The object of research, development or design (in Russian) : На данном этапе проекта объектом исследования является двухмерный/трехмерный численный алгоритм расчета сложных процессов тепломассопереноса с учетом фазовых переходов, экспериментальный прототип теплового аккумулятора с каскадным расположением РСМ.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Жобаның осы кезеңінде зерттеу нысаны фазалық ауысуларды ескере отырып, күрделі жылу және масса алмасу процестерін есептеудің екі өлшемді/үш өлшемді сандық алгоритмі және каскадты РСМ жылу аккумуляторының тәжірибелік прототипі болып табылады.

Aim of work (in Russian) : На данном этапе целью проекта является проведение двухмерных/трехмерных численных расчетов сложных процессов тепломассопереноса с учетом фазовых переходов для моделирования и проектирования каскадного теплового аккумулятора. Также целью проекта является проведение экспериментальных измерений эффективности теплового аккумулятора с каскадным расположением РСМ.

Aim of work (in Kazakh) : Бұл кезеңде жобаның мақсаты каскадты жылу аккумуляторын модельдеу және жобалау үшін фазалық ауысуларды ескере отырып, күрделі жылу және масса алмасу процестерін екі өлшемді/үш өлшемді сандық есептеу болып табылады. Сондай-ақ жобаның мақсаты – каскадты РСМ жылу аккумуляторының өнімділігіне тәжірибелік өлшеуді жүргізу.

Методы исследования (на русском) : На данном этапе проекта используются методы математического и численного моделирования, а также экспериментальные методы измерения.

Методы исследования (на казахском) : Жобаның бұл кезеңінде математикалық және сандық модельдеу әдістері, сондай-ақ эксперименттік өлшеу әдістері қолданылады.

Obtained results and novelty (in Russian) : На данном этапе проекта создан экспериментальный прототип теплового аккумулятора с каскадным расположением РСМ, проведены двухмерные/трехмерные численные расчеты сложных процессов тепломассопереноса с учетом фазовых переходов. Получены новые результаты 3D моделирования процессов зарядки и разрядки теплового аккумулятора с каскадным расположением РСМ. Новизной также является предложенная конфигурация теплового аккумулятора с каскадным расположением РСМ. Проведены расчеты эффективности солнечной водонагревательной системы для климатических условий Казахстана, что является новизной.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Жобаның осы кезеңінде каскадты РСМ жылу аккумуляторының тәжірибелік үлгісі құрылды және фазаны ескере отырып, күрделі жылу және масса алмасу процестерінің екі өлшемді/үш өлшемді сандық есептеулері жүргізілді. Каскадты РСМ жылу аккумуляторын зарядтау және разрядтау процестерін 3D модельдеудің жаңа нәтижелері алынды. Каскадты РСМ жылу аккумуляторының ұсынылған конфигурациясы да жаңашыл. Қазақстанның климаттық жағдайлары үшін күн сужылытқышы жүйесінің тиімділігіне есептеулер жүргізілді, бұл жаңалық ретінде қарастырылады.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Основными конструктивными особенностями каскадного хранения тепловой энергии методом скрытой теплоты в представленной конфигурации является использование трех различных материалов с фазовым переходом (PCM) в рамках одного бака накопителя тепла. Технико-экономические показатели солнечной водонагревательной системы с каскадным хранением тепла будут представлены в заключительных отчетах.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Ұсынылған конфигурацияда жасырын жылу әдісімен жылу энергиясын каскадты сақтаудың негізгі конструктивтік ерекшеліктері бір жылу сақтау резервуарының ішінде фазалық ауыспалы үш түрлі материалды (PCM) пайдалану болып табылады. Қорытынды есептерде каскадты жылу сақтау жүйесі бар күн суымен жылыту жүйесінің техникалық-экономикалық көрсеткіштері көрсетіледі.

Level of implementation (in Russian) : На данном этапе проекта проводится численное моделирование и экспериментальные измерения. Моделирование проводится на основе созданной математической и численной модели и реализованной на базе ПО COMSOL Multiphysics. Эксперименты проводятся на базе созданного прототипа теплового аккумулятора с каскадным расположением РСМ. Это научно-исследовательский проект, который направлен на изучение основных режимов каскадного хранения тепловой энергии.

Level of implementation (in Kazakh) : Жобаның осы кезеңінде сандық модельдеу және эксперименталды өлшеулер жүргізілді. Модельдеу құрылған математикалық және сандық модель негізінде жүзеге асырылды және COMSOL Multiphysics бағдарламалық жасақтама негізінде жүзеге асырылады. Тәжірибелер каскадты РСМ жылу аккумуляторының құрылған прототипі негізінде жүргізілді. Бұл жылу энергиясын каскадты сақтаудың негізгі режимдерін зерттеуге бағытталған ғылыми жоба.

Efficiency (in Russian) : Созданная математическая модель и 3D численный инструмент были верифицированы путем сравнения с экспериментальными данными, максимальное отклонение от экспериментов составило 6,8%. Модифицирована ранее созданная математическая модель на основе теплового баланса для солнечной водонагревательной системы путем включения теплового аккумулятора. Получено хорошее согласование между численными и экспериментальными данными в пределах 5–8% по баку аккумулятору горячей воды. На базе ПО TRNSYS 18.0 создан алгоритм расчета тепловой эффективности и производительности солнечной водонагревательной системы. Получено согласование с созданной на базе Python компьютерной программой в пределах 15%. Эффективность каскадного аккумулятора и других компонент будут оценены в последующих работах.

Efficiency (in Kazakh) : Жасалған математикалық модель және 3D сандық құрал эксперименттік мәліметтермен салыстыру арқылы тексерілді, эксперименттерден максималды ауытқу 6,8% құрады. Күн су жылытқыш жүйесі үшін жылу балансына негізделген бұрын жасалған математикалық модель жылу аккумуляторын қосу арқылы өзгертілді. Ыстық су аккумуляторының резервуары үшін 5–8% аралығында сандық және тәжірибелік деректер арасында жақсы келісім алынды. TRNSYS 18.0 бағдарламалық қамтамасыз ету негізінде күн су жылытөыш жүйесінің жылу тиімділігі мен өнімділігін есептеу алгоритмі құрылды. 15% шегінде Python негізінде жасалған компьютерлік бағдарламамен келісім алынды. Каскадты аккумулятордың және басқа компоненттердің тиімділігі кейінгі жұмыстарда бағаланады.

Field of application (in Russian) : Солнечные водонагревательные системы различного масштаба, хранение тепловой энергии в индустриальных резервуарах, использование в солнечных тепловых электростанциях и угольных теплоэлектростанциях.

Field of application (in Kazakh) : Әртүрлі көлемдегі күн сужылытқыш жүйелері, жылу энергиясын өндірістік резервуарларда сақтау, күн жылу электр станцияларында және көмір жылу электр станцияларында пайдалану.