The object of research, development or design (in Russian) : коллекция коммерческих и перспективных сортов зерновых культур (мягкой пшеницы, твердой пшеницы, ячменя и риса), включенные из госреестра «Государственной комиссии по сортоиспытанию сельскохозяйственных культур» МСХ РК (ГСИ РК).

The object of research, development or design (in Kazakh) : ҚР АШМ «Ауыл шаруашылығы дақылдарының сорттық сынау жөніндегі мемлекеттік комиссияның» мемлекеттік тізіліміне (ҚР МСС) енгізілген дәнді дақылдар сорттарының (жұмсақ бидай, қатты бидай, арпа және күріш) коммерциялық және перспективалы коллекциясы.

Aim of work (in Russian) : осуществить генотипирование коммерческих и перспективных сортов зерновых культур на основе применения высокополиморфных микросателлитных ДНК-маркеров.

Aim of work (in Kazakh) : Жоғары полиморфты микросателлитті ДНҚ-маркерлерін қолдану негізінде дәнді дақылдардың коммерциялық және перспективалы сорттарын генотиптеуді жүзеге асыру.

Методы исследования (на русском) : молекулярно-генетические методы использованы в работе как выделение и очистка ДНК, полимеразная цепная реакция, электрофорез в 1 % агарозном и 6% полиакриламидном гелях. Статистическая обработка полученных данных с применением пакетов прикладных программах GenAlex, PopGen.

Методы исследования (на казахском) : Молекулалық-генетикалық әдістер жұмыста ДНҚ бөлу және тазарту, полимеразды тізбекті реакция, 1% агарозды және 6% полиакриламидті гельдердегі электрофорез ретінде қолданылады. GenAlex, PopGen қолданбалы бағдарламаларының пакеттерін қолдана отырып, алынған деректерді статистикалық өңдеу.

Obtained results and novelty (in Russian) : сформированы коллекции семян сортов и перспективных линий зерновых культур (мягкая пшеница, твёрдая пшеница, ячмень, рис) для ДНК-генотипирования. Выделена ДНК (в пятикратной повторности) коллекции мягкой пшеницы, твердой пшеницы, риса и ячменя. Проведена оптимизация условий ПЦР для мягкой и твердой пшеницы (17 маркеров), ячменя (20 маркеров) и риса (11 маркеров). Осуществлено генотипирование 50 образцов мягкой пшеницы, 49 образцов ячменя, 28 образцов твердой пшеницы и 12 образцов риса с использованием информативных SSR-маркеров, связанных с признаками продуктивности и устойчивости к болезням. Выявлены наиболее полиморфные SSR-маркеры, которые использованы в ДНК-паспортизации сортов и линий зерновых культур. Разработаны стандарты и ДНК-генотипирования зерновых культур Казахстана для определения оригинальности и однородности новых сортов пшеницы и ячменя.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : ДНҚ-генотиптеу үшін дәнді дақылдардың (жұмсақ бидай, қатты бидай, арпа, күріш) сорттары мен перспективалы тұқымдарының коллекциясы құрылды. Жұмсақ бидай, қатты бидай, күріш және арпа коллекциясынан (бес рет қайталанымда) ДНҚ бөлініп алынды. Жұмсақ және қатты бидай (17 маркер), арпа (20 маркер) және күріш (11 маркер) үшін ПТР жағдайларына оптимизация жүргізілді. Өнімділік пен ауруға төзімділік белгілерімен байланысты ақпараттық SSR-маркерлерін пайдалана отырып, жұмсақ бидайдың 50 үлгісіне, арпаның 49 үлгісіне, қатты бидайдың 28 үлгісіне және күріштің 12 үлгісіне генотиптеу жүзеге асырылды. Дәнді дақылдардың сорттары мен линияларының ДНҚ-паспорттауында қолданылған ең полиморфты SSR-маркерлері анықталды. Бидай мен арпаның жаңа сорттарының өзіндік ерекшелігі мен біркелкілігін анықтау үшін Қазақстанда дәнді дақылдарды ДНҚ-генотиптеудің стандарттары әзірленді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Выявлены наиболее полиморфные SSR-маркеры, которые использованы в ДНК-паспортизации сортов и линий зерновых культур.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Дәнді дақылдардың сорттары мен линияларының ДНҚ-паспорттауында қолданылған ең полиморфты SSR-маркерлері анықталды

Level of implementation (in Russian) : Не внедрено

Level of implementation (in Kazakh) : Енгізілмеді

Efficiency (in Russian) : Cорта и перспективные линии мягкой пшеницы (50 образцов), твердой пшеницы (28 образцов) и ячменя (49 образцов). Пополненный ДНК-банк коллекции мягкой пшеницы (50), твёрдой пшеницы (28), ячменя (49).

Efficiency (in Kazakh) : Жұмсақ бидайдың (50 үлгі), қатты бидайдың (28 үлгі) және арпаның (49 үлгі) сорттары мен перспективалық линиялары. Жұмсақ бидай (50), қатты бидай (28), арпа (49) коллекциясымен толыққан ДНҚ-банк.

Field of application (in Russian) : генетика, селекция и семеноводство зерновых культур

Field of application (in Kazakh) : генетика, селекция және дәнді дақылдардың тұқым шаруашылығы.