The object of research, development or design (in Russian) : Объектом исследования являются ёмкости из пластика, изготовленные методом ротационного формования на предприятии ТОО «AVAGRO».

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу объектісі «AVAGRO» ЖШС кәсіпорнында ротациялық қалыптау әдісімен жасалған пластик ыдыстар.

Aim of work (in Russian) : Увеличение ресурса эксплуатации емкостей для хранения жидких минеральных удобрений, путем: расчета конструкций, отработкой технологии изготовления и совершенствованием методов неразрушающего контроля (для полного выявления скрытых дефектов бочек).

Aim of work (in Kazakh) : Сұйық минералды тыңайтқыштарды сақтауға арналған сыйымдылықтарды пайдалану ресурсын мынадай жолдармен ұлғайту: конструкцияларды есептеу, дайындау технологиясын пысықтау және бұзбайтын бақылау әдістерін жетілдіру (бөшкелердің жасырын ақауларын толық анықтау үшін).

Методы исследования (на русском) : 1. Расчёт на прочность 3D-модели емкости, с учетом требований CAD системы; 2. Ультразвуковая дефектоскопия; 3. Вывод математических зависимостей, методом вероятностно-детерминированного планирования и Тагучи для расчета характеристик пластика в зависимости от параметров оптимизации.

Методы исследования (на казахском) : 1. САПР жүйесінің талаптарын ескере отырып, резервуардың 3D моделінің беріктігін есептеу; 2. Ультрадыбыстық ақауларды анықтау; 3. Оңтайландыру параметрлеріне байланысты пластиктің сипаттамаларын есептеу үшін ықтималдық-детерминирленген жоспарлау және Тагучи әдісін қолданып, математикалық тәуелділіктерді шығару.

Obtained results and novelty (in Russian) : за 2022 год: Определена наилучшая марка материалов для изготовления емкостей. Выбраны параметры контроля качества емкостей и методы их измерения. Определены технические характеристики для проведения расчета на прочность. Проведены пробные расчеты и на их основе разработана «Методика расчета емкостей». Разработаны два «Технических задания на расчет на прочность емкостей». за 2023 год: Проведены расчеты на прочность емкости, испытывающей статические нагрузки, при различных значениях влияющих параметров (толщина стенки, плотность среды, согласно ТЗ. Выявлены основные технологические параметры, определяющие качество емкостей, изготовленных ротационным формованием. за 2024 год: Выполнена вторая часть работ по проведению расчетов на прочность емкости, испытывающей динамические нагрузки при перевозке удобрений по полю, при значениях влияющих параметров (толщина стенки, плотность среды и др.), согласно ТЗ. Разработан и апробирован на производстве новый инновационный метод контроля качества емкостей методом ультразвуковой дефектоскопии. Отработана технология изготовления емкостей, для хранения жидких минеральных удобрений, на территории организации–партнера ТОО «AVAGRO». Определены механические характеристики и стойкости к растрескиванию образцов полиэтилена, изготовленных из полученных емкостей. Разработана нормативно–техническая документация: «Технологической процесс» и «Стандарт организации» для ТОО «AVAGRO».

Obtained results and novelty (in Kazakh) : 2022 жылға: контейнерлер жасауға арналған материалдардың ең жақсы бренді анықталды. Контейнерлердің сапасын бақылау параметрлері және оларды өлшеу әдістері таңдалды. Беріктікті есептеу үшін техникалық сипаттамалар анықталды. Сынақ есептеулері жүргізілді және олардың негізінде "сыйымдылықты есептеу әдістемесі"жасалды. Екі "сыйымдылықтардың беріктігін есептеуге арналған техникалық тапсырма"әзірленді. 2023 жылға: әсер ететін параметрлердің әртүрлі мәндерінде (қабырғаның қалыңдығы, ТТ сәйкес ортаның тығыздығы) статикалық жүктемелерді сезінетін сыйымдылықтың беріктігіне есептеулер жүргізілді. Айналмалы қалыптау арқылы жасалған ыдыстардың сапасын анықтайтын негізгі технологиялық параметрлер анықталды. 2024 жылы: ТК сәйкес әсер ететін параметрлердің мәндері (қабырғаның қалыңдығы, ортаның тығыздығы және т.б.) кезінде тыңайтқыштарды дала бойынша тасымалдау кезінде динамикалық жүктемелерді бастан кешіретін сыйымдылықтың беріктігіне есептеулер жүргізу бойынша жұмыстардың екінші бөлігі орындалды. Ультрадыбыстық Дефектоскопия әдісімен сыйымдылықтардың сапасын бақылаудың жаңа инновациялық әдісі әзірленді және өндірісте сыналды. "AVAGRO" ЖШС серіктес ұйымының аумағында сұйық минералды тыңайтқыштарды сақтауға арналған сыйымдылықтарды дайындау технологиясы пысықталды. Алынған контейнерлерден жасалған полиэтилен үлгілерінің механикалық сипаттамалары мен крекингке төзімділігі анықталды. "AVAGRO" ЖШС үшін "технологиялық процесс" және "ұйым стандарты"нормативтік–техникалық құжаттамасы әзірленді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : В настоящее время в Республики Казахстан сформировался рынок емкостей для хранения жидких минеральных удобрений. Мелкие изготовители часто экономят на сырье и используют меньше пластика чем необходимо. При этом ресурс эксплуатации ёмкостей резко снижается, так как из-за недостатка сырья получаются тонкие стенки, в которых возникают критические напряжения. Данные напряжения вызывают трещинообразование и выход из строя емкостей. Кроме того, усугубляет ситуацию еще один момент, большинство бочек рассчитаны на плотность воды (1 гр/см3), однако используются для хранения жидких минеральных удобрений, имеющих плотность от 1,28 до 1,7 гр/см3. При этом наблюдается не только экономические потери фермеров, но и значительный вред окружающей среде, так как часто в жидкие минеральные удобрения добавляются пестициды и др. средства защиты растений (СЗР). При разрушении емкостей токсичные и вредные СЗР могут поступать в почву и грунтовые воды, что является недопустимым. Кроме того, в городе Петропавловске Северо-Казахстанской области более 10 лет существует собственное производство емкостей для хранения жидких минеральных удобрений методом ротационного формования – цех ротомолдинга ТОО «AVAGRO».

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Қазіргі уақытта Қазақстан Республикасында сұйық минералды тыңайтқыштарды сақтауға арналған резервуарлар нарығы қалыптасты. Шағын өндірушілер көбінесе шикізатты үнемдейді және пластикті қажетінен аз пайдаланады. Сонымен қатар, резервуарлардың қызмет ету мерзімі күрт қысқарады, өйткені шикізаттың болмауына байланысты сыни кернеулер пайда болатын жұқа қабырғалар алынады. Бұл кернеулер ыдыстардың жарылуы мен бұзылуына әкеледі. Сонымен қатар, тағы бір тармақ жағдайды қиындатады, көптеген бөшкелер судың тығыздығына (1 г / см3) арналған, алайда олар тығыздығы 1,28-ден 1,7 г / см3-ге дейін сұйық минералды тыңайтқыштарды сақтау үшін қолданылады. Сонымен қатар, сұйық минералды тыңайтқыштарға пестицидтер мен басқа да өсімдіктерді қорғау құралдары (ӨҚҚ) жиі қосылатындықтан, фермерлер үшін экономикалық шығындар ғана емес, сонымен бірге айтарлықтай экологиялық залал да байқалады. Контейнерлерді жою кезінде улы және зиянды өсімдіктерді қорғау құралдары топырақ пен жер асты суларына түсуі мүмкін, бұл жол берілмейді. Сонымен қатар, Солтүстік Қазақстан облысының Петропавл қаласында 10 жылдан астам вахталық қалыптау әдісімен сұйық минералды тыңайтқыштарды сақтауға арналған контейнерлерді өз өндірісі – «AVAGRO» ЖШС-нің ротомдық қалыптау цехы жұмыс істейді.

Level of implementation (in Russian) : внедрено

Level of implementation (in Kazakh) : енгізілген

Efficiency (in Russian) : Выполнение данного проекта позволит улучшить качество и повысить ресурс эксплуатации емкостей, для хранения жидких минеральных удобрений. Тем самым будет увеличено количество изготавливаемых в Республики Казахстан емкостей и сокращен их импорт.

Efficiency (in Kazakh) : Бұл жобаны жүзеге асыру сұйық минералды тыңайтқыштарды сақтауға арналған резервуарлардың сапасын арттырып, қызмет ету мерзімін ұзартады. Осылайша, Қазақстан Республикасында өндірілетін контейнерлер саны артып, олардың импорты азаяды.

Field of application (in Russian) : Производство емкостей для хранения жидких минеральных удобрений

Field of application (in Kazakh) : Сұйық минералды тыңайтқыштарды сақтауға арналған резервуарлар жасау