The object of research, development or design (in Russian) : Апробирование возможностей геофизических методов для создания системного мониторинга состояния грунтовых плотин

The object of research, development or design (in Kazakh) : Жер бөгеттер жағдайының жүйелі мониторингін құрудың геофизикалық әдістерінің мүмкіндіктерін апробациялау

Aim of work (in Russian) : Обеспечение системного мониторинга безопасной эксплуатации грунтовых водохозяйственных сооружений методами геофизики.

Aim of work (in Kazakh) : Геофизикалық әдістерді қолдана отырып, топырақтан жасалған су шаруашылық құрылымдарын қауіпсіз пайдаланудың жүйелі мониторингін қамтамасыз ету

Методы исследования (на русском) : В соответствии с календарным планом Проекта проведены следующие работы: 2. Выполнены полевые опытно-методические геофизические работы на объекте исследований с проверкой использования геофизических методов. На основе результатов 2022 года был выбран рациональный комплекс геофизических методов для опробирования на плотинах земляного типа. 2.1. Произведен подбор объекта плотины для полевых исследований. Собраны и обобщены априорные данные инженерно-геологического, гидрогеологического и картографического характера. Были отобраны 2 земляные плотины в Алматинской области. По этим плотинам были собраны и изучены имеющие данные по строению, составу сооружений, водосбросным конструкциям. Также изучены карты геологического и гидрогеологического характера прилегающих территорий. 2.2. Проведены опытно-методические исследования, обработка данных геофизических полей программными средствами. На выбранных плотинах были проведены работы методом электротомографии с применением многоканальной электроразведочной станции Скала-48. Измерения проводились в несколько этапов– весной, летом и осенью при различных уровнях заполненности водохранилищ. Была проведена обработка полевых геофизических измерений с использованием специализированного программного обеспечения ZondSP2d для метода естественного электрического поля и ZondRes2d для электротомографии. В 2024 г. планируется проведение инженерно- геологической интерпретации наблюденных геофизических полей.

Методы исследования (на казахском) : Жобаның кестесіне сәйкес келесі жұмыстар жүргізілді: 2. Зерттеу объектісінде геофизикалық әдістердің қолданылуын тексерумен далалық тәжірибелік-әдістемелік геофизикалық жұмыстар орындалды. 2022 жылғы нәтижелері негізінде жер типті бөгеттерде сынақтан өткізу үшін геофизикалық әдістердің ұтымды кешені таңдалды. 2.1. Далалық зерттеулер үшін бөгет нысанын іріктеу жүргізілді. Инженерлік-геологиялық, гидрогеологиялық және картографиялық сипаттағы априорлық деректер жинақталып, талдап қорытылды. Алматы облысында 2 жер бөгеті іріктелді. Осы бөгеттер бойынша құрылыстар құрылымы, құрамы, су шығаратын құрылымдар бойынша мәліметтер жиналды және зерттелді. Сондай ақ іргелес жатқан аумақтардың геологиялық және гидрогеологиялық сипаттағы карталары зерттелді. 2.2. Тәжірибелік-әдістемелік зерттеулер, геофизикалық өрістердің деректерін бағдарламалық құралдармен өңдеу жүргізілді. Таңдалған бөгеттерде Скала-48 көп арналы электр барлау станциясын қолдана отырып, электротомография әдісімен жұмыстар жүргізілді. Өлшеу бірнеше кезеңмен жүргізілді– көктемде, жазда және күзде су қоймаларының әр түрлі толу деңгейінде. Табиғи электр өрісін өңдейтін арнайы ZondSP2d, ал электротомографияға ZondRes2d программалар пайдаланды. 2024 жылы байқалған геофизикалық өрістерге инженерлік - геологиялық интерпретация жүргізу жоспарлануда.

Obtained results and novelty (in Russian) : Уровень новизны: высокий. Были проведены полевые опытно-методических работы, которые показали высокую эффективность примененных электроразведочных методов для мониторинговых исследований земляных плотин.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Жаңалық деңгейі: жоғары. Жер бөгеттерін мониторингтік зерттеу үшін қолданылған электр барлау әдістерінің жоғары тиімділігін көрсеткен далалық тәжірибелік-әдістемелік жұмыстар жүргізілді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Будет разработана методика и технология системного геофизического мониторинга и прогнозирования природно-техногенных гидрогеологических процессов, влияющих на безопасность эксплуатации водохозяйственных объектов

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Су шаруашылығы объектілерін пайдалану қауіпсіздігіне әсер ететін табиғи-техногендік гидрогеологиялық процестерді жүйелі геофизикалық мониторингтеу және болжау әдістемесі мен технологиясы әзірленетін болады

Level of implementation (in Russian) : -

Level of implementation (in Kazakh) : -

Efficiency (in Russian) : Проведены опытно–методические работы позволили получить новые знания и опыт по применению геофизических методов для создания системного мониторинга состояния насыпных плотин

Efficiency (in Kazakh) : Тәжірибелік-әдістемелік жұмыстар жүргізілді үйінді бөгеттердің жай-күйіне жүйелі мониторинг жасау үшін геофизикалық әдістерді қолдану бойынша жаңа білім мен тәжірибе алуға мүмкіндік берді.

Field of application (in Russian) : Результаты проекта будут направлены на использования водохозяйственным организациям и специалистам, эксплуатирующие плотины и дамбы для ирригации в сельском хозяйстве, работникам аварийных служб, структурам региональных департаментов по чрезвычайным ситуациям.

Field of application (in Kazakh) : Жобаның нәтижелерін су шаруашылығы ұйымдары мен ауыл шаруашылығында суару үшін бөгеттер мен бөгеттерді пайдаланатын мамандар, апаттық қызметінің қызметкерлері үшін, аймақтық төтенше жағдайлар департаменттерінің құрылымдары пайдаланады.