Inventory number IRN Number of state registration
0324РК00192 AP19677698-KC-24 0123РК00402
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Краткие сведения Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 2
International publications: 0 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 0
Patents Amount of funding Code of the program
1 32581730 AP19677698
Name of work
Оценка влияния техногенных отходов на свойства почвенных покровов и разработка способа по реабилитации экологически неблагополучных промышленных земель.
Type of work Source of funding Report authors
Applied Есимсиитова Зура Беркутовна
0
2
0
0
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) Нет
Full name of the service recipient
Товарищество с ограниченной ответственностью "НПТЦ "Жалын"
Abbreviated name of the service recipient НПТЦ "Жалын"
Abstract

Почва

Топырақ

Оценить влияния техногенных отходов на свойства почвенных покровов и разработка способа по реабилитации экологически неблагополучных промышленных земель.

Техногендік қалдықтардың топырақ жамылғыларының қасиеттеріне әсерін бағалау және экологиялық қолайсыз өндірістік жерлерді қалпына келтіру әдістемесін әзірлеу.

Морфологический, химический, агрофизический, агрохимический, биологический методы исследования

Морфологиялық, химиялық, агрофизикалық, агрохимиялық, биологиялық зерттеу әдістері

Разработка биоугля из рисовой шелухи для очистки почвы актуальна как в научном, так и в практическом применении, поскольку биоуголь улучшает плодородие. Внедрение ресурсосберегающих технологий для сельского хозяйства, минимизирующих экологический ущерб, является приоритетом. Химический состав рисовой шелухи включает 82% органических веществ и 15,64% кремнезема. Биоуголь, полученный карбонизацией шелухи, обладает высокой удельной поверхностью и пористостью, что улучшает его сорбционные свойства и способность удерживать питательные вещества. Это перспективное направление для реабилитации почв, загрязнённых тяжелыми металлами. Научная новизна проекта заключается в применении биоугля из рисовой шелухи для очистки почвы в Казахстане и оценке его влияния на почвенные функции. Биоуголь способствует поддержанию влажности, распределению корней, усвоению питательных веществ и развитию биоты почвы. В участках с высокими дозами биоугля наблюдается высокая активность дождевых червей, образующих биогенный горизонт с копролитами, что изменяет цвет и структуру почвы. Продуктивность культуры по массе 1000 семян показала наибольшее значение (41 г) при дозе биоугля 25 т/га; минимальный показатель был при дозе 35 т/га с разницей в 2,1 г. Агрегатный состав почвы в верхнем слое (0-20 см) был удовлетворителен, а в более глубоких слоях (А2, АВ) – неудовлетворителен.

Топырақты тазарту үшін күріш қабығынан биокөмірдің жаңа түрін жасау өзекті, себебі ол топырақтың құнарлылығын арттырады. Қоршаған ортаға теріс әсер етуді азайтуға бағытталған ресурс үнемдейтін технологияларды әзірлеу де маңызды. Күріш қабығының химиялық құрамы кремний диоксиді мен 82% органикалық заттардан тұрады. Карбонизация арқылы алынған биокөмірдің үлкен меншікті беті мен кеуектілігі оның сорбциялық қасиеттерін күшейтеді. Биокөмір топырақта қоректік заттарды ұстап тұруды жақсартады, өйткені оның морфологиясы күрделі кеуекті құрылымға ие. Қазақстанда алғаш рет ауыр металдармен ластанған топырақты қалпына келтіруде күріш қабығынан алынған биокөмір қолданылып, оның экологиялық функцияларға әсері бағаланады. Биокөмір топырақтың ылғалдылығын сақтау, тамырдың таралуы және қоректік заттардың сіңірілуіне оң әсер етеді. Үлкен дозада биокөмір қолданылған нұсқаларда жауын құрттарының белсенділігі артып, биогендік қабат түзіледі, нәтижесінде биокөмір төменгі қабаттарға ауысып, топырақтың түсі мен құрылымы өзгереді. Өнімділік көрсеткіштерінде айтарлықтай өзгерістер байқалмады: 1000 тұқымның салмағы бойынша ең жоғары көрсеткіш 25 т/га биокөмірде 41 г болды; ал 35 т/га нормасындағы айырмашылық 2,1 г болды. Топырақтың агрегаттық құрамы 0-20 см қабатта жақсы нәтиже көрсетсе, тығыздалған қабаттарда төмен болды. Ең жоғары нәтиже 35 т/га нормасында, коэффициенті 4,58, ал 15 т/га және бақылау нұсқаларында төменгі қабаттарда қанағаттанарлықсыз нәтиже алынды.

Повышение плодородия земель и его рациональное использование при хозяйственной деятельности является основой решения экологической и продовольственной проблем в РК. Являясь естественным условием интенсификации земледелия, плодородие почв способствует росту урожайности и валовых сборов сельскохозяйственных культур, и тем самым воздействует на экономическое благосостояние отдельного производителя, региона и страны в целом.Отличительная черта отечественного биоудобрения для реабилитации почвенного покрова- 100% изготовлен из отечественного сырья , без ГМО и других искусственных соединений.

Жер құнарлылығын арттыру және оны шаруашылық қызмет кезінде ұтымды пайдалану ҚР-дағы экологиялық және азық-түлік проблемаларын шешудің негізі болып табылады. Егіншілікті интенсификациялаудың табиғи шарты бола отырып, топырақтың құнарлылығы дақылдардың өнімділігі мен жалпы түсімдерінің өсуіне ықпал етеді және сол арқылы жеке өндірушінің, аймақтың және тұтастай елдің экономикалық әл-ауқатына әсер етеді.Жер жамылғысын оңалту үшін отандық био тыңайтқыштың айрықша ерекшелігі-100% отандық шикізаттан , ГМО-сыз және басқа да жасанды қосылыстардан жасалған.

-

-

Углубление экономических реформ и обострение экологических проблем в сельском хозяйстве требуют качественно нового научного обоснования эффективности создания устойчивых агроландшафтов, ориентированных на производство высококачественной продукции в объемах, соответствующих природному потенциалу региона и обеспечивающих сохранение и восстановление плодородия почв.

Экономикалық реформаларды тереңдету және ауыл шаруашылығындағы экологиялық проблемалардың шиеленісуі өңірдің табиғи әлеуетіне сәйкес келетін және топырақ құнарлылығын сақтау мен молықтыруды қамтамасыз ететін көлемде жоғары сапалы өнім өндіруге бағдарланған тұрақты агроландштейндерді құру тиімділігінің сапалы жаңа ғылыми негіздемесін талап етеді.

Применение биоугля в качестве улучшителя почв связано не только с влиянием его на агрохимические и микробиологические свойства почв, но и на воднофизические, от которых зависит обеспечение растений доступной влагой.

Биокөмірді топырақты жақсартқыш ретінде қолдану оның топырақтың агрохимиялық және микробиологиялық қасиеттеріне әсерімен ғана емес, сонымен қатар өсімдіктердің қол жетімді ылғалмен қамтамасыз етілуіне байланысты су-физикалық қасиеттерімен де байланысты.

UDC indices
631.871
International classifier codes
87.21.23;
Key words in Russian
Почвенный покров; Биоуголь; Почвенно-экологические функции; Реабилитация почвы; Техногенно-загрязненные земли;
Key words in Kazakh
Топырақ жамылғысы; Биочар; Топырақ-экологиялық функциялары; Топырақты қалпына келтіру; Техногендік ластанған жерлер;
Head of the organization Мутушев Алибек Жумабекович PhD / нет
Head of work Есимсиитова Зура Беркутовна Кандидат биологических наук / Профессор