The object of research, development or design (in Russian) : Проект направлен на обработку археологического наследия Восточного Приаралья (на основе археолого-этнографического анализа фондов Хорезмской экспедиций) для выявления истоков становление городской культуры Приаралья в зоне контактов земледельцев и скотоводов. Археологические источники являются основной источниковедческой базой в решении проблем, связанных с вопросами историко-культурного характера, а также с проблемой взаимодействия различных типов цивилизаций.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Жоба Шығыс Арал өңірінің археологиялық мұрасын (Хорезм экспедициялары қорларының археологиялық-этнографиялық талдауы негізінде) егіншілер мен малшылардың байланыс аймағында Арал өңірінің қалалық мәдениетінің қалыптасуының бастауларын анықтау үшін өңдеуге бағытталған. Археологиялық дереккөздер тарихи-мәдени сипаттағы мәселелермен, сондай-ақ өркениеттердің әртүрлі түрлерінің өзара әрекеттесу мәселелерімен байланысты мәселелерді шешудегі негізгі деректану базасы болып табылады.

Aim of work (in Russian) : Цель исследования – введение в научный оборот широкого круга археологического материала из фондов Хорезмской археолого-этнографической экспедиции АН СССР (ХАЭЭ) Института этнологии и антропологии им. Н.Н. Миклухо-Маклая РАН, их клалификацию, атрибуцию и перевод в цифровой формат архивных, фото-видеоматериалов.

Aim of work (in Kazakh) : Зерттеудің мақсаты – КСРО ҒА-ның Этнология және антропология институтының қорындағы Хорезм археологиялық-этнографиялық экспедициясы (ХАЭЭ) археологиялық материалдардың кең ауқымын ғылыми айналымға енгізу. Олардың классификациясы, мұрағаттық, фото және бейнематериалдарды атрибуциялау және цифрландыру.

Методы исследования (на русском) : Методы исследования будут опираться на историзм и хронологическую последовательность в рассмотрении историко-культурного наследия. Историко-культурное наследие можно понять в их историческом развитии и хронологическом порядке. Каждая эпоха воздействует на миропонимание людей и формирует их новое историческое сознание в связи с изменяющимися экономическими, политическими и социокультурными изменениями. При изучении историко-культурного наследия следует отрешиться от субъективного мнения, взгляда, суждения по поводу того или иного памятника, стиля, отрешиться от влияния общественного мнения. Любой памятник следует изучать, независимо от того, как он нами воспринимается, как он нами оценивается. Объективность предполагает принцип научного познания, а не субъективного толкования. Поэтому будут собраны все имеющие архивные материалы Хорезмской экспедиции за период от 1951-1991 годов. Будет опубликована книга с наиболее яркими материалами, связанных с самыми известными и значимыми работами экспедиции.

Методы исследования (на казахском) : Зерттеу әдістері тарихи-мәдени мұраны қарастыруда тарихижәне хронологиялық дәйектілікке сүйенеді. Тарихи-мәдени мұраны олардың тарихи дамуы мен хронологиялық тәртібінен түсінуге болады. Әрбір дәуір адамдардың дүниетанымына әсер етеді және экономикалық, саяси және әлеуметтік-мәдени өзгерістерге байланысты олардың жаңа тарихи санасын қалыптастырады. Тарихи-мәдени мұраны зерттеу кезінде субъективті пікірден, көзқарастан, белгілі бір ескерткішке, стильге қатысты пікірден бас тарту керек, қоғамдық пікірдің әсерінен бас тарту керек. Кез-келген ескерткішті біз қалай қабылдағанымызға, оны қалай бағалайтынымызға қарамастан зерттеу керек. Объективтілік субъективті түсіндіру емес, ғылыми таным принципін болжайды. Сондықтан Хорезм экспедициясының 1951-1991 жылдар аралығындағы зерттеулер қолда бар мұрағаттық материалдары жиналады. Экспедицияның ең танымал және маңызды жұмыстарымен байланысты ең жарқын материалдары бар кітап болып басып шығарылады.

Obtained results and novelty (in Russian) : В данный момент в фондах музея Востока и Института Этнологии и Антропологии хранятся в основном экспонаты могильников Северного и Южного Тагискена, Уйгарака и Чирик-рабата. Сотрудниками музея Востока были предоставлены нам на исследование архивные материалы и экспонаты для изучения,копирование и их оцифровки. В общей сложности в ходе работ в музей Востока были обработаны более 100 целых сосудов и огромное количество фрагментированных сосудов. Основной архив Хорезмской экспедиции храниться в Институте этнологии и антропологии имении Н.Н. Миклухо-Маклая, здесь в основном сосредоточены письменные материалы: дневники участников экспедиции, графические рисунки, аэрофотосъемки, топографические карты и планы городищ, отчеты экспедиции с 1946-1991 гг. включительно. Были обработаны и оцифрованы все доступные материалы, а также археологические экспонаты, хранящие в «Этноархеологическом музея имени С.П. Толстова», где хранятся небольшое количество экспонатов, полученных с памятников Тагискен, Уйгарак, Чирик-рабат и Джетыасары.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Қазіргі уақытта Мемлекеттік Шығыс халықтарының музейі мен Н.Н. Миклухо-Маклая атындағы Этнология және антропология институтының қорларында сақталған Солтүстік және Оңтүстік Түгіскен, Ұйғарақ және Шірік-Рабат қорымдарының экспонаттары сақталған. Мемлекеттік Шығыс халықтарының музейі қызметкерлері бізге зерттеуге мұрағат материалдары мен экспонаттарды зерттеу,көшіру және цифрландыру үшін ұсынды. Жалпы алғанда, жұмыс барысында Мемлекеттік Шығыс халықтарының музейі 100-ден астам бүтін ыдыстар мен көптеген сынық фрагменттелген ыдыстар өңделді. Хорезм экспедициясының негізгі мұрағаты Н. Н. Миклухо-Маклайдың этнология және антропология институтында сақталады, мұнда негізінен жазбаша материалдар шоғырланған: экспедицияға қатысушылардың күнделіктері, графикалық суреттер, аэрофототүсірілімдер, топографиялық карталар мен қалашық жоспарлары, экспедицияның есептері 1946-1991 жж. Қолда бар барлық материалдар, сондай-ақ «С.П. Толстов атындағы этноархеологиялық мұражайда» сақталған археологиялық жәдігерлер өңделіп, цифрландырылды, онда Түгіскен, Ұйғарақ, Шірік-рабат және Жетіасар ескерткіштерінен алынған жәдігерлердің аз мөлшері сақталған.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Социально-экономический эффект проекта состоит в использовании полученных материалов для воссоздания исторического прошлого региона, в научных и культурно-просветительских целях. Электронная база материалов Хорезмской археолого-этнографической экспедиции послужит в дальнейшем для подготовки курсовых лекции, дипломных, магистерских работ, а также издания книги «История исследования Хорезмской экспедиции на землях Сыра». Часть II. Книга предназначена для широкого круга читателей, историков, археологов, искусствоведов, музейных работников, преподавателей и студентов и всех, кто интересуется истории науки и историко-культурным наследием древних народов Евразии.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Жобаның әлеуметтік-экономикалық әсері алынған материалдарды аймақтың тарихи өткенін қайта құру үшін, ғылыми және мәдени-ағартушылық мақсаттарда пайдаланудан тұрады. Хорезм археологиялық-этнографиялық экспедициясы материалдарының электрондық базасы бұдан әрі курстық дәрістер, дипломдық, магистрлік жұмыстарды, сондай-ақ «Хорезм экспедциясының Сыр өңіріндегі зерттеулері» ІІ томы кітабын дайындау үшін қызмет етеді. Кітап көптеген оқырмандарға, тарихшыларға, археологтарға, өнертанушыларға, мұражай қызметкерлеріне, оқытушылар мен студенттерге және Еуразияның ежелгі халықтарының Ғылым тарихы мен тарихи-мәдени мұрасына қызығушылық танытқандарға арналған

Level of implementation (in Russian) : По проекту были отобраны археологических коллекций, хранящихся в фондах Кызылординского областного историко краеведческого музея города Кызылорды Республики Казахстан, Музея Востока РФ. и ИАЭ им. Н.Н. Миклухо-Маклая РАН идет их каталогизация и копирование, а также обосноваться значимость сохранения и изучения этнокультурного наследия на современном этапе общественного развития.

Level of implementation (in Kazakh) : Жоба бойынша Қазақстан Республикасы Қызылорда қаласындағы Қызылорда облыстық тарихи өлкетану музейі, Ресей Федерациясы Мемлекеттік Шығыс халықтарының музейі және Ресей Ғылым Академиясы Н.Н. Миклухо-Маклая атындағы Этнология және антропология институты қорларында сақталған археологиялық коллекциялар іріктеліп, көшіру, каталогтау жұмыстары жүргізілуде, сондай-ақ қоғамдық дамудағы этномәдени мұраны сақтау мен зерттеудегі маңыздылығын ашып көрсету үшін негіздеме, түсіндіру жұмыстары жүргізілуде.

Efficiency (in Russian) : Скопировано и оцифрованы более 500 документов, археологических находок, фотографии, аэросъемок, дневников и т.п. для создание книги-каталога «История исследований Хорезмской экспедиции на землях Сыра. Часть 2».

Efficiency (in Kazakh) : 500-ден астам құжаттар, археологиялық олжалар, фотосуреттер, аэротүсірілімдер, далалық күнделіктер және т.б. құжаттар көшіріліп цифрландырылды. Бұл жұмыстар «Хорезм экспедициясының Сыр өңіріндегі зерттеу тарихының 2-томының» кітап-каталог жасау үшін пайдаланылады.

Field of application (in Russian) : Заключается в создании электронного архива материалов Хорезмской археолого-этнографической экспедиции ИАЭ им. Н.Н. Миклухо-Маклая РАН на базе НЦ археологии и этнографии КУ им. Коркыт Ата. Результаты проекта в виде электронной базы данных объектов истории и культуры дадут возможность решить одновременно несколько научно-прикладных задач в области историко-культурного наследия.

Field of application (in Kazakh) : Жоба қорытындысы бойынша РҒА Миклухо-Маклай атындағы этнология және антропология институты Хорезм археологиялық этнографиялық экспедициясының архив материалдарынан Қорқыт Ата атындағы Қызылорда университеті жанындағы Археология және этнография ғылыми орталығында деректер базасын жасақтау. Тарих және мәдениет объектілерінің электрондық дерекқоры түріндегі жобаның нәтижелері бір мезгілде тарихи-мәдени мұра саласындағы бірнеше ғылыми-қолданбалы міндеттерді шешуге мүмкіндік береді.