The object of research, development or design (in Russian) : Объектом исследования являются вспышки потенциально токсичных водорослей, токсические водоросли и их токсины

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу пәні – потенциалды улы балдырлардың, улы балдырлардың және олардың токсиндерінің ошақтары.

Aim of work (in Russian) : Цель работы - разработка комплексного методологического подхода для детекции и анализа вспышек размножения токсичных водорослей (ВЦВ), и исследование цветения токсичных водорослей в экспериментальном мезокосме, и в реках и озерах Казахстана.

Aim of work (in Kazakh) : Жұмыстың мақсаты – улы балдырлардың (УАБ) ошақтарын анықтау мен талдаудың кешенді әдістемелік тәсілін әзірлеу, сондай-ақ тәжірибелік мезокосмостағы, Қазақстанның өзендері мен көлдеріндегі улы балдырлардың гүлденуін зерттеу

Методы исследования (на русском) : спектральная и имиджинговая цитометрия, ионобменная хроматография, сверхвысокоэффективная жидкостная хроматография в сочетании с детектором на диодной матрице (ВЖЭХ), ПЦР в реальном времени, секвенирование следующего поколения, световая микроскопия

Методы исследования (на казахском) : спектрлік және бейнелеуші ​​цитометрия, ион алмасу хроматографиясы, диодтық массив детекторымен (HPLC) біріктірілген ультра жоғары өнімді сұйықтық хроматографиясы, нақты уақыттағы ПТР, келесі ұрпақ секвенциясы, жарық микроскопиясы

Obtained results and novelty (in Russian) : В 2022–2024 гг. в рамках исследуемого проекта были разработвны методы комплексного анализа ВЦВ, включая спектральную и имиджинговой цитометрии и ВЖЭХ. Разработаны протоколы ВЭЖХ для определения микроцистина и нодулярина. Впервые в мире разработаны и применены методы спектральная цитометрия для анализа сообществ водорослей ( > 14), в том числе цианобактерий и потенциально токсичных водорослей. Комплексное использование разработанных методов дало возможность детальной характеристики динамики Microcystis и других цианобактерий в ответ на факторы окружающей среды в условиях мезокосма (совместное исследование с Университетом Орхуса) и в озерах и водоемах Казахстана. Полученные данные позволили разработать и дополнить схему развития потенциально токсичной водоросли Microcystis, основного источника цианотоксинов во внутренних водоемах, включая Капчагайское водохранилише и озерную систему Тенгиз-Коргалжина.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : 2022-2024 жж Зерттелетін жобаның шеңберінде спектральды және бейнелеуші ​​цитометрия мен HPLC қоса алғанда, HAB кешенді талдау әдістері әзірленді. Микроцистин мен нодуларинді анықтау үшін HPLC хаттамалары әзірленді. Әлемде алғаш рет цианобактерияларды және ықтимал улы балдырларды қоса алғанда, балдырлар қауымдастығын (> 14) талдау үшін спектрлік цитометрия әдістері әзірленді және қолданылды. Жасалған әдістерді кешенді қолдану мезокосм жағдайында (Орхус университетімен бірлескен зерттеу) және Қазақстанның көлдері мен су қоймаларында қоршаған орта факторларына жауап ретінде Microcystis және басқа цианобактериялардың динамикасын мұқият сипаттауға мүмкіндік берді. Алынған мәліметтер ішкі су қоймаларында, оның ішінде Қапшағай су қоймасы мен Теңіз-Қорғалжина көлдер жүйесінде цианотоксиндердің негізгі көзі болып табылатын Microcystis потенциалды улы балдырларының даму схемасын әзірлеуге және толықтыруға мүмкіндік берді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Публикация 7 статей в международных журналах и книги, презентация результатов на двух международных конференциях

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Халықаралық журналдар мен кітаптарда 8 мақала жариялау, нәтижелерін екі халықаралық конференцияда көрсет

Level of implementation (in Russian) : Нет

Level of implementation (in Kazakh) : Жоқ

Efficiency (in Russian) : Экономическая эффективность или значимость работы – Разработаны новые методы, причем спектральная цитометрия сообществ микробов и водорослей проводится впервые в мире. По результатам исследований проведен детальный анализ потенциально токсических водорослей в рамках экспериментального мезокосма имитируюшего потепление и изменение климата и в водоемах Казахстана

Efficiency (in Kazakh) : Жұмыстың үнемділігі немесе маңыздылығы - Жаңа әдістер әзірленді, микробтар мен балдырлар қауымдастықтарының спектрлік цитометриясы әлемде алғаш рет жүргізілуде. Зерттеу нәтижелері бойынша жылыну мен климаттың өзгеруін имитациялайтын тәжірибелік мезокосм шеңберінде және Қазақстанның су айдындарында потенциалды улы балдырларға егжей-тегжейлі талдау жүргізілді.

Field of application (in Russian) : Экология

Field of application (in Kazakh) : экология