическо-физические свойства функциональных покрытий. Качественный и полуколичественный анализ кремнийорганических покрытий проведен методами ИК спектроскопии и РЭМ. Исследована морфология поверхности модифицированного цеолита.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : 3-аминопропилтриэтоксисиланның акрилаттармен (акрилонитрил, акриламид, метилакрилат, этилакрилат) реакциялары, сондай-ақ, нуклеофил ретінде 3-аминопропилсилатран және Михаэля акцепторы ретінде акрилаттар алынып аза-Михаэля реакциясы зерттелді. Синтезді жүзеге асырудың оңтайлы шарттары табылды. 3-аминопропилсилатранның синтезделіп алынған гетероатомдық туындыларының физика-химиялық қасиеттері зерттелді. 3-аминопропилтриэтоксисилан және 3-аминопропилсилатрандардың синтезделген гетероатомдық туындылары негізінде әртүрлі материалдардың (болат, цеолит, силикагель және шыны) бетінде тұрақты болып келетін кремнийорганикалық жабындылар алынды; Үлгілерде тұрақты кремнийорганикалық жабындыларды қалыптастыру үшін бетті модификациялаудың оңтайлы (ерітінділердің құрамы, температура және гидродинамикалық жағдайлар) параметрлері белгіленді. Функционалды жабындылардың химия-физикалық қасиеттері зерттелді. Кремнийорганикалық жабындыларының сапалық және жартылай сандық талдауы ИҚ спектроскопиясы және РЭМ әдістерімен жүргізілді. Модификацияланған цеолиттің беткі морфологиясы зерттелді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Поиск и разработка методов получения новых доступных и экологичных материалов для функционализации различных поверхностей.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Әртүрлі беттерді функционализациялау үшін жаңа қолжетімді және экологиялық таза материалдарды алу әдістерін іздеу және әзірлеу.

Level of implementation (in Russian) : не внедрено.

Level of implementation (in Kazakh) : Енгізілмеген

Efficiency (in Russian) : Сведения, полученные в ходе реализации проекта, внесут существенный вклад в развитие химии кремнийорганических соединений, в разработку промышленно ориентированных методов и подходов к созданию новых практически полезных материалов и в развитие технологии модификации поверхностей различной природы, востребованной различными отраслями промышленности не только Казахстана, но и других стран.

Efficiency (in Kazakh) : Жобаны іске асыру барысында алынған мәліметтер кремнийорганикалық қосылыстар химиясының дамуына, жаңа практикалық пайдалы материалдарды жасаудың өнеркәсіптік бағдарланған әдістері мен тәсілдерін әзірлеуге және Қазақстанның ғана емес, басқа да елдердің өнеркәсіптің әртүрлі салалары талап ететін әртүрлі сипаттағы беттерді модификациялау технологиясын дамытуға елеулі үлес қосады.

Field of application (in Russian) : химическая, нефтедобывающая, автомобильная, авиационная, судостроительная, металлургическая промышленность.

Field of application (in Kazakh) : химия, мұнай өндіру, автомобиль, авиация, кеме жасау, металлургия өнеркәсібі.