The object of research, development or design (in Russian) : Prunus armeniaca L.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Prunus armeniaca L.

Aim of work (in Russian) : Изучение биоразнообразия редкого исчезающего вида Prunus armeniaca L. и сохранение ex situ генотипов с ценными хозяйственно-биологическими признаками.

Aim of work (in Kazakh) : Сирек жойылып бара жатқан Prunus armeniaca L. түрінің биоәртүрлілігін зерттеу және биологиялық-шаруашылық құнды белгілері бар генотиптерді ex situ сақтау.

Методы исследования (на русском) : Геоботанические методы, метод культуры тканей, методы криобиологии, методы молекулярной генетики (ДНК-баркодинг, SSR-маркирование)

Методы исследования (на казахском) : Геоботаникалық әдістер, ұлпа дақылы әдістері, криобиологиялық әдістер, молекулярлы генетика әдістері (ДНҚ штрих-кодтау, SSR-таңбалау)

Obtained results and novelty (in Russian) : Начат сбор растительного материала (однолетние побеги, листья и плоды) растений P. armeniaca в естественных местах произрастания. Начато изучение геоботаническими методами состояния исчезающих популяций и отбор перспективных форм для селекции. Для сбора растительного материала проведены две экспедиции в Алматинскую область Казахстана. Первая популяция. Ущелье Тургень Енбекшиказахского района. Собрано 16 образцов. Популяция абрикоса описана по международному дескриптору по 49 показателям. Отмечена высокая поражаемость деревьев (сухостой, повреждения от пожаров) – 22,8%, среди вредителей выделены лишайники, различные насекомые во взрослой и личиночной стадии жизни. Плодоношение отсутствует. Вторая популяция. а) Ущелье Большое Аксу Уйгурского района. Собрано 27 образцов. Поражаемость деревьев – 13,5%. Плодоношение – 11%, у 11 образцов собраны прошлогодние семена с пола. б) ущ. Большой Кыргызсай Уйгурского района. Собрано 13 образцов. Поражаемость деревьев – 9,2%. Плодоношение – 61,5%. В результате экспедиций только у 25 образцов абрикоса из 58 были собраны семена. Установлено, что основная часть семян поражена вредителями и не пригодна для дальнейших экспериментов. Для введения в культуру in vitro использовали изолированные зародышевые оси, которые проращивали на среде Кнопа (прорастание на 3-4-е сутки) и среде МС (прорастание на 7-8-е сутки)

Obtained results and novelty (in Kazakh) : P. armeniaca өсімдіктерінің табиғи мекендеу орындарында өсімдік материалдарын (бір жылдық өскіндер, жапырақтары мен жемістерін) жинау басталды. Жою қаупі төнген популяциялардың жағдайын геоботаникалық әдістермен зерттеу және іріктеу үшін перспективті формаларды таңдау басталды. Өсімдік материалын жинау үшін Қазақстанның Алматы облысына екі экспедиция жасалды. Бірінші популяция. Еңбекшіқазақ ауданы, Түрген шатқалынан 16 үлгі алынды. Өрік популяциясы халықаралық дескриптор бойынша 49 көрсеткіш арқылы сипатталды. Ағаштардың қатты зақымданғаны (өлген ағаш, өрттен зақымдану) байқалды – 22,8%, зиянкестер арасында қыналар мен әртүрлі жәндіктердің ересек және дернәсілдік тіршілік кезеңдері анықталды. Жеміс жоқ. Екінші популяция. а) Ұйғыр ауданы, Үлкен Ақсу шатқалы. 27 үлгі жиналып алынды. Ағаштардың зақымдануы 13,5% құрайды. Жеміс – 11%, 11 үлгіде жерден, өткен жылдық тұқымдар жиналып алынды. б) Ұйғыр ауданы, Үлкен Қырғызсай шатқалынан 13 үлгі жиналып алынды. Ағаштардың зақымдануы 9,2% құрайды. Жеміс – 61,5%. Экспедициялар нәтижесінде 58 өріктің 25 үлгісінен ғана тұқым алынды. Тұқымның негізгі бөлігі зиянкестерден зардап шеккен және одан ары тәжірибе жасауға жарамсыз екені анықталды. In vitro дақылына енгізу үшін оқшауланған эмбриондық осьтер пайдаланылды, олар Кноп қоректік ортасында (3-4-ші күндері өніп шықты) және MS ортасында (7-8-ші күндері өніп шықты) өсірілді

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Начато создание in vitro коллекции редкого исчезающего вида Prunus armeniaca L., занесенного в Красную книгу

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Қызыл кітапқа енген сирек кездесетін жойылып бара жатқан Prunus armeniaca L. түрінің in vitro коллекциясын құру басталды

Level of implementation (in Russian) : Не внедрено

Level of implementation (in Kazakh) : Жүзеге асырылмаған

Efficiency (in Russian) : -

Efficiency (in Kazakh) : -

Field of application (in Russian) : Биотехнология, растениеводство, селекция

Field of application (in Kazakh) : Биотехнология, өсімдік шаруашылығы, селекция