The object of research, development or design (in Russian) : Архаизы и древние формы в произведениях Абая и Шакарима, не используемые сегодня

The object of research, development or design (in Kazakh) : Абай және Шәкәрім шығармаларындағы қазіргі күні қолданылмайтын архаиздер мен көне формалар

Aim of work (in Russian) : Цель данной работы - раскрыть значение устаревших слов, пассивной лексики, ныне неиспользуемых слов в произведениях Абая и Шакарима, значение которых было забыто, на основе материалов тюркских письменных памятников и современных тюркских языков и толковых словарей арабо-персидского и монгольского языков. Составить первый сравнительно-исторический словарь слов, использованные Абаем и Шакаримом.

Aim of work (in Kazakh) : Абай мен Шәкәрім өлеңдері, қара сөздер мен қолжазбаларында сақталған көнерген немесе мағынасы ұмыт болған сөздердің, пассив лексиканың, қазірде қолданылмайтын кірме элементтердің, көне жұрнақтар мен формалардың түпкі мағынасын түркі жазба ескерткіштері мен қазіргі түркі тілдері материалдары және араб-парсы, моңғол тілдерінің түсіндірме сөздіктері негізінде аша отырып, Абай, Шәкәрім қолданған сөздердің салыстырмалы-тарихи сөздігін жасау.

Методы исследования (на русском) : В ходе исследовательской работы используются основные лингвистические методы: метод компонентного и семантического анализа, сравнительно-сопоставительное исследование в диахронии и синхронии, методы описания, систематизации, дифференциации необходимых данных, обобщения понятий.

Методы исследования (на казахском) : Зерттеу жұмысы барысында негізгі лингвистикалық əдістерді: компоненттік жəне семантикалық талдау əдісі, диахрония жəне синхрониядағы салыстырмалы-салғастырмалы зерттеу, сипаттау, жүйелеу, топтау, қажетті мəліметтерді саралау, ұғымдарды жинақтау əдістері қолданылады.

Obtained results and novelty (in Russian) : В научных статьях и монографии, изданных в рамках проекта, проанализирована основная семантика и этимология слов, значение которых в этот день забыто, благодаря чему сегодняшнему читателю легче понять язык поэтов и узнать значение слов, которые в нем звучат. Книга, изданная в рамках проекта, издана в виде словаря и направлена в учебные заведения, благодаря чему наследие Абая пропагандируется среди молодежи. Этот труд будет использоваться преподавателями филологии, тюркологии, абаеведения в качестве учебного пособия.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Жоба аясында жарық көрген ғылыми мақалалар мен монографияда Абай мен Шәкәрім тілінде қолданылған алайда осы күні мағынасы ұмытылған сөздердің негізгі семантикасы мен этимологиясы талданған, осы арқылы бүгінгі оқырманға ақындар тілін оңай түсініп, ондағы көнерген сөздердің мағынасын біліп жүреді. Жоба аясында шыққан кітап сөздік ретінде жарияланып, оқу орындарына жіберілді, сол арқылы Абай мұрасы жастарға насихатталады. Бұл еңбекті филология, түркітану, абайтану саласының оқытушылары оқу құралы ретінде пайдаланатын болады.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : монография

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : монография

Level of implementation (in Russian) : нет

Level of implementation (in Kazakh) : жоқ

Efficiency (in Russian) : В опубликованных статьях была проанализирована история слов, использованных Абаем, и широкой публике были продемонстрированы непонятные формы языка поэта. В настоящее время определены конечные значения слов, неправильно употребляемых по смыслу, введены новые слова в словарный запас казахского языка. Были найдены новые версии слов, использованных Абаем, и предложено включить их в словарь Абая.

Efficiency (in Kazakh) : Шығарылған мақалаларда Абай қолданған көнерген сөздердің тарихы талданып, көпшілік қауымға Абай тіліндегі түсініксіз формалар талданып көрсетілді. Қазіргі күні мағына жағынан дұрыс қолданылмайтын сөздердің түпкі мағынасы анықталып, қазақ тілінің сөздік қорына жаңа сөздер енгізілді. Абай қолданған сөздердің жаңа нұсқалары табылып Абай тілінің сөздігіне кіргізу ұсынысы берілді.

Field of application (in Russian) : Актуальность и значимость сравнительно-исторического изучения языка Абая и Шакарима, словаря архаизмов используемых поэтами, может быть использована в нескольких областях: На курс «абаеведения» в школе; Студентам высших учебных заведений, особенно наставникам, обучающимся по специальности казахский язык и литература Исследователям общественно-гуманитарной, в том числе филологической направленности; Может использоваться в научно-исследовательских центрах абаеведение, тюркологии и история языка.

Field of application (in Kazakh) : Абай мен Шәкәрім тілін, ақындар қолданған сөздердің сөздігін жасау жұмысын салыстырмалы-тарихи тұрғыдан зерттеудің өзектілігі мен маңызының нәтижесі бірнеше облыста қолданыла алады Атап айтар болсақ: Мектептегі «Абайтану» курсына; Жоғары оқу орындарының студенттеріне, әсіресе қазақ тілі мен әдебиеті мамандығында оқитын тәлімгерлерге Қоғамдық-гуманитарлық, оның ішінде филологиялық бағыттағы зерттеушілерге; «Абайтану», «Түркітану», «Тіл тарихы» ғылыми-зерттеу орталықтарында қолданыла алады.