Inventory number IRN Number of state registration
0223РК00740 BR10164308-OT-23 0123РК01102
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Заключительный Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 8
International publications: 1 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 0
Number of books Appendicies Sources
1 5 15
Total number of pages Patents Illustrations
273 0 202
Amount of funding Code of the program Table
50044000 О.1136 48
Code of the program's task under which the job is done
01
Name of work
Археологическая верификация и историческая идентификация останков жертв политических репрессий в селе Жаналык Алматинской области: междисциплинарные исследования
Report title
Type of work Source of funding The product offerred for implementation
Applied research Методическая документация
Report authors
Байгунаков Досбол Сулейменович , Мухтарова Гульмира Раиловна , Сабденова Гульмира Есбатыровна , Айтқұл Хамит Амантайұлы , Зікірия Досым Куатұлы , Бектемиров Даулетбек Макзумбаевич , Байконаков Нурбол Сулейменович , Стоян Анастасия Олеговна , Әбілдос Рамазан Әбілдосұлы , Стамшалов Еркин Имангазиевич , Байсабаева Айгерим Даулетовна ,
0
0
0
0
Customer МКС РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МКС РК
Full name of the service recipient
Республиканское государственное казенное предприятие "Государственный историко-культурный заповедник-музей "Иссык" министерства культуры и спорта Республики Казахстан"
Abbreviated name of the service recipient Заповедник-музей "Иссык"
Abstract

Объектами исследования програмно-целевого финансирования – являются «братские могилы» массовых жерт политических репрессий в селе Жаналық Талгарского района Алматинской области, а также получение на этой основе нового археологического и историко-культурного материала по современной истории региона.

Бағдарламалық-нысаналы қаржыландыруды зерттеу объектілері – Алматы облысы Талғар ауданы Жаңалық ауылындағы саяси қуғын-сүргін құрбандарының "бауырлас қабірлері", сондай-ақ осы негізде өңірдің қазіргі заманғы тарихы бойынша жаңа археологиялық және тарихи-мәдени материал алу болып табылады.

Опираясь на историко-археологические материалы проводить междисциплинарные исследования костных останков репрессированных людей в селе Жаналык и воссозать целостную картину массовых репресий сталинского периода. Это согласуется с тезисами программных статей «Семь граней Великой степи», «Рухани жанғыру», «Пять социальных инициатив Президента», «Взгляд в будущее: модернизация общественного сознания» и т.д.

Тарихи-археологиялық материалдарға сүйене отырып, Жаңалық ауылында қуғын-сүргінге ұшыраған адамдардың сүйектеріне пәнаралық зерттеулер жүргізу және Сталиндік кезеңдегі жаппай қуғын-сүргіндердің тұтас бейнесін жаңғырту. Бұл «Ұлы даланың жеті қыры», «Рухани жаңғыру», «Президенттің бес әлеуметтік бастамасы», «Болашаққа бағдар: Рухани жаңғыру» және т.б. бағдарламалық мақалалардың тезистеріне сәйкес келеді.

В изучений археологических артефактов были использованы общие (общенаучные) методы и принципы. Археологические исследования по работе с материалами ХХ столетия немного отличаются от традиционной. В программе широко были применены методы естественных наук. Например, статистический анализ был использован при исследований артефактов и костных останков людей, черепов и т.д. В работе привлекались современные компьютерные и информационные технологии для обработки и хранения фактографических материалов исследований археологических и исторических источников.

Археологиялық артефактілерді зерттеуде жалпы (жалпы ғылыми) әдістер мен принциптер қолданылды. ХХ ғасырдың материалдарымен жұмыс істеу бойынша археологиялық зерттеулер дәстүрліден сәл өзгеше. Бағдарламада жаратылыстану ғылымдарының әдістері кеңінен қолданылды. Мысалы, статистикалық талдау адамдардың артефактілері мен сүйек қалдықтарын, бас сүйектерін және т.б. зерттеуде қолданылды. археологиялық және тарихи дереккөздерді зерттеудің фактографиялық материалдарын өңдеу және сақтау үшін заманауи компьютерлік және ақпараттық технологиялар жұмысқа тартылды.

В результате исследований был получен значительный объем информации, расширяющий познания в области судебной археологии, по истории репрессий в Казахстане. Обработаны и подготовлены к публикации ранее не введенные в научный оборот казахстанские и зарубежные архивные материалы. Археологическая верификация проводилась в селе Жаңалық Алматинской области. Историческая идентификация проводилась в архивах Казахстана и РФ. Археологическая верификация и историческая идентификация костных останков репрессированных гражданпродолжаются. В ходе археологических работ на «братских могилах» были сделаны интереснейшие находки, свидетельствующие о «красном терроре». Собранные костные останки подготовлены для передачи криминалистам. Были отобраны образцы органических останков, которые будут направлены в лабораторию «БАРНАС (ВИЛНИУС РАДИОКАРБОН)» (Эстония) на генетические анализы.

Зерттеу нәтижесінде Қазақстандағы қуғын-сүргін тарихы бойынша сот археологиясы саласындағы білімдерін кеңейтетін ақпараттың едәуір көлемі алынды. Бұрын ғылыми айналымға енгізілмеген қазақстандық және шетелдік мұрағат материалдары өңделіп, жариялауға дайындалды. Археологиялық верификация Алматы облысы Жаңалық ауылында жүргізілді.Тарихи сәйкестендіру Қазақстан мен РФ мұрағаттарында жүргізілді. Қуғын-сүргінге ұшыраған азаматтардың сүйек қалдықтарын археологиялық тексеру және тарихи сәйкестендіру жалғасуда. Археологиялық жұмыстар барысында "жаппай қабірлерде ""қызыл террор" туралы куәландыратын қызықты олжалар жасалды. Жиналған сүйек қалдықтары криминалистерге беруге дайындалған. Генетикалық талдауларға "БАРНАС (ВИЛНИУС РАДИОКАРБОН)" (Эстония) зертханасына жіберілетін органикалық қалдықтардың үлгілері алынды.

Успешность реализации программы напрямую зависит от планируемых научных экспедиций, зарубежных командировок и научных стажировок. В ходе проведения полевых археологических исследований будет получена необходимая база эмпирических данных, которая позволит решить задачи программы и достичь поставленной цели. Зарубежные командировки и стажировки будут организованы с целью получения результатов естественных и гуманитарных наук по археологическим материалам. Зарубежные командировки в основном будут организованы в архивы РФ, где хранятся материалы по репрессий. Они пополнят наши знания по проблемам жертв политических репрессий, уточнить некоторые данные по различным вопросам.

Бағдарламаны іске асырудың сәттілігі жоспарланған ғылыми экспедицияларға, шетелдік іссапарларға және ғылыми тағылымдамаларға тікелей байланысты. Далалық археологиялық зерттеулер жүргізу барысында бағдарламаның міндеттерін шешуге және қойылған мақсатқа қол жеткізуге мүмкіндік беретін қажетті эмпирикалық деректер базасы алынатын болады. Археологиялық материалдар бойынша жаратылыстану және гуманитарлық ғылымдардың нәтижелерін алу мақсатында Шетелдік іссапарлар мен тағылымдамалар ұйымдастырылатын болады. Шетелдік іссапарлар негізінен Ресей Федерациясының архивтерінде ұйымдастырылады, онда қуғын-сүргін материалдары сақталады. Олар саяси қуғын-сүргін құрбандарының проблемалары туралы білімімізді толықтырады, түрлі мәселелер бойынша кейбір деректерді нақтылайды.

Изучение репрессий по политическим (контрреволюционным) мотивам в 30-х годах прошлого столетия, составляют основную новизну и эффективность программы. Междисциплинарность программы выделяет ее от других научных проектов. Она принципиально отличается от всех программ не только в Казахстане, но и во всех постсоветских странах, где были репрессированы сотни тысяч людей. В мире не существует аналогов. В этом и заключается оригинальность и значимость программы.

Өткен ғасырдың 30-жылдарындағы саяси (контрреволюциялық) себептер бойынша қуғын-сүргінді зерттеу бағдарламаның негізгі жаңалығы мен тиімділігін құрайды. Бағдарламаның пәнаралық сипаты оны басқа ғылыми жобалардан ерекшелендіреді. Бұл тек Қазақстанда ғана емес, жүздеген мың адам қуғын-сүргінге ұшыраған посткеңестік елдердің барлығында да барлық бағдарламалардан түбегейлі ерекшеленеді. Әлемде аналогтар жоқ. Бұл, бағдарламаның өзіндік ерекшелігі мен маңыздылығы.

История, археология, генетика, криминалистика.

Тарих, археология, генетика, сот сараптамасы.

UDC indices
903.5
International classifier codes
03.41.00;
Readiness of the development for implementation
Key words in Russian
археология; генетика; полевые исследования; репрессия; ХХ век;
Key words in Kazakh
археология; генетика; далалық қазба; репрессия; ХХ ғасыр;
Head of the organization Мухтарова Гульмира Раиловна Кандидат исторических наук /
Head of work Байгунаков Досбол Сулейменович Доктор исторических наук / Доцент
Native executive in charge