The object of research, development or design (in Russian) : Объект исследований - мароккская саранча (Dociostaurus maroccanus Thunb.), в условиях климатических изменений глобального масштаба представляющий опасную угрозу фитосанитарной безопасности в Казахстане, России, странах Кавказа и Центральной Азии.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысаны - мароккалық шегіртке (Dociostaurus maroccanus Thunb.), жаһандық ауқымдағы климаттық өзгерістер жағдайында Қазақстанда, Ресейде, Кавказ және Орталық Азия елдерінде фитосанитариялық қауіпсіздікке қауіпті қауіп төндіреді.

Aim of work (in Russian) : Разработать методологию прогноза нашествий, превентивного контроля и управления популяциями особо опасной мароккской саранчи на основе применения геоинформационных и IT-технологий

Aim of work (in Kazakh) : Геоақпараттық және IT-технологияларды қолдану негізінде шапқыншылықты болжау, аса қауіпті мароккалық шегірткелердің популяциясын алдын ала бақылау және басқару әдістемесін әзірлеу.

Методы исследования (на русском) : Исследование биологических параметров и экологического стандарта мароккской саранчи Dociostaurus maroccanus Thunb. (структура популяции, вредоносность, динамика численности, особенности трансформации фаз и миграции), географического распространения саранчи в Казахстане и приграничных территориях, а также зонирование ареала вида по степени внутренних и внешних угроз саранчовых нашествий проводятся с использованием многолетних данных численности и распространения мароккской саранчи и методов фитосанитарного мониторинга и прогнозов на основе применения методов геоинформационных и IT-технологий

Методы исследования (на казахском) : Мароккалық шегірткенің Dociostaurus maroccanus Thunb биологиялық көрсеткіштері мен экологиялық стандартын зерттеу (популяция құрылымы, зияндылығы, популяция динамикасы, фазалық трансформация және көші-қон ерекшеліктері), Қазақстан мен шекаралас аймақтарда шегірткелердің географиялық таралуы, сондай-ақ шегірткелердің басып алуының ішкі және сыртқы қауіп дәрежесіне қарай түр ареалын аудандастыру жүргізіледі. мароккалық шегірткенің саны мен таралуы туралы ұзақ мерзімді деректерді және геоақпараттық және IT-технологияларды пайдалану негізінде фитосанитарлық мониторинг және болжамдар әдістерін қолдану

Obtained results and novelty (in Russian) : Полученные результаты весьма актуальна для долгосрочного решения проблемы нашествий мароккской саранчи Dociostaurus maroccanus Thunb в Казахстане, России, странах Кавказа и Центральной Азии, где особо опасный вид из-за миграционной способности, высокой резистентности и чрезвычайной вредоносности стал риском производства сельскохозяйственной продукции наряду с засухой, пожарами и прочими стихийными бедствиями. Научной новизной проекта является прецизионные методы прогноза саранчовых нашествий, разработанные путем трансферта и использования геоинформационных и IP-технологий и обеспечивающие раннее оповещение саранчовых вспышек, своевременное реагирование на изменение численности вредителей и локальное применение малоопасных средств защиты растений по очагам, а также будут способствовать оптимизации издержек производства и снижению пестицидной нагрузки на окружающую среду. Впервые в рамках данного проекта реализуется переход от стратегии борьбы к стратегии управления популяциями саранчовых. Эффективность стратегии управления популяциями зависит от корректного анализа внешних и внутренних факторов массового размножения и нашествий саранчовых с оценкой рисков, а также от выбора определенного механизма управления популяциями и фитосанитарного контроля.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Алынған нәтижелер Қазақстанда, Ресейде, Кавказ және Орталық Азия елдерінде Мароккалық шегірткенің Dociostaurus maroccanus Thunb басып кіру проблемасын ұзақ мерзімді шешу үшін өте өзекті болып табылады, мұнда көші-қон қабілетіне, жоғары төзімділігіне және төтенше зияндылығына байланысты аса қауіпті түрлер құрғақшылықпен, өрттермен және басқа да табиғи апаттармен қатар ауыл шаруашылығы өнімдерін өндіру қаупіне айналды. Жобаның ғылыми жаңалығы геоақпараттық және IP-технологияларды трансферттеу және пайдалану жолымен әзірленген және шегіртке шапқыншылығын ерте хабарлауды, зиянкестер санының өзгеруіне уақтылы ден қоюды және ошақтар бойынша өсімдіктерді қорғаудың қауіптілігі төмен құралдарын жергілікті пайдалануды қамтамасыз ететін, сондай-ақ өндіріс шығындарын оңтайландыруға және қоршаған ортаға пестицидтік жүктемені азайтуға ықпал ететін шегіртке шапқыншылығын болжаудың дәл әдістері болып табылады. Бұл жоба аясында алғаш рет күрес Стратегиясынан шегіртке популяциясын басқару стратегиясына көшу жүзеге асырылуда. Популяцияны басқару стратегиясының тиімділігі жаппай көбеюдің сыртқы және ішкі факторларын және тәуекелдерді бағалаумен шегірткелердің шабуылын дұрыс талдауға, сондай-ақ популяцияны басқару мен фитосанитарлық бақылаудың белгілі бір механизмін таңдауға байланысты.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Нет

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Жоқ

Level of implementation (in Russian) : Нет

Level of implementation (in Kazakh) : Жоқ

Efficiency (in Russian) : Реализация проекта «AP19678905 Методология прогноза нашествий, превентивного контроля и управления популяциями особо опасной мароккской саранчи на основе применения геоинформационных и IT-технологий» может дать следующий эффект: - экономический эффект в результате снижения угрозы саранчовых нашествий и сокращения ущерба для сельского хозяйства и уменьшения всех расходов; - социальный эффект как результат снижения отрицательного воздействия «химического пресса» на здоровье человека и окружающую среду, а также уменьшения пестицидной нагрузки на агроценоз; - экологический эффект как результат снижения отрицательного воздействия «химического пресса» по дестабилизации экологической ситуации.

Efficiency (in Kazakh) : "AP19678905 Геоақпараттық және IT-технологияларды қолдану негізінде Марокко аса қауіпті шегірткелерінің шабуылын болжау, алдын алу бақылауы және популяцияларын басқару әдістемесі" жобасын іске асыру мынадай әсер етуі мүмкін: - шегіртке шапқыншылығы қаупін азайту және ауыл шаруашылығына зиянды азайту және барлық шығындарды азайту нәтижесінде экономикалық әсер; - теріс әсерді азайту нәтижесінде әлеуметтік әсер "химиялық баспасөз" адам денсаулығы мен қоршаған ортаға, сондай-ақ агроценозға пестицидтік жүктемені азайтуға; - экологиялық жағдайды тұрақсыздандыру бойынша "химиялық қысым" теріс әсерін азайту нәтижесінде экологиялық әсер.

Field of application (in Russian) : Защита растений от особо опасных вредителей (мароккская саранча)

Field of application (in Kazakh) : Өсімдіктерді аса қауіпті зиянкестерден қорғау (Марокко шегірткесі).