The object of research, development or design (in Russian) : Снеговой, почвенный покровы, овощные культуры и содержание тяжелых металлов в них.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Қар, топырақ жамылғысы, көкөніс дақылдары және олардағы ауыр металдардың мөлшері.

Aim of work (in Russian) : Оценка накопления и распределения микроэлементов-загрязнителей в системе снеговой покров-почвенный покров-овощные культуры на урбанизированной территории г. Павлодар для обеспечения продовольственной безопасности

Aim of work (in Kazakh) : Азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында Павлодар қаласының урбанизацияланған аймағында қар жамылғысы-топырақ жамылғысы-көкөніс дақылдары жүйесінде микроэлементтер-ластаушы заттардың жинақталуы мен таралуын бағалау

Методы исследования (на русском) : Методы рекогнистировочной оценки, картографический метод исследований, метод отбора почвенных образцов, методы пробподготовки снега, почвы, овощей, методы определения тяжелых металлов в воде, почвах и продукции растениеводства, статистические методы обработки данных

Методы исследования (на казахском) : Барлау бағалау әдістері, зерттеудің картографиялық әдісі, топырақ үлгілерін іріктеу әдісі, қарды, топырақты, көкөністерді сынамалау әдістері, судағы, топырақтағы және өсімдік шаруашылығы өніміндегі ауыр металдарды анықтау әдістері, деректерді өңдеудің статистикалық әдістері

Obtained results and novelty (in Russian) : В соответствии с полученными данными по накоплению и распределению загрязняющих веществ на городской территории для выделения участков для отбора проб весь город Павлодар (территория исследования) был разделен на квадраты, учитывая промышленные и селитебные районы. Далее, были выявлены точки отбора проб. Выбор был обусловлен наличием промышленных объектов, их типом, расстоянием от источника загрязнения. Таким, в городе были выделены районы исследования: северный и восточный промышленные районы, центр города, дачные и приусадебные участки. Отбор проб снегового покрова осуществлялся в январе, при средней высоте снежного покрова - 60 см. Всего было отобрано 32 пробы - твердой фракции снега и 32 пробы жидкой фракции. Было проанализировано содержание 27 элементов: Al, V, Cr, Mn, Fe, Co, Ni, Cu, Zn, Ga, As, Se, Sr, Mo, Cd, Cs, Ba,La, Ce, Nd, Eu, Gd, Dy, Lu, Ho, Pb, U. Точки отбора проб почв совпадает с точками отбора проб снегового покрова для определения закономерности содержания тяжелых металлов в различных средах. Всего было отобрано 32 пробы. Было проанализировано содержание 27 элементов. Точки отбора проб овощных культур совпадает с точками отбора проб снегового покрова и почвенного покрова на землях садово-дачных кооперативов, приусадебных участках, расположенных в черте города и пригороде для определения закономерности содержания тяжелых металлов в различных средах. На каждой пробной точке отбиралось по 2 образца: плоды томата и клубни картофеля. Всего было отобрано 16 проб.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Қала аумағында ластаушы заттардың жинақталуы мен таралуы туралы алынған мәліметтерге сәйкес сынамаларды іріктеу үшін аумақтарды таңдау. Бүкіл Павлодар қаласы (зерттеу аймағы) өнеркәсіптік және тұрғын аудандарды ескере отырып, алаңдарға бөлінді. Содан кейін сынама алу нүктелері анықталды. Таңдау өнеркәсіптік нысандардың болуымен, олардың түрімен және ластану көзінен қашықтығымен анықталды. Осылайша, қалада зерттеу аймақтары болып: солтүстік және шығыс өнеркәсіп аймақтары, қала орталығы, саяжайлар және шаруашылық учаскелері анықталды. Қар жамылғысының орташа биіктігі 60 см болатын қар жамылғысынан сынама алу қаңтар айында жүргізілді. Барлығы 32 сынама – қардың қатты фракциясы және 32 сұйық фракциясы алынды. 27 элементтің мазмұны талданды (Al, V, Cr, Mn, Fe, Co, Ni, Cu, Zn, Ga, As, Se, Sr, Mo, Cd, Cs, Ba,La, Ce, Nd, Eu, Gd, Dy, Lu, Ho, Pb, U. ). Топырақ сынамаларын алу нүктелері әртүрлі орталардағы ауыр металдардың құрамын анықтау үшін қар жамылғысының сынама алу нүктелерімен сәйкес келеді. Барлығы 32 сынама алынды. Көкөніс дақылдарынан сынама алу нүктелері әртүрлі ортадағы ауыр металдардың мөлшерінің заңдылықтарын анықтау үшін бау-бақша және саяжай кооперативтері жерлеріндегі, қала және қала маңындағы жеке учаскелердегі қар жамылғысының және топырақ жамылғысының сынама алу нүктелерімен сәйкес келеді. Әрбір сынақ нүктесінде 2 сынама алынды: қызанақ жемістері және картоп түйнектері. Барлығы 16 сынама алынды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Исследование представляет собой теоретические изыскания

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Зерттеу теориялық зерттеулерді ұсынады

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Мониторинг качества окружающей среды г. Павлодар

Field of application (in Kazakh) : Павлодар қаласының қоршаған орта сапасының мониторингі