The object of research, development or design (in Russian) : Объектами исследования являются гудрон месторождения Кумколь и остаточные моторные масла в качестве рециркулирующего агента.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысандары-Құмкөл кен орнының гудроны және қайта өңдеуші агент ретінде қалдық мотор майлары.

Aim of work (in Russian) : Разработка ресурсосберегающей технологии комплексной термической переработки отходов тяжелой нефти на основе углеродсодержащего сырья в ценные технические продукты и топливные дистилляты в случае отработанных моторных масел.

Aim of work (in Kazakh) : Құрамында көміртегі бар шикізат негізіндегі ауыр мұнай қалдықтарын пайдаланылған мотор майлары қатысында бағалы техникалық өнімдерге және отын дистилляттарына кешенді термиялық өңдеудің ресурсүнемдейтін технологиясын жасау.

Методы исследования (на русском) : Для исследования углеводородного состава жидких дистиллятов с температурой кипения 180-3200 С будет использоваться современные физико-химические методы такие как (хромато-масс-спектрометрия, газожидкостная хроматография и др.). Будут определены основные физико-химические параметры синтетических жидких топлив (октановые и цетановые числа, содержание серы, вязкость, затвердевание, фильтрация, температура помутнения и др.). А для определения качества нефтяного кокса, технических изделий будут применятся сканирующая электронная микроскопия, рамановская микроскопия и БЭТ методы.

Методы исследования (на казахском) : Қайнау температурасы 180-3200 С сұйық дистилляттардың көмірсутек құрамын зерттеу үшін қазіргі заманғы физика-химиялық әдістер (хромато-масс-спектрометрия, газ-сұйық хроматография және т.б.) пайдаланылады. Синтетикалық сұйық отындардың негізгі физика-химиялық параметрлері анықталады (октан және цетан сандары, күкірт мөлшері, тұтқырлығы, қатаюы, сүзілуі, бұлттылық температурасы және т.б.). Ал мұнай коксының, техникалық бұйымдардың сапасын анықтау үшін сканерлеуші электрондық микроскопия, Раман микроскопиясы және БЭТ әдістері қолданылатын болады.

Obtained results and novelty (in Russian) : Проведено исследование термолиза тяжелых нефтяных отходов с целью разработки рациональных путей комплексной переработки отработанных моторных масел в ценные технические продукты и топливные дистилляты. Состав и свойства гудрона и отработанных моторных масел с отечественного Кумкольского нефтяного месторождения изучены с использованием современных физико-химических методов исследования. Определен групповой химический состав фракций бензина, легкого газойля и тяжелого газойля, полученных коксующей смолой в присутствии рециркуляционного агента при температуре 500°С. Кроме того, начаты и продолжаются работы по коксованию дегтя перерабатывающим агентом в различных температурных условиях и при различных коэффициентах рециркуляции и определению группового химического и углеводородного состава легких дистиллятов. Одна статья опубликована в научно-техническом журнале «Нефть и газ», рекомендованном комитетом по обеспечению качества образования и науки Министерства высшего образования и науки Республики Казахстан. Современными методами физико-химических исследований изучены состав и свойства нефти отечественных нефтяных месторождений и получаемых из них тяжелых отходов, отработанных моторных масел.Изучены основные тенденции изменения углеводородного состава светлых дистиллятов, полученных с учетом воздействия рециркуляционного агента - отработанных моторных масел.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Ауыр мұнай қалдықтарын пайдаланылған мотор майлары қатысында бағалы техникалық өнімдерге және отын дистилляттарына кешенді өңдеудің ұтымды жолдарын әзірлеу мақсатында термолизін зерттеу жүргізілді. Отандық Құмкөл мұнай кен орнынан алынған гудронның және қалдық мотор майларының құрамы мен қасиеттері заманауи физика-химиялық зерттеу әдістерін қолдану арқылы зерттелді. 500°С температурада рециркуляциялық агент қатысуымен кокстеу шайырымен алынған бензин, жеңіл газойль және ауыр газойль фракцияларының топтық химиялық құрамы анықталды. Сонымен қатар, гудронды әртүрлі температуралық жағдайларда және әртүрлі рециркулирлеуші коэффициенттерінде қайта өңдеуші агентпен кокстеу және жеңіл жеңіл дистилляттардың топтық химиялық және көмірсутекті құрамын анықтау бойынша жұмыстар басталды және жалғасуда. Бір мақала Қазақстан Республикасы Жоғары білім және ғылым министрлігінің Білім және ғылым сапасын қамтамасыз ету комитеті ұсынған «Нефть и газ» ғылыми-техникалық журналында бір мақала жарияланды. Қазіргі физика-химиялық зерттеу әдістерімен отандық мұнай кенорындарының мұнайларының және олардан алынған ауыр қалдықтардың, пайдаланылған мотор майларының құрамы мен қасиеттері зерттелді.Рециркулиреуші агент - пайдаланылған мотор майларының әсерін ескере отырып алынған ашық түсті жеңіл дистилляттардың көмірсутектік құрамының өзгеруінің негізгі тенденциялары зерттелді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Основными конструктивными и технико-экономическими показателями проекта являются рациональные, экономически и экологически обоснованные технологии получения кокса из тяжелых остатков нефти Казахстана а также влияние полученных результатов на развитие науки и техники, как новый процесс ресурсосберегающих технологий переработки промышленных тяжелых нефтяных отходов на основе углеводородного сырья в топливо и другие ценные технические материалы, подготовленный авторами проекта, станет исходной моделью для дальнейшей интеграции в промышленность, существенно снизит экономические затраты на поиск новых источников ресурсов и их переработку, соответственно, будет достигнут необходимый социально-экономический эффект.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Жобаның негізгі сындарлы және техникалық-экономикалық көрсеткіштері Қазақстанның ауыр мұнай қалдықтарынан Кокс алудың ұтымды, экономикалық және экологиялық негізделген технологиялары, сондай-ақ алынған нәтижелердің ғылым мен техниканың дамуына әсері жоба авторлары дайындаған көмірсутектті шикізат негізіндегі өнеркәсіптік ауыр мұнай қалдықтарын отын және басқа да бағалы техникалық материалдарға өңдеудің ресурсүнемдейтін технологияларының жаңа үдерісі ретінде өнеркәсіптікте одан әрі кіріктірудің бастапқы үлгісі болып, жаңа ресурс көздерін табуға және оларды өңдеуге жұмсалатын экономикалық шығындарды айтарлықтай азайтады, сәйкесінше қажетті әлеуметтік-экономикалық тиімділікке қол жеткізуге болады.

Level of implementation (in Russian) : не внедрено

Level of implementation (in Kazakh) : еңгізілмеді

Efficiency (in Russian) : Проведено исследование термолиза тяжелых нефтяных отходов в ценные технические продукты и топливные дистилляты. Состав и свойства гудрона и отработанных моторных масел с отечественного Кумкольского нефтяного месторождения изучены. Определен групповой химический состав фракций бензина, легкого газойля и тяжелого газойля, полученных коксующей смолой в присутствии рециркуляционного агента при температуре 500°С. Одна статья опубликована в научно-техническом журнале «Нефть и газ», рекомендованном комитетом по обеспечению качества образования и науки Министерства высшего образования и науки Республики Казахстан.

Efficiency (in Kazakh) : Ауыр мұнай қалдықтарын пайдаланылған мотор майлары қатысында бағалы техникалық өнімдерге және отын дистилляттарына айналу термолизін зерттеу жүргізілді. Отандық Құмкөл мұнай кен орнынан алынған гудронның және қалдық мотор майларының құрамы мен қасиеттері зерттелді. 500°С температурада рециркуляциялық агент қатысуымен кокстеу шайырымен алынған бензин, жеңіл газойль және ауыр газойль фракцияларының топтық химиялық құрамы анықталды. Бір мақала Қазақстан Республикасы Жоғары білім және ғылым министрлігінің Білім және ғылым сапасын қамтамасыз ету комитеті ұсынған «Нефть и газ» ғылыми-техникалық журналында бір мақала жарияланды.

Field of application (in Russian) : Предлагаемые нами ресурсосберегающие технологии переработки тяжелых нефтяных отходов и отходов на основе отработанных моторных масел в топливные дистилляты и другие ценные технические материалы могут быть использованы в качестве производства, обеспечивающего экономическую и социальную эффективность нефтехимической промышленности Республики Казахстан. Разработанные лабораторные положения могут быть использованы при выполнении лабораторных и практических работ в рамках курса» нефтехимические синтезы «и при разработке дипломных и магистерских проектов по специальностям» нефтехимия«,» нефтехимическое и газовое дело «и» химическая технология органических веществ " факультета химии и химической технологии КазНУ им.Аль-Фараби.

Field of application (in Kazakh) : Біз ұсынып отырған ауыр мұнай қалдықтары мен қолданылған мотор майлары негізіндегі қалдықтарды отындық дистилляттар мен басқа да құнды техникалық материалдарға өңдеу үшін ресурсүнемдейтін жаңа технологиялар Қазақстан Республикасының мұнайхимия өнеркәсібі үшін экономикалық және әлеуметтік тиімділік беретін өндіріс ретінде қолданылуы мүмкін. Әзірленген зертханалық ережелерді «Мұнай-химиялық синтездер» курсы аясында зертханалық және тәжірибелік жұмыстарды орындауда және әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-нің химия және химиялық технология факультетінің «Мұнай химиясы», «Мұнайжәне газ ісі» және «Органикалық заттардың химиялық технологиясы» мамандығы бойынша дипломдық және магистрлік жобаларды жасауда қолдануы мүмкін.