The object of research, development or design (in Russian) : озеро Большой Талдыколь, г. Астана.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Үлкен Талдыкөл көлі, Астана қ.

Aim of work (in Russian) : Определение структуры и динамики гидробиоценоза озера Большой Талдыколь как фактора экологической устойчивости водоема и применение выделенных бактериальных культур для очистки воды в озере.

Aim of work (in Kazakh) : Су қоймасының экологиялық тұрақтылығының факторы ретінде Үлкен Талдыкөл көлінің гидробиоценозының құрылымы мен динамикасын анықтау және көлдегі ластанған суды тазарту үшін бөлініп алынған бактериалды дақылдарды пайдалану.

Методы исследования (на русском) : Исследовательская группа при реализации проекта использовала классические и современные методы исследований с использованием лабораторного оборудования для выполнения различных задач. Используемые методы точны и адаптированны для определения разнообразия микробных и бактериальных сообществ озера, включая микроскопические и микробиологичекие. Уровень полевых и инструментальных исследования трудоемкий и сложный, соответствует требованиям современной науки. - Методы аналитической химии: стандартный анализ химических компонентов в воде по основным показателям: БПК5, ХПК, фосфаты, азот аммонийный, нитриты, нитраты, нефтепродукты, СПАВ и т.д; - Методы гидробиологии: видовая идентификация альго- и зоопланктона. Определение численности и биомассы водорослей; - Методы микробиологии: выделение, скрининг, отбор и идентификация микроорганизмов различных таксономических групп на основе фенотипических признаков (морфо-культуральные и биохимические свойства). Данный методологический подход позволяет получать достоверные результаты как качественного, так и количественного анализа.

Методы исследования (на казахском) : Жоба іске асырылған кезде зерттеу тобы классикалық және заманауи зерттеу әдістерін, әртүрлі тапсырмаларды орындау үшін зертханалық жабдықтарды пайдалана отырып қолданды. Қолданылған әдістер дәл және микробтық және бактериялық қауымдастықтардың әртүрлілігін анықтау үшін бейімделген, микроскопиялық және микробиологиялық әдістерді қоса алғанда. Далалық және аспаптық зерттеулер деңгейі күрделі және еңбекті қажет етеді, заманауи ғылым талаптарына сәйкес келеді. • Аналитикалық химия әдістері: судың негізгі көрсеткіштері бойынша химиялық компоненттерді стандартты талдау: БПК5, ХПК, фосфаттар, аммоний азоты, нитриттер, нитраттар, мұнай өнімдері, беттік белсенді заттар (ББЗ) және т.б.; • Гидробиология әдістері: альго- және зоопланктонның түрлік идентификациясы. Балдырлардың саны мен биомассасын анықтау; • Микробиология әдістері: түрлі таксономиялық топтардың микроорганизмдерін бөліп алу, скринингтеу, сұрыптау және фенотиптік қасиеттеріне (морфо-мәдени және биохимиялық сипаттамалары) негізделе отырып анықтау. Бұл әдістемелік тәсіл сапалы және сандық талдаудың сенімді нәтижелерін алуға мүмкіндік береді.

Obtained results and novelty (in Russian) : Научная новизна проекта заключается в том, что впервые на территории озера Талдыколь был изучен видовой состав планктонных сообществ, а также их количественные характеристики. Результаты, полученные в рамках выполнения проекта, полностью соответствуют поставленным задачам, являются достоверными и подтверждаются экспериментальными данными. Был создан консорциум бактериальных культур для очистки воды озера Талдыколь и проведены лабораторные испытания данного консорциума. Штаммы консорциума и сам консорциум были депонированы в коллекции биобанка промышленных микроорганизмов ТОО «РКМ», с присвоением коллекционных номеров. На штаммы получены свидетельства о депонировании. За весь период были опубликованы 3 статьи в международных рецензируемых изданиях и одна статья в КОКСНОВО:

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Жобаның ғылыми жаңалығы Талдыколь көлінің аумағында алғаш рет планктондық қауымдастықтардың түрлік құрамы, сондай-ақ олардың сандық сипаттамалары зерттелді. Жоба аясында алынған нәтижелер қойылған міндеттерге толық сәйкес келеді, сенімді және эксперименттік деректермен расталған. Талдыколь көлінің суын тазартуға арналған бактериялық дақылдардың консорциумы құрылып, осы консорциумның зертханалық сынақтары жүргізілді. Консорциум штаммдары және консорциумның өзі «РКМ» ЖШС өнеркәсіптік микроорганизмдер биобанкі коллекциясына енгізіліп, коллекциялық нөмірлер берілді. Штаммдарға депозитке салу туралы куәліктер алынды. Жоба барысында халықаралық рецензияланатын басылымдарда 3 мақала және КОКСНОВО журналында 1 мақала жарияланды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Данный проект служит для улучшения экологической устойчивости водной экосистемы и снижения уровня загрязняющих веществ. Основные этапы работы включали анализ гидробиоценоза, отбор проб воды, а также выделение и изучение активных бактериальных культур, способных к биоразложению загрязняющих веществ. Конструктивные показатели результатов проекта представляют собой: -публикации (в зарубежных и отечественных изданиях), в которых отражены методы, проверка первоначальных гипотез, анализ результатов и выводы; -патент на полезную модель, которая может быть использована для решения конкретной экологической цели; - консорциум микроорганизмов, который депонирован в биобанке промышленных микроорганизмов. Важными экономическими аспектами проекта являются минимизация затрат за счет использования локальных микробиологических ресурсов и возможность масштабирования проекта для очистки других водоемов региона. А также выражается в его положительном экологическом и рекреационном эффекте, который сохраняет благополучие экосистемы озера Талдыколь и обеспечивает благоустройство и здоровье горожан.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Бұл жоба су экожүйесінің экологиялық тұрақтылығын арттыруға және ластаушы заттардың деңгейін төмендетуге қызмет етеді. Жұмыстың негізгі кезеңдеріне гидробиоценозды талдау, су сынамаларын алу, сондай-ақ ластаушы заттардың биодеградациясына қабілетті белсенді бактериялық өсінділерді оқшаулау және зерттеу кірді. Жоба нәтижелерiнiң конструктивтiк көрсеткiштерi мыналар болып табылады: - әдістерді, бастапқы гипотезаларды тексеруді, нәтижелер мен қорытындыларды талдауды көрсететін басылымдар (шетелдік және отандық басылымдарда); - нақты экологиялық мақсат шешу үшін пайдалануға болатын коммуналдық модельге патент; - өнеркәсіптік микроорганизмдер биобанкіне сақтауға берілетін микроорганизмдер консорциумы. Жобаның маңызды экономикалық аспектiлерi жергiлiктi микробиологиялық ресурстарды пайдалану есебiнен шығындарды азайту және өңiрдiң басқа су айдындарын тазарту жобасын кеңейту мүмкiндiгi болып табылады. Ол сондай-ақ талдыкөл көлi экожүйесiнiң әл-ауқатын сақтайтын және азаматтардың денсаулығын жақсартуды және сауықтыруды қамтамасыз ететін оның оң экологиялық және рекреациялық әсерiнен көрiнедi.

Level of implementation (in Russian) : По результатам исследований были опубликованы статьи в рецензируемых зарубежных научных изданиях и статья в отечественном изданий, входящий в КОКСНВО. Также получено уведомление о положительном решении о выдаче патента на полезную модель «Консорциум бактериальных культур ОВТ, перспективный для очистки загрязненных вод»

Level of implementation (in Kazakh) : Зерттеу нәтижелері бойынша мақалалар рецензияланған шетелдік ғылыми басылымдарда және КОКСНВО құрамына кіретін отандық басылымда мақала жарияланды. Сондай-ақ «Ластанған суларды тазартуға перспективалы ОБТ бактериялық дақылдар консорциумы» пайдалы моделіне патент беру туралы оң шешім туралы хабарлама алынды.

Efficiency (in Russian) : Эффективность работы за отчетный период в целом отвечает запланированным задачам проекта. Результаты, опубликованные в трех статьях в зарубежных изданиях, свидетельствуют о высоком уровне исследования и признании в международном научном сообществе. Получение патента подтверждает оригинальность и потенциальную ценность методики для практического применения.

Efficiency (in Kazakh) : Есепті кезеңдегі жұмыстардың орындалуы негізінен жобаның жоспарланған мақсаттарына сәйкес келеді. Шетелдік басылымдарда үш мақалада жарияланған нәтижелер халықаралық ғылыми қауымдастықтағы зерттеулер мен танудың жоғары деңгейін көрсетеді. Патент алу практикалық қолдану үшін техниканың түпнұсқалығын және әлеуетті құндылығын растайды.

Field of application (in Russian) : Полученные результаты могут быть полезны ученым, исследователям и специалистам НИИ, работающим в области экологии и охраны природы, зоологии, сельского хозяйства; а также могут быть использованы при организации природного парка на акватории Талдыкольской системы озер.

Field of application (in Kazakh) : Алынған нәтижелер экология және табиғатты қорғау, зоология, ауыл шаруашылығы саласында жұмыс істейтін ғалымдар, зерттеушілер және ҒЗИ мамандарына пайдалы болуы мүмкін; сондай-ақ Талдыколь көлдер жүйесінің су айдынында табиғи парк ұйымдастыру кезінде пайдаланылуы мүмкін.