The object of research, development or design (in Russian) : Объектом исследования являются общественные отношения, возникающие в процессе организации и реализации антикоррупционной экспертизы проектов нормативных правовых актов в Казахстане и странах Евразийского экономического союза.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеудің объектісі ретінде Қазақстан мен Еуразиялық одақ елдерінде нормативтік құқықтық актілер жобаларына сыбайлас жемқорлыққа қарсы сараптаманы қйымдастыру және жүзеге асыру процесінде туындайтын қоғамдық қатынастар танылады.

Aim of work (in Russian) : Цель проекта состоит в разработке новых концептуальных подходов к антикоррупционной экспертизе НПА и их проектов в нашей стране и выработку на этой основе рекомендаций по оптимальной деятельности правоохранительных и экспертных органов, действующих в интересах национальной безопасности Республики Казахстан.

Aim of work (in Kazakh) : Жобаның мақсаты- еліміздегі нормативтік құқықтық актілер мен олардың жобаларына сыбайлас жемқорлыққа қарсы сараптама жүргізуге жаңа тұжырымдамалық тәсілдерді әзірлеу және осының негізінде Қазақстан Республикасының ұлттық қауіпсіздігі мүддесі үшін қызмет ететін құқық қорғау және сараптама органдарының оңтайлы қызметін қамтамасыз етуге арналған ұсыныстар әзірлеу.

Методы исследования (на русском) : В основу исследования положены методы общего познания, в частности, диалектический метод, который применяется в сочетании с общенаучными методами, такими как анализ, синтез и аналогия. Также активно использованы формально-логический и статистический методы, направленные на исследование наиболее эффективных зарубежных моделей антикоррупционной экспертизы и оценку применимости международного опыта в контексте Республики Казахстан. Уникальность и специфика данного исследования обусловили использование частно-научных методов познания, включая историко-правовой, системный, сравнительно-правовой, структурно-функциональный, формально-юридический и теоретико-прогностический подходы. Это позволило осуществить всестороннее и комплексное изучение института антикоррупционной экспертизы нормативных правовых актов и их проектов. Кроме того, в результате исследования было обосновано теоретико-правовое необходимость принятия Закона Республики Казахстан «Об антикоррупционной экспертизе нормативных правовых актов» и предложены пути для его практической реализации.

Методы исследования (на казахском) : Зерттеу жалпы таным әдістеріне, атап айтқанда, талдау, синтез және аналогия сияқты жалпы ғылыми әдістермен бірге қолданылатын диалектикалық әдіске негізделген. Сондай-ақ сыбайлас жемқорлыққа қарсы сараптаманың неғұрлым тиімді шетелдік модельдерін зерттеуге және Қазақстан Республикасының контекстінде халықаралық тәжірибенің қолданылуын бағалауға бағытталған формальды-логикалық және статистикалық әдістер белсенді пайдаланылды. Бұл зерттеудің бірегейлігі мен ерекшелігі тарихи-құқықтық, жүйелік, салыстырмалы-құқықтық, құрылымдық-функционалдық, формальды-құқықтық және теориялық-болжамдық тәсілдерді қоса алғанда, білімнің жеке ғылыми әдістерін қолдануға әкелді. Бұл нормативтік құқықтық актілер мен олардың жобаларын сыбайлас жемқорлыққа қарсы сараптама институтын жан-жақты және кешенді зерделеуді жүзеге асыруға мүмкіндік берді. Бұдан басқа, зерттеу нәтижесінде «Нормативтік құқықтық актілердің сыбайлас жемқорлыққа қарсы сараптамасы туралы» Қазақстан Республикасының Заңын қабылдаудың теориялық-құқықтық қажеттілігі негізделді және оны іс жүзінде іске асыру жолдары ұсынылды.

Obtained results and novelty (in Russian) : Новизна данного проекта заключается в разработке новых подходов к проведению антикоррупционной экспертизы, включающие концепцию организации и проведения научной экспертизы НПА, которая адаптирована под казахстанские реалии, учитывает международный опыт и стандарты ЕАЭС. Были предложены законодательные меры по улучшению правового регулирования антикоррупционной экспертизы, которые учитывают успешный опыт других стран и адаптируют его для применения в Казахстане, что способствует укреплению национальной безопасности и правового порядка. В ходе реализации проекта опубликована 1 монография, 3 статьи в журналах КОКНВО РК, разработан проект Концепции организации и проведения антикоррупционной экспертизы НПА в Казахстане, разработан проект Закона РК «Об организации и проведении научной антикоррупционной экспертизы НПА и их проектов», разработан проект «Методических рекомендациях по организации и проведению антикоррупционной экспертизы НПА и их проектов в РК», а также получено авторское свидетельство на научную статью и на монографию «Қазақстандағы нормативтік құқықтық актілер мен олардың жобаларына сыбайлас жемқорлыққа қарсы сараптама: мәселелер мен шешімдер».

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Аталған жобаның жаңашылдығы Қазақстанның шынайы жағдайларына бейімделген, халықаралық тәжірибе мен ЕАЭО стандарттарын ескеретін НҚА ғылыми сараптамасын ұйымдастыру және жүргізу тұжырымдамасын қамтитын сыбайлас жемқорлыққа қарсы сараптама жүргізудің жаңа тәсілдерін әзірлеуден тұрады. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы сараптаманы құқықтық реттеуді жақсарту бойынша заңнамалық шаралар ұсынылды, олар басқа елдердің табысты тәжірибесін ескереді және оны Қазақстанда қолдануға бейімдейді, бұл ұлттық қауіпсіздік пен құқықтық тәртіпті нығайтуға ықпал етеді. Зерттеу тақырыбы бойынша 3 мақала, 1 монография жарық көрді, Қазақстанда НҚА-ның Сыбайлас жемқорлыққа қарсы сараптамасын ұйымдастыру және жүргізу Тұжырымдамасының жобасы әзірленді, «НҚА және олардың жобаларының сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптамасын ұйымдастыру және жүргізу туралы» ҚР Заңының жобасы әзірленді, «ҚР нормативтік құқықтық актілер мен олардың жобаларына сыбайлас жемқорлыққа қарсы сараптамасын ұйымдастыру және жүргізу бойынша әдістемелік нұсқаулықтар» жобасы әзірленді, сондай-ақ ғылыми мақалаға және монографияға авторлық куәлік алынды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Основные конструктивные и технико-экономические показатели включают разработку концептуальных подходов и правовых механизмов, направленных на усиление правовой устойчивости и снижение уровня коррупции в Казахстане. В процессе работы был проведен детальный сравнительно-правовой анализ опыта стран ЕАЭС, что позволило сформировать научную основу для обновления и улучшения правового регулирования в этой сфере. С точки зрения технико-экономических показателей, результаты исследования представляют собой комплекс предложений для снижения затрат на правовую экспертизу, повышения оперативности и внедрения нормативных изменений и укрепления доверия к государственным институтам. Разработанные методические рекомендации обеспечивают государственным органам эффективные инструменты для предотвращения коррупции, что в перспективе, может способствовать улучшению экономической обстановки.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Негізгі сындарлы және техникалық-экономикалық көрсеткіштерге құқықтық тұрақтылықты күшейтуге және Қазақстандағы сыбайлас жемқорлық деңгейін төмендетуге бағытталған тұжырымдамалық тәсілдер мен құқықтық тетіктерді әзірлеу кіреді. Жұмыс барысында ЕАЭО елдерінің тәжірибесіне егжей-тегжейлі салыстырмалы-құқықтық талдау жүргізілді, бұл осы саладағы құқықтық реттеуді жаңарту және жақсарту үшін ғылыми негіз қалыптастыруға мүмкіндік берді. Техникалық-экономикалық көрсеткіштер тұрғысынан зерттеу нәтижелері құқықтық сараптамаға шығындарды төмендетуге, жеделдікті арттыруға және нормативтік өзгерістерді енгізуге және мемлекеттік институттарға деген сенімді нығайтуға арналған ұсыныстар кешенін білдіреді. Әзірленген әдістемелік ұсынымдар мемлекеттік органдарға сыбайлас жемқорлықтың алдын алу үшін тиімді құралдарды қамтамасыз етеді, бұл болашақта экономикалық жағдайды жақсартуға ықпал етуі мүмкін.

Level of implementation (in Russian) : Исполнители проекта на основании изучения и анализа опыта зарубежных стран, подготовили конкретные рекомендации по совершенствованию законодательства об антикоррупционной экспертизе НПА в Республике Казахстан.

Level of implementation (in Kazakh) : Жобаны орындаушылар шет елдердің тәжірибесін зерделеу және талдау негізінде Қазақстан Республикасында НҚА сыбайлас жемқорлыққа қарсы сараптама туралы заңнаманы жетілдіру бойынша нақты ұсынымдар дайындады.

Efficiency (in Russian) : Эффективность данного исследования заключается в значительном усилении правовой базы и создания условий для более действенной борьбы с коррупцией в Казахстане. Разработанные концептуальные подходы и рекомендации позволят не только снизить уровень коррупционных рисков в нормативных правовых актах, но и предотвратить их возникновение на стадии разработки законопроектов. Это позволит минимизировать правовые пробелы, которые способствуют коррупционным проявлениям и улучшить качество антикоррупционной экспертизы в государственных органах. Практическая значимость исследования выражается в том, что его результаты уже внедрены в виде проектов Концепции и Закона об антикоррупционной экспертизе, что способствует повышению прозрачности законодательного процесса и укреплению правопорядка. Ожидается, что реализация рекомендаций исследования улучшит экономические показатели, снизит административные издержки, связанные с коррупцией, и повысит доверие к правовой системе страны, что в свою очередь, создаст благоприятный инвестиционный климат и укрепит национальную безопасность.

Efficiency (in Kazakh) : Бұл зерттеудің тиімділігі құқықтық базаны едәуір күшейту және Қазақстандағы сыбайлас жемқорлыққа қарсы неғұрлым пәрменді күрес үшін жағдай жасау болып табылады. Әзірленген тұжырымдамалық тәсілдер мен ұсынымдар нормативтік құқықтық актілердегі сыбайлас жемқорлық тәуекелдерінің деңгейін төмендетіп қана қоймай, олардың заң жобаларын әзірлеу сатысында пайда болуына жол бермейді. Бұл сыбайлас жемқорлық көріністеріне ықпал ететін құқықтық олқылықтарды барынша азайтуға және мемлекеттік органдарда сыбайлас жемқорлыққа қарсы сараптаманың сапасын жақсартуға мүмкіндік береді. Зерттеудің практикалық маңыздылығы оның нәтижелері сыбайлас жемқорлыққа қарсы сараптама туралы Тұжырымдама мен заң жобалары түрінде енгізілгендігімен көрінеді, бұл заңнамалық процестің ашықтығын арттыруға және құқықтық тәртіпті нығайтуға ықпал етеді. Зерттеу ұсынымдарын іске асыру экономикалық көрсеткіштерді жақсартады, сыбайлас жемқорлыққа байланысты әкімшілік шығындарды азайтады және елдің құқықтық жүйесіне деген сенімді арттырады деп күтілуде, бұл өз кезегінде қолайлы инвестициялық ахуалды қалыптастырады және ұлттық қауіпсіздікті нығайтады.

Field of application (in Russian) : Результаты исследования могут быть использованы в практике антикоррупционной экспертизы проектов нормативно-правовых актов, а также служить методическим руководством для совершенствования законотворческой деятельности. Научные выводы и рекомендации будут полезны юристам, экспертам и студентам юридических специальностей, что позволит интегрировать полученные знания в образовательные программы и курсы повышения квалификации, направленные на улучшение качества антикоррупционной экспертизы в Казахстане.

Field of application (in Kazakh) : Зерттеу нәтижелері нормативтік-құқықтық актілер жобаларын сыбайлас жемқорлыққа қарсы сараптау тәжірибесінде пайдаланылуы мүмкін, сондай-ақ заң шығару қызметін жетілдіру үшін әдістемелік басшылық ретінде қызмет етуі мүмкін. Ғылыми тұжырымдар мен ұсынымдар заңгерлерге, сарапшылар мен заң мамандықтарының студенттеріне пайдалы болады, бұл алған білімдерін Қазақстандағы сыбайлас жемқорлыққа қарсы сараптаманың сапасын жақсартуға бағытталған білім беру бағдарламалары мен біліктілікті арттыру курстарына енгізуге мүмкіндік береді.