Inventory number IRN Number of state registration
0224РК00329 AP14972646-OT-24 0122РК00339
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Заключительный Gratis Number of implementation: 4
Implemented
Publications
Native publications: 2
International publications: 1 Publications Web of science: 1 Publications Scopus: 1
Number of books Appendicies Sources
1 12 53
Total number of pages Patents Illustrations
95 1 10
Amount of funding Code of the program Table
7999949 AP14972646 25
Name of work
Разработка экологической технологии очистки подземных вод для питьевых целей с применением природных цеолитов Казахстана
Report title
Type of work Source of funding The product offerred for implementation
Applied Модель
Report authors
Кыдырбекова Алия Адыловна , Мейрамкулова Куляш Садыковна ,
0
0
1
0
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МНВО РК
Full name of the service recipient
Некоммерческое акционерное общество "Евразийский Национальный университет имени Л.Н. Гумилева"
Abbreviated name of the service recipient НАО "ЕНУ им.Л.Н.Гумилева"
Abstract

Подземные воды, артезианские скважины Целиноградского района, Акмолинской области, цеолиты.

Жер асты сулары, Ақмола облысының Целиноград ауданындағы артезиан ұңғымалары, цеолиттер

разработать и испытать в лабораторных условиях экономически эффективную «зеленую технологию»интегрированной системы очистки подземных вод для получения высококачественной питьевой воды с использованием комбинации природного цеолита местных месторождений Казахстана и УФ-светодиодных ламп

Қазақстанның жергілікті кен орындарының табиғи цеолиті мен ультракүлгін-жарықдиодты шамдардың комбинациясын пайдалана отырып, ауыз су шаруашылық мақсатта жоғары сапалы ауыз су алу үшін зертханалық жағдайда жер асты суларын тазартудың экономикалық тиімді «жасыл технологияын» әзірлеу және сынау

Химические анализы воды до и после очистки с использованием спектрофотометрии, высокоэффективной жидкостной хроматографии, атомно-абсорбционной спектроскопии. Микробиологические исследования классическими методиками. Методы моделирования технологии очистки.

Спектрофотометрияны, жоғары тиімді сұйық хроматографияны, атомдық абсорбциялық спектроскопияны қолдана отырып суды тазартуға дейін және кейін химиялық талдау. Классикалық әдістермен микробиологиялық зерттеулер. Тазарту технологияларын модельдеу әдістері.

В результате исследований разработана технология на основе комбинированной установки с фильтрующей цеолитовой фильтрацией, ультрафиолетового обеззараживания LED лампами, обеспечивающего полную деструкцию органических поллютантов с финальной нанофильтрацией для удаления биологического деактированного загрязнения, образованного на стадии ультрафиолетового обеззараживания. Впервые разработан и выявлен индекс качества воды при использовании природного, синтетического и кальцинированного цеолита основанный на физико -химических параметрах воды, которое указывает на общее качество воды в определенном месте и в определенное время. В процессе исследований изучены процессы моделирования очистки вод на основе структуры фильтрующего материала, кинетики адсорбции и режима воздействия UV-LED дезинфекции для определения эффективности удаления загрязнений подземных вод, металлами, остатками ХОС для применения в контролируемых условиях.

Зерттеу нәтижесінде ультракүлгін дезинфекциялау сатысында пайда болған биологиялық ластануды жою үшін соңғы нанофильтрациясы бар органикалық поллютанттардың толық жойылуын қамтамасыз ететін, цеолитті сүзгісі бар LED шамдарымен ультракүлгін дезинфекциялау негізінде аралас қондырғы жер асты суларын тазарту технологиясы әзірленді. Зерттеу барысында жер асты суларының металдар, ХОС қалдықтарымен ластануының тазарту тиімділігін бақыланатын жағдайларда анықтау үшін сүзгі материалының құрылымына, адсорбция кинетикасына және ультракүлгін жарықдиодты дезинфекция әсер ету режиміне негізделген суды тазартуды модельдеу процестері зерттелді. Белгілі бір жерде және белгілі бір уақытта судың жалпы сапасын көрсететін судың физика-химиялық параметрлеріне негізделген табиғи, синтетикалық және кальциленген цеолитті пайдалану кезінде алғаш рет судың сапа индексі әзірленді және анықталды

Исследованы адсорбционные свойства природных, синтетических и модифицированных цеолитов для комбинированной технологии очистки воды, выявлен оптимальный режим воздействия UV LED обеззараживания, определены оптимальные параметры кинетических механизмов адсорбции в зависимости от различных факторов воздействия. Комбинированная установка для очистки подземных вод с низкой стоимостью отечественной фильтрующей системы и энергоэффективными свойствами LED ламп будет основой для универсального модульного реактора по обеспечению населения c низким уровнем доходов и предприятий аграрного сектора питьевой водой в соответствии с требованиями действующего Сан ПиН РК, что является приоритетной задачей социально-экономического развития страны, а также применимо для дальнейшей коммерциализации проекта.

Суды тазартудың аралас технологиясы үшін табиғи, синтетикалық және модификацияланған цеолиттердің адсорбциялық қасиеттері зерттелді, UV LED залалсыздандырудың оңтайлы әсер ету режимі анықталды, әртүрлі әсер ету факторларына байланысты адсорбция кинетикалық механизмдерінің оңтайлы параметрлері анықталды.Жер асты суларын тазартудың әзірленген технологиясы Қазақстан Республикасының қолданыстағы санитарлық ережелері мен ережелерінің талаптарына сәйкес халықтың аз қамтылған топтарын және ауыл шаруашылығы кәсіпорындарын ауыз сумен қамтамасыз ету үшін әмбебап модульдік реактордың негізі болады

Получен акт внедрения в производство ТОО « Вентаква-СТ» и 3 акта в образовательный процессы: ЕНУ им.Л.Н.Гумилева, КазНУ им.Аль-Фараби, Ташкентский университет архитектуры и строительства,проведены апробации на международном уровне Таджикистане, Узбекистане, России ,США.

« Вентаква-СТ» ЖШС-нің өндіріске енгізу актісі және оқу үдерісіне 3 акт алынды: Л.Н.Гумилев атындағы ЕҰУ, әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті, Ташкент сәулет-құрылыс университеті. Тәжікстанда, Өзбекстанда , Ресейде, АҚШта технологияның апробациясы өткізілді

По данным полученным на лабораторной установке очистки подземных вод на основе использования UV LED и UV ртутно-кварцевой ламп, затраченной энергии на обеззараживание 1 м3 воды показал на 4,75% меньше потребления электроэнергии в денежном эквиваленте. Комбинированная установка для очистки подземных вод с низкой стоимостью отечественной фильтрующей системы и энергосберегающими свойствами LED ламп будет базовой моделью технологии для модульных реакторов по обеспечению питьевой водой аграрных регионов страны.

UV LED және UV сынап-кварц шамдарын пайдалану негізінде жер асты суларын тазарту зертханалық қондырғыда алынған мәліметтерге сәйкес, 1 м3 суды залалсыздандыруға жұмсалған энергия ақшалай баламада электр энергия тұтынудың 4,75% - ға аз екенін көрсетті. Құны төмен отандық сүзу жүйесі және энергия үнемдейтін LED шамдары бар жерасты суларын тазартуға арналған құрама қондырғы еліміздің аграрлық өңірлерін ауыз сумен жабдықтау технологиясының модульдік реакторлардың базалық моделі болады.

Результаты проекта направлены для использования государственными органами в управлении водными ресурсами и водоснабжении, ВУЗами, международными научно-образовательными организациями, занимающимися проблемами водных ресурсов и «зелеными технологиями», сельскохозяйственными формированиями, проектными организациями, общественными организациями для улучшения доступа к качественной воде наиболее уязвимых сельских регионов, аналитическими исследовательскими лабораториями. При соответствующем финансировании проект может стать основой исследований на пути к коммерциализации « зеленых технологий» и внедрения инноваций к чистой безопасной воде.

Су ресурстарын басқаратын мемлекеттік органдар, ғылым-білім беру ұйымдары, ауыл шаруашылығы құрылымдары, жобалау ұйымдары, осал ауылдық өңірлердің сапалы суға қолжетімділігін жақсарту жөніндегі қоғамдық ұйымдар, зерттеу зертханалары. Тиісті қаржыландырумен жоба "жасыл технологияларды" коммерцияландыру жолында және таза, қауіпсіз суға инновациялар енгізу жолындағы зерттеулердің негізі бола алады.

UDC indices
628.16
International classifier codes
70.19.15; 70.27.15; 87.15.00;
Readiness of the development for implementation
Key words in Russian
очистка воды; подземные воды; цеолитная фильтрующая система; бактерицидные энергоэффективные лампы; зеленые технологии;
Key words in Kazakh
суды тазалау; жер асты сулары; цеолитті сүзгі жүйесі; бактерицидтік энергияны үнемдейтін шамдар; жасыл технологиялар;
Head of the organization Сыдыков Ерлан Батташевич доктор исторических наук / Профессор
Head of work Кыдырбекова Алия Адыловна Доктор PhD / Доктор PhD
Native executive in charge