The object of research, development or design (in Russian) : Массив скальных горных пород

The object of research, development or design (in Kazakh) : Тау жыныстарының массиві

Aim of work (in Russian) : Целью проекта является создание новых технологии ведения буровзрывных работ, обеспечивающих сохранение проектных параметров горных выработок путем минимизации коэффициента излишка сечения в зависимости от нарушенности массива горных пород взрывными работами, сейсмического воздействия силы взрыва и геомеханического состояния приконтурной части массива горных пород в соответствии с геологическим индексом прочности

Aim of work (in Kazakh) : Жобаның мақсаты геологиялық беріктік индексіне сәйкес тау жыныстары массивінің жарылыс жұмыстарымен бұзылуына, жарылыс күшінің сейсмикалық әсеріне және тау жыныстары массивінің контур маңындағы бөлігінің геомеханикалық жай-күйіне байланысты артық қима коэффициентін азайту жолымен тау-кен қазбаларының жобалық параметрлерін сақтауды қамтамасыз ететін бұрғылау-жару жұмыстарын жүргізудің жаңа технологияларын құру болып табылады

Методы исследования (на русском) : Комплексный метод исследования, включающий анализ литературных источников по вопросам обеспечения сохранности проектных сечении горных выработок, проводимых буровзрывным способом; проведение теоретических исследований для разработки технологических предложений, направленных на разработку новых паспортов буровзрывных работ; проведение опытных экспериментов в производственных условиях для выявления эффективности рекомендуемых технологии ведения буровзрывных работ по снижению коэффициента излишка сечения; использование методов теории вероятности, математической статистики для обоснования конструктивных параметров БВР; технико-экономическая оценка эффективности научных разработок. Важным составляющим метода исследования является определение геологического индекса прочности и районирование участков месторождения по доменом. Метод определения GSI осуществляется уточнением прочностных характеристик образцов горных пород в лабораторных условиях, изучением гидрогеологических условий месторождения, определением качества горных пород по выходу керна и съемкой трещиноватости горных пород в шахтных условиях. Показатель GSI позволяет с высокой точностью осуществить переход от прочности образцов горных пород к прочности реального массива горных пород

Методы исследования (на казахском) : Бұрғылау-жару тәсілімен жүргізілетін тау-кен қазбаларының жобалық қимасының сақталуын қамтамасыз ету мәселелері бойынша әдеби көздерді талдауды қамтитын зерттеудің кешенді әдісі; бұрғылау-жару жұмыстарының жаңа паспорттарын әзірлеуге бағытталған технологиялық ұсыныстарды әзірлеу үшін теориялық зерттеулер жүргізу; артық қима коэффициентін төмендету бойынша бұрғылау-жару жұмыстарын жүргізудің ұсынылатын технологияларының тиімділігін анықтау үшін өндірістік жағдайларда тәжірибелік эксперименттер жүргізу; Ықтималдықтар теориясының әдістерін, математикалық статистиканы БЖЖ конструктивті параметрлерін негіздеу үшін қолдану; ғылыми әзірлемелердің тиімділігін техникалық-экономикалық бағалау. Зерттеу әдісінің маңызды құрамдас бөлігі беріктіктің геологиялық индексін анықтау және кен орнының учаскелерін Домен бойынша аудандастыру болып табылады. GSI анықтау әдісі зертханалық жағдайда тау жыныстары үлгілерінің беріктік сипаттамаларын нақтылау, кен орнының гидрогеологиялық жағдайларын зерделеу, өзектің шығуы бойынша тау жыныстарының сапасын анықтау және шахта жағдайында тау жыныстарының жарықшақтығын түсіру арқылы жүзеге асырылады. GSI көрсеткіші тау жыныстары үлгілерінің беріктігінен нақты тау жыныстары массивінің беріктігіне жоғары дәлдікпен өтуге мүмкіндік береді

Obtained results and novelty (in Russian) : В результате реализации проекта созданы новые технологии ведения буровзрывных работ, обеспечивающие сохранение проектных параметров горных выработок, на основе комплекса геотехнических исследований, многофакторного учета технологических параметров проведения горных выработок и оценки геомеханического состояния приконтурной части массива. Также научно-практический обоснован коэффициент D, установлена закономерность изменения коэффициента излишка сечения в зависимости от геологический индекс прочности (GSI) и разработана номограммы по определению конструктивных параметров буровзрывных работ (БВР) в зависимости от GSI на основе теоретических и опытно-промышленных исследований

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Жобаны іске асыру нәтижесінде геотехникалық зерттеулер кешені, тау-кен қазбаларын жүргізудің технологиялық параметрлерін көп факторлы есепке алу және массивтің контур маңындағы бөлігінің геомеханикалық жай-күйін бағалау негізінде тау-кен қазбаларының жобалық параметрлерін сақтауды қамтамасыз ететін бұрғылау-жару жұмыстарын жүргізудің жаңа технологиялары жасалды. Сондай-ақ, D коэффициенті негізделді, артық қима коэффициентінің өзгеру заңдылығы анықталды беріктіктің геологиялық индексі (GSI) және теориялық және тәжірибелік-өнеркәсіптік зерттеулер негізінде GSI-ге байланысты бұрғылау-жару жұмыстарының құрылымдық параметрлерін анықтау бойынша номограммалар жасалды

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Разработаны конструктивные решения, способствующие снизить коэффициент излишка сечения горных выработок и выполнен расчет технико-экономической эффективности разработок

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Тау-кен қазбаларының артық қимасының коэффициентін төмендетуге ықпал ететін сындарлы шешімдер әзірленді және әзірлемелердің техникалық-экономикалық тиімділігін есептеу орындалды

Level of implementation (in Russian) : Получены акты о внедрении в производство и в учебный процесс

Level of implementation (in Kazakh) : Өндіріске және оқу процесіне енгізу актілері алынды

Efficiency (in Russian) : Применение разработанных технологий взрывания в горных выработках способствует сохранению устойчивости породного массива в приконтурной части. Это, в свою очередь, улучшает качество проводимых буровзрывных работ, минимизируя риск обрушений вмещающих пород. Использование данного метода позволяет сократить расход взрывчатых веществ, повышать эффективность добычи и безопасность ведения горных работ.

Efficiency (in Kazakh) : Тау-кен қазбаларында жарылыстың дамыған технологияларын қолдану контур маңындағы тау жыныстарының тұрақтылығын сақтауға ықпал етеді. Бұл, өз кезегінде, негізгі жыныстардың құлау қаупін азайта отырып, бұрғылау-жару жұмыстарының сапасын жақсартады. Бұл әдісті қолдану жарылғыш заттардың шығынын азайтуға, тау-кен жұмыстарының тиімділігі мен қауіпсіздігін арттыруға мүмкіндік береді.

Field of application (in Russian) : При ведении буровзрывных работ на горнодобывающих предприятиях

Field of application (in Kazakh) : Тау-кен өндіру кәсіпорындарында бұрғылау-жару жұмыстарын жүргізу кезінде