Inventory number IRN Number of state registration
0323РК01095 AP13068164-KC-23 0122РК00132
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Краткие сведения Gratis Number of implementation: 1
Implemented
Publications
Native publications: 2
International publications: 5 Publications Web of science: 2 Publications Scopus: 2
Patents Amount of funding Code of the program
0 17828058 AP13068164
Name of work
Разработка инструментария направленного на моделирование социально-экономических систем устойчивого развития общества
Type of work Source of funding Report authors
Fundamental Жанбаев Ринат Абдыкадырович
0
0
1
1
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МНВО РК
Full name of the service recipient
Республиканское общественное объединение "Национальная Инженерная Академия Республики Казахстан"
Abbreviated name of the service recipient РОО НИА РК
Abstract

Объектом исследования является система взаимосвязи четырех сфер качества жизни социума, функционирующих синхронно и способствующих приближению общества и его экономики к устойчивому развитию: демоэтики демократизации, демографии, демоэкономической деятельности (взаимосвязь «D+3D»).

Зерттеу нысаны қоғамның өмір сүру сапасының төрт саласының өзара байланыс жүйесі болып табылады, олар синхронды жұмыс істейді және қоғам мен оның экономикасының тұрақты дамуға жақындауына ықпал етеді: демоэтика, демократияландыру, демография, демоэкономикалық қызмет ("D+3D"өзара байланысы).

Цель проекта – разработка методики оценки устойчивого развития общества как основополагающей парадигмы качества жизни на базе компонентов (демоэтика, демография, демократия, демоэкономики), влияющих на эффективное использование и комбинацию экономической, научно-технической, социальной и экологической составляющих.

Жобаның мақсаты-экономикалық, ғылыми-техникалық, әлеуметтік және экологиялық құрамдас бөліктерді тиімді пайдалану мен үйлестіруге әсер ететін компоненттер (демоэтика, демография, демократия, демоэкономика) негізінде өмір сапасының негізгі парадигмасы ретінде қоғамның тұрақты дамуын бағалау әдістемесін әзірлеу.

Теоретическую и методологическую базу исследования составят диалектические методы познания, методы системного, ситуационного анализа, логического и экономико-математического моделирования, экспертные оценки, программно-целевое управление. Для реализации поставленных задач будут применены методологические принципы. Для построения модели устойчивого развития общества в региональном и национальном аспектах используются методы и принципы системного анализа. Применение принципа обусловленности исторического и логического процессов развития национальной экономики. Принцип адаптации регионов и национальных стран к изменяющимся внутренним и внешним условиям и учета этих процессов при разработке методики и инструментария устойчивого развития общества. Принцип стратегической направленности действующей методологии технологической рациональности в экономике.

Зерттеудің теориялық және әдістемелік базасы-танымның диалектикалық әдістерін, жүйелік, ситуациялық талдау әдістерін, логикалық және экономикалық-математикалық модельдеуді, сараптамалық бағалауды, бағдарламалық-мақсатты басқаруды құрайды. Қойылған міндеттерді іске асыру үшін әдістемелік қағидаттар қолданылатын болады. Аймақтық және Ұлттық аспектілерде қоғамның тұрақты даму моделін құру үшін жүйелік талдау әдісі мен принципі қолданылады. Ұлттық экономиканы дамытудың тарихи және логикалық процестерінің шарттылығы принципін қолдану. Аймақтар мен ұлттық елдерді өзгеретін ішкі және сыртқы жағдайларға бейімдеу және қоғамның тұрақты дамуының әдістемесі мен құралдарын әзірлеу кезінде осы процестерді есепке алу принципі. Экономикадағы технологиялық рационалдылықтың қолданыстағы әдістемесін стратегиялық бағыттау принципі.

1. Обоснована необходимость разработки методики устойчивого развития общества на основе «D+3D» (демоэтика, демография, демократия, демоэкономики); 2. Разработана «Анкета (анонимный опрос)» с целью изучения отношения членов общества к процессу формирования добродетельного человека, правителя, города; 3. Изучены направления государственного регулирования и управления квазигосударственным сектором экологической устойчивости в Республике Казахстан в рамках парадигмы социальной устойчивости; 4. В рамках парадигмы социальной устойчивости выявлены проблемы управления государственными активами и предложены пути их решения на основе методологии корпоративного форсайта с использованием механизма стратегического планирования; 5. Разработаны новые подходы к оценке эффективной системы устойчивого развития общества в региональном и национальном аспектах; 6. Разработана методика оценки устойчивого развития общества; 7. Выполнены валидация и верификация компонентов методики оценки устойчивого развития общества.

1. «D+3D» (демоэтика, демография, демократия, демоэкономика) негізінде қоғамның тұрақты даму әдістемесін әзірлеу қажеттілігі негізделген; 2. Қоғам мүшелерінің қайырымды адамды, билеушіні, қаланы қалыптастыру процесіне қатынасын зерттеу мақсатында "сауалнама (анонимді сауалнама)" әзірленді; 3. Әлеуметтік тұрақтылық парадигмасы шеңберінде Қазақстан Республикасындағы экологиялық тұрақтылықтың квазимемлекеттік секторын мемлекеттік реттеу және басқару бағыттары зерделенді; 4. Әлеуметтік тұрақтылық парадигмасы шеңберінде мемлекеттік активтерді басқару проблемалары анықталды және стратегиялық жоспарлау тетігін пайдалана отырып Корпоративтік форсайт әдістемесі негізінде оларды шешу жолдары ұсынылды; 5. Өңірлік және Ұлттық аспектілерде қоғамның тұрақты дамуының тиімді жүйесін бағалаудың жаңа тәсілдері әзірленді; 6. Қоғамның тұрақты дамуын бағалау әдістемесі әзірленді; 7. Қоғамның тұрақты дамуын бағалау әдістемесінің компоненттерін валидациялау және верификациялау орындалды.

Обоснована необходимость применения «D+3D» при оценке показателей устойчивого развития региона и сформулирована необходимость формирования принципов и ценностей характеризующих качество современного добродетельного человека, правителя, города как трансформирующих традиционные ценности, влияющих на экологическое и социальное устойчивое развитие, что приведет к формированию эффективной цельной системы стратегического планирования развития региона с учетом государственного и квазигосударственного регулирования. В целях моделирования предварительно изучены отношения членов общества к процессу формирования добродетельного человека, правителя, города на основании проведенного анкетирования (анонимного опроса) получены показатели, отражающие результаты первичной обработки анкет, которые представляют собой, как правило, данных большого объема, требующего дальнейшего анализа и интерпретации результатов, более глубокой проработки и поиска взаимосвязей между агрегированными переменными и социально-демографическими характеристиками респондентов.

Өңірдің тұрақты даму көрсеткіштерін бағалау кезінде «D+3D» қолдану қажеттілігі негізделді және мемлекеттік және квазимемлекеттік реттеуді ескере отырып, өңірдің дамуын стратегиялық жоспарлаудың тиімді тұтас жүйесін қалыптастыруға алып келетін, дәстүрлі құндылықтарды түрлендіретін, экологиялық және әлеуметтік тұрақты дамуға әсер ететін қазіргі заманғы қайырымды адамның, билеушінің, қаланың сапасын сипаттайтын қағидаттар мен құндылықтарды қалыптастыру қажеттілігі тұжырымдалды. Модельдеу мақсатында сауалнамалық сауалнама (анонимді сауалнама) негізінде қоғам мүшелерінің қайырымды тұлғаның, билеушінің, қаланың қалыптасу процесіне қатынасы алдын ала зерттеліп, алғашқы өңдеу нәтижелерін көрсететін көрсеткіштер алынды, әдетте, одан әрі талдау мен интерпретациялау нәтижелерін, жинақталған айнымалылар (агрегированными переменными) мен респонденттердің әлеуметтік-демографиялық сипаттамалары арасындағы байланыстарды тереңірек зерттеуді және іздеуді қажет ететін деректердің үлкен көлемін білдіретін сауалнамалар.

Популяризация (продвижение) устойчивого развития и его основных компонентов «D+ 3D», в виде публикации исследований в высокорейтинговых журналах Q1 «Sustainability» ("Устойчивость"), и Q2 Frontiers in Environmental Science, Sec. Environmental Economics and Management, что доказывает степень внедренности и актуальности, значимости исследования. Акт апробации №1 от 17.03.2023 г. по теме статьи «State asset management paradigm in the quasi-public sector and environmental sustainability: Insights from the Republic of Kazakhstan» включает в себя результаты исследования проекта, которые используются в учебном процессе в Институте экономики и управления Удмуртского государственного университета для подготовки бакалавров и магистров по направлению подготовки «Государственное и муниципальное управление».

Q1 "Sustainability" ("тұрақтылық") және Q2 Frontiers in Environmental Science, Sec Environmental Economics and Management, жоғары рейтингтік журналдарында зерттеулер жариялау түрінде тұрақты дамуды және оның негізгі компоненттерін"D+ 3D" танымал ету (ілгерілету) бұл зерттеудің енгізілу дәрежесін және өзектілігін, маңыздылығын дәлелдейді. "State asset management paradigm in the quasi-public sector and environmental sustainability: insights from the Republic of Kazakhstan" мақаласының тақырыбы жобаны зерттеу нәтижелерін қамтитын 17.03.2023 ж. №1 апробация актісіне сәйкес «Удмурт мемлекеттік университетінің» Экономика және басқару институтында, оқу процесінде бакалаврлар және магистрларды даярлау үшін «Мемлекеттік және муниципалды басқару» бойынша дайындық бағытында қолданылды.

Результатом проведенных исследований является публикация статьи в высокорейтинговом журнале «Sustainability» ("Устойчивость") Рейтинг журнала: Q1, Impact Factor: 3.251 (2020); 5-Year Impact Factor: 3.473 (2020). Social Sciences – 86-й процентиль и Frontiers in Environmental Science, Sec. Environmental Economics and Management, Рейтинг журнала в базе Scopus: (Q2, CiteScore = 3.1, SJR 1.005, процентиль – 54) и тезисы, доклады международных конференций, а также результаты научных исследований представлены в журналах рекомендованных Высшей аттестационной комиссией РФ (ВАК) и ККСОН МОН РК. При взаимодействии с учеными-экспертами определена значимость D+3D, раскрыта взаимосвязь Целей устойчивого развития (ЦУР) с Национальными проектами Казахстана и России.

Жүргізілген зерттеулердің нәтижесі журналдың рейтингі: Q1, Impact Factor: 3.251 (2020); 5-Year Impact Factor: 3.473 (2020) "Sustainability" ("тұрақтылық") және Әлеуметтік ғылымдар бойынша процентилі 86-шы және қоршаған орта ғылымындағы шекаралар, ӘКК. Environmental Economics and Management, Scopus базасындағы журналдың рейтингі: (Q2, CiteScore = 3.1, SJR 1.005, процентиль – 54) жоғары рейтингілік журналында мақала жариялау және халықаралық конференцияның тезистері, баяндамалары болып табылады, сондай-ақ ғылыми зерттеулердің нәтижелері РФ Жоғары аттестаттау комиссиясы (ЖАК) және ҚР БҒМ БҒСБК ұсынған журналдарда ұсынылған. Ғалым-сарапшылармен өзара іс-қимыл кезінде D+3D маңыздылығы айқындалды, тұрақты даму мақсаттарының (ТДМ) Қазақстан мен Ресейдің ұлттық жобаларымен өзара байланысы ашылды.

Область применения ожидаемых результатов – региональный и государственный уровень.

Күтілетін нәтижелердің қолданылу саласы-өңірлік және мемлекеттік деңгей.

UDC indices
330; 314.17; 177
International classifier codes
06.03.15;
Key words in Russian
устойчивое развитие; общества; демоэкономика; демоэтика; демократия; демография; качество жизни; цели устойчивого развития (ЦУР);
Key words in Kazakh
тұрақты даму; қоғам; демоэкономика; демоэтика; демократия; демография; өмір сапасы; тұрақты даму мақсаттары (ТДМ);
Head of the organization Жумагулов Бакытжан Турсынович доктор технических наук / Профессор
Head of work Жанбаев Ринат Абдыкадырович Кандидат экономических наук / главный научный сотрудник