The object of research, development or design (in Russian) : Носоглоточные смывы, сыворотки крови, изоляты вирусов

The object of research, development or design (in Kazakh) : Мұрын-жұтқыншақ шайындылары, қан сарысулары, вирустарының изоляттары

Aim of work (in Russian) : Комплексный анализ респираторного вирома собак в Казахстане для выявления циркуляции потенциально опасных зоонозных патогенов.

Aim of work (in Kazakh) : Қауіпті зоонозды қоздырғыштардың айналымын анықтау үшін Қазақстандағы иттердің респираторлық вирусына кешенді талдау жасау.

Методы исследования (на русском) : Сбор биологического материала, ОТ-ПЦР в режиме реального времени, изоляция и культивирование вируса в системе развивающихся куриных эмбрионов и культуре клеток MDCK, РТГА, ИФА, метагеномный анализ, методы математической статистики.

Методы исследования (на казахском) : Биологиялық материалды жинау, нақты уақыт режимінде ПТР анықтау, дамып келе жатқан тауық эмбриондары жүйесінде және MDCK жасуша культурасында вирусты оқшаулау және өсіру, ГАТР, ИФТ, метагеномдық талдау, математикалық статистика әдістері.

Obtained results and novelty (in Russian) : В ветеринарных клиниках различных регионов Казахстана в 2023-2024 гг. от собак осуществлен сбор 1878 биопроб (1263 ротоглоточных смыва и 615 сывороток крови), проведен молекулярный и серологический скрининг образцов. На РКЭ были выделены пять гемагглютинирующих агентов (три – из проб, собранных в Алматинском регионе, два – из Костанайской области), идентифицированные в ОТ-ПЦР как вирусы гриппа А/Н1N1pdm. Результаты молекулярного и серологического скрининга образцов указывают на циркуляцию в исследованный период в популяции собак Казахстана вируса гриппа типа A с преобладанием подтипа H1 pdm. Дальнейший метагеномный анализ позволил выявить в большей степени наличие бактериальных инфекций (29%), среди которых наиболее чаще встречались возбудители заболеваний различных отделов желудочно-кишечного тракта (роды Moraxella, Salmonella, Klebsiella/Raoulkella group, Escherichia), а также представители рода Staphylococcus: Staphylococcus aureus и Neisseriaceae (Kingella negevensis, Conchiformibius steedae, Neisseria gonorrhoeae, Neisseria shayeganii). Вирусные инфекции (0,03%) были представлены фрагментами геномов бактериофагов, а также последовательностями вируса гриппа Influenza A Viruses, а также Foot-and-mouth disease virus Asia 1, Porcine picobirnavirus, Porcine epidemic diarrhea virus, Severe acute respiratory syndrome-related coronavirus; Retroviridae: Human immunodeficiency virus 1, Human betaherpesvirus 5.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Қазақстанның әртүрлі өңірлеріндегі ветеринариялық клиникаларда 2023-2024 жылдары иттерден 1878 биосынама (1263 орофарингеальды жуу және 615 қан сарысуы) жиналды, үлгілерге молекулалық және серологиялық скрининг жүргізілді. РТ-ПТР-да А/Н1N1pdm тұмауының вирусы ретінде анықталған бес гемагглютинациялаушы агент (үшеуі – Алматы өңірінде жиналған сынамалардан, екеуі – Қостанай облысынан) бөлінді. Үлгілердің молекулярлық және серологиялық скринингінің нәтижелері H1 pdm кіші түрі басым болатын А типті тұмау вирусы Қазақстан иттерінің популяциясы айналымында көрсетеді. Әрі қарай метагеномдық талдау бактериялық инфекциялардың (29%) болуын анықтауға мүмкіндік берді, олардың арасында асқазан-ішек жолдарының әртүрлі (Moraxella, Salmonella, Klebsiella/Raoulkella group, Escherichia тұқымдасы) патогендері, сондай-ақ Staphylococcus: Staphylococcus aureus және т. б. neisseriaceae (kingella negevensis, conchiformibius steedae, Neisseria gonorrhoeae, Neisseria shayeganii) түрлері анықталды. Вирустық инфекциялар (0,03%) соның ішінде бактериофаг геном фрагменттері, сондай-ақ тұмау вирусының Influenza A вирустарының ген тізбектері, сондай-ақ Foot-and-mouth disease virus Asia 1, Porcine picobirnavirus, Porcine epidemic diarrhea virus, Severe acute respiratory syndrome-related coronavirus; retroviridae: human immunodeficiency virus 1, human Betaherpesvirus 5 анықталды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Результаты молекулярного и серологического скрининга образцов указывают на циркуляцию в исследованный период в популяции собак Казахстана вируса гриппа типа A с преобладанием подтипа H1 pdm. Метагеномный анализ выявил наличие как вирусных (0,03%), так и бактериальных (29%) инфекций.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Үлгілердің молекулярлық және серологиялық скринингінің нәтижелері H1 pdm кіші түрі басым болатын А типті тұмау вирусы, Қазақстан иттерінің популяциясында айналымында анықталды. Метагеномдық талдау нәтижесі вирустық (0,03%) және бактериялық (29%) инфекциялардың болуын айқындады.

Level of implementation (in Russian) : Разрабатываются методические рекомендации.

Level of implementation (in Kazakh) : Әдістемелік ұсынымдар әзірленуде.

Efficiency (in Russian) : Задачи, предусмотренные календарным планом выполнены. Результаты изучения биопроб от собак в ОТ-ПЦР, РТГА и ИФА указывают на циркуляцию в популяции собак вирусов гриппа типа A с преобладанием подтипов H1N1pdm. Выявлены изоляты, способные к репликации в системе развивающихся куриных эмбрионов.

Efficiency (in Kazakh) : Күнтізбелік жоспарда көзделген міндеттер орындалды. RT-ПТР, RTHA және IFA-дағы иттерден алынған биопробтарды зерттеу нәтижелері h1n1pdm кіші типтері басым А типті тұмау вирустарының ит популяциясындағы айналымды көрсетеді. Дамып келе жатқан тауық эмбриондары жүйесінде репликациялауға қабілетті изоляттар анықталды.

Field of application (in Russian) : Ветеринария, эпизоотология, вирусология, общественное здравоохранение.

Field of application (in Kazakh) : Ветеринария, эпизоотология, вирусология, Қоғамдық денсаулық сақтау.