The object of research, development or design (in Russian) : Биологические пробы от диких птиц

The object of research, development or design (in Kazakh) : Жабайы құстардан алынған биологиялық сынамалар

Aim of work (in Russian) : Изучить процессы изменения вирома, микробиома и квазивидового состава вирусов, происходящих в организме диких птиц во время массовых падежей.

Aim of work (in Kazakh) : Жабайы құстардың организмінде жаппай қырылу кезінде болатын виром, микробиом және квазитүрлік құрамы өзгеру процестерін зерттеу.

Методы исследования (на русском) : В работе применяли вирусологические и молекулярно-биологические методы исследования, а также массовое параллельное секвенирование

Методы исследования (на казахском) : Біз вирусологиялық және молекулалық биологиялық зерттеу әдістерін, сондай-ақ жаппай параллельді секвендеуді қолдандық.

Obtained results and novelty (in Russian) : Сформирована выборка изолятов вируса гриппа птиц подтипаH5 от чегравы, черноголового хохотуна и лебедя кликуна. На вирус болезни Ньюкасла и аденовирус сформированы выборка из материалов от большого баклана. Проведены их восстановительные пассажи на клеточных культурах и куриных эмбрионах. Для исследований взяты пробы в виде смывов, сывороток крови и желтков от особей 3 видов (Phalacrocorax carbo / Большой баклан, Hydropogne caspia / Чеграва и Cygnus cygnus / Лебедь кликун), принадлежащих к отрядам Пеликановые и Гусеобразные. Для секвенирования вирома в исследованных образцах, выделены вируссодержащие нуклеиновые кислоты с использованием набора QIAamp Viral RNA Mini kit (Qiagen, Hilden, ФРГ) в соответствии с рекомендациями производителя. Предварительно образцы фильтровали, центрифугировали и обработали нуклеазами. Для синтеза двуцепочечной ДНК использовали метод единственного праймера Sequence Independent Single Primer Amplification (SISPA). Синтез библиотек осуществляли с помощью набора NEBNext Ultra Directional DNA Library Prep Kit for Illumina (NEB, США). Результаты биоинформационного анализа показали наличие нескольких квазивидов H5 и вируса болезни Ньюкасла, а также аденовируса бакланов в исследованных образцах. Серологические исследования выявили носительство антител к подтипу Н5 в образцах от диких птиц.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Өгіз шағалалардан, үлкен қарқылдақ шағалалардан және аққулардан Н5 тип тармағы құс тұмауы вирусының изоляттарының іріктемесі құрастырылды. Ньюкасл ауруы вирусы мен аденовирусқа арналған іріктеме су құзғыны материалдарынан жиналды. Олардың қалпына келтіру үшін жасуша дақылдары мен тауық эмбриондарында пассаж жүргізілді. Зерттеулер үшін Бірқазандар және Қаздар отрядына жататын құстардың 3 түрінен (Phalacrocorax carbo / Су құзғын, Hydropogne caspia / Үлкен қарқылдақ шағалала және Cygnus cygnus / Сұңқылдақ аққу) шайынды, қан сарысуы және сарыуыз түрінде сынамалар алынды. Зерттелген сынамалардың құрамындағы виромды секвендеу үшін вирусы бар нуклеин қышқылдары өндірушінің ұсыныстарына сәйкес QIAamp Viral RNA Mini жинағы (Qiagen, Hilden, Германия) арқылы бөлініп алынды. Сынамалар алдымен сүзілген, центрифугаланған және нуклеазалармен өңделген. Екі тізбекті ДНҚ синтезі үшін Sequence Independent Single Primer Amplification (SISPA) әдісі қолданылды. Кітапхана синтезі Illuminaға (NEB, АҚШ) арналған NEBNext Ultra Directional DNA Library Prep Kit көмегімен жүзеге асырылды. Биоинформатикалық талдау нәтижелері зерттелген сынамалардаH5 және Ньюкасл ауруы вирусының бірнеше квазитүрінің, сондай-ақ су құзғыны аденовирусының болуын көрсетті. Серологиялық зерттеулер жабайы құстардан алынған сынамаларда H5 тип тармағына антиденелердің тасымалдануын анықтады.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Основные конструктивные и технико-экономические показатели: повышение эффективности мониторинговых исследований у диких птиц и улучшении знаний об эпидемической ситуации и распространения вирусов этих животных.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Негізгі конструктивті және техникалық-экономикалық көрсеткіштер жабайы құстарға мониторингтік зерттеулерінің тиімділігін арттыру және эпидемиялық ахуал және осы жануарлардың вирустарының таралуы туралы білімді жетілдіру болып табылады.

Level of implementation (in Russian) : Работы находятся в процессе внедрения.

Level of implementation (in Kazakh) : Жұмыстар өндіріске енгізу сатысында.

Efficiency (in Russian) : Все работы проведены с высокой степенью эффективности.

Efficiency (in Kazakh) : Барлық жұмыстар жоғары тиімділікпен жүргізілді.

Field of application (in Russian) : Область применения - природоохранные структуры, ветеринарные и медицинские работники, орнитологи, волонтеры по защите животных и птиц. Целевые потребители - Комитет лесного и охотничьего хозяйства МСХ РК Комитет ветеринарии МСХ РК, Международный союз по охране дикой природы, Международное эпизоотическое бюро.

Field of application (in Kazakh) : Қолдану саласы – табиғатты қорғау құрылымдары, ветеринарлық және медицина қызметкерлері, орнитологтар, жануарлар мен құстарды қорғау жөніндегі волонтерлер. Мақсатты тұтынушылар – Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің Орман және аңшылық шаруашылығы комитеті, Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің Ветеринария комитеті, Жануарлар дүниесін қорғаудың халықаралық одағы, Халықаралық эпизоотиялық бюро.