Inventory number IRN Number of state registration
0323РК00904 AP13068420-KC-23 0122РК00212
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Краткие сведения Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 1
International publications: 1 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 0
Patents Amount of funding Code of the program
0 15000457.08 AP13068420
Name of work
Памятники мегалитической архитектуры эпохи бронзы в Бурабае
Type of work Source of funding Report authors
Fundamental Сакенов Сергазы Кайырбекович
0
2
3
0
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МНВО РК
Full name of the service recipient
Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Институт археологии имени А.Х.Маргулана" Комитета науки Министерства образования и науки Республики Казахстан
Abbreviated name of the service recipient Институт археологии им. Маргулана
Abstract

Проект предусматривает исследование единственного из открытых на сегодня археологического объекта эпохи бронзы – мегалитического святилища, расположенного в горах Кокшетау (Бурабай) и могильника эпохи бронзы Кызыл-тобе. Первый объект представляет собой линейное мегалитическое сооружение в виде сакральной террасы с дополнительными архитектурными элементами. В проекте исследован обнаруженное мегалитическое святилище, как новый тип памятника и самостоятельный объект, а так же определить его положение в контексте исторического ландшафта и культурного окружения. Проведена разведка и картографирование всех археологических памятников окрестностей внутренней части Бурабайской лесной котловины. Второй памятник это могильник эпохи бронзы Кызыл-тобе, который находиться в 15 км к юго-востоку от святилища. Могильник состоит из 60 погребальных конструкций с элементами мегалитической архитектуры. Исследование могильника необходимо для сравнения двух мегалитических объектов и их хронологической корреляции. При этом первый объект, древнее святилище планируется рассматривать, как важный источник информации о социальной организации древних обществ региона. Будут затронуты вопросы развития технологий и религиозных представлений пастушеских коллективов II тыс. до н.э. Все это позволит сформировать новые и подтвердить уже имеющиеся концепции о степени развития населения Казахстана в эпоху бронзы и на рубеже II – I тыс. до н.э.

Жобада бүгінгі күнге дейін ашылған қола дәуірінің жалғыз археологиялық орны – Көкшетау (Бурабай) тауларында орналасқан мегалиттік қорық және қола дәуірінің Қызылтөбе қорымының зерттеу жұмыстары қарастырылған. Жоба қола дәуірінің бірегей археологиялық нысаны – Көкшетау тауларының (Бурабай) аумағында орналасқан киелі орынды зерттеуді көздейді. Ескерткіш қосымша сәулет элементтері бар қасиетті террассалар түріндегі сызықтық мегалитикалық құрылым болып табылады. Жоба сәулет ескерткішін зерттеуге, дәл және толық тіркеуге бағытталған. Жобада табылған мегалитикалық қасиетті орынды ескерткіштің жаңа түрі және тәуелсіз объект ретінде, сондай-ақ тарихи ландшафт пен мәдени орта тұрғысынан зерттеу жоспарлануда. Екінші ескерткіш – киелі орыннан оңтүстік-шығысқа қарай 15 км жерде орналасқан қола дәуірінің қорымы Қызылтөбе. Қорым мегалиттік сәулет элементтері бар 60 жерлеу қорымнан тұрады. Қорымды зерттеу екі мегалиттік нысанды және олардың хронологиялық корреляциясын салыстыру үшін қажет. Сонымен қатар, ежелгі ғибадатхананы аймақтың ежелгі қоғамдарының әлеуметтік ұйымдастырылуы, б. з. д. II мыңжылдықтағы шопан ұжымдарының технологиялары мен діни дүниетанымдарының дамуы туралы маңызды ақпарат көзі ретінде қарастыру жоспарлануда. Осының барлығы қола дәуірінде және б. з. б. II – I мыңжылдық тоғысында Қазақстан халқының даму дәрежесі туралы жаңа тұжырымдамаларды қалыптастыруға және қолда бар тұжырымдамаларды растауға мүмкіндік береді.

Исследование и фиксация в изучаемом регионе архитектуры мегалитических памятников эпохи бронзы. Реконструкция первоначального вида и определение хронологии и культурной принадлежности памятников.

Мегалитикалық құрылыстың архитектурасын зерттеу және бекіту. Ескерткіштің бастапқы келбетін қалпына келтіру және хронологиясын мен мәдени сәйкестілігін анықтау.

- метод сплошного вскрытия - метод стратиграфии - метод аналогии - радиоуглеродный метод

- жапай қазба әдісі - стратиграфия әдісі - салыстырмалы әдіс - радиокөміртекті әдіс

В первые в казахстанской археологии открыт памятник мегалитического типа

Алғышқы рет Қазақстан археологиясында мегалиттік құрлыс түріне жататың ескерткіш зерттелді

Научный эффект связан с введением в отечественный и мировой научный оборот сведений о новом уникальном мегалитическом археологическом памятнике, который культурно и хронологически, по яркому архитектурному стилю сооружения близок памятникам типа Стоунхендж (Великобритания). Археологическое изучение и фиксация памятников данного типа ставит перед казахстанской исторической наукой новые цели и задачи. Позволяет ответить на ключевые вопросы истории металлургических сообществ и степных пастушеских коллективов III-II тыс. до н.э. Анализ полученной в результате проведенных работ по проекту позволит сделать ряд более точных предположений и продемонстрировать уровень социального, экономического и культурного развития населения Казахстана в эпоху бронзы. Памятник расположен на территории Национального парка «Бурабай», поэтому экономический эффект связан с включением его в уже существующие туристические маршруты. Это позволит привлечь всех интересующихся не только природными богатствами Бурабая и Республики Казахстан, но и выдающимися памятниками историко-культурного наследия и скажется на развитие регионального туристического кластера Республики Казахстан

Ғылыми нәтиже археологиялық объектілердің жаңа түрі туралы бірегей деректердің ғылыми айналымға енгізілуіне байланысты болады. Осы үлгідегі ескерткіштерді зерттеу қазақстандық және жалпы әлемдік археологияның алдына жаңа міндеттер қойып, б. з. д. II мыңжылдықтағы дала шопандары мен металлургиялық қоғамдастықтардың, ұжымдар тарихының маңызды сұрақтарына жауап береді. Зерттеу барысында алынған материалдарды талдау қола дәуірінің аяғында Қазақстан халқының әлеуметтік, экономикалық және мәдени даму деңгейін көрсетуге мүмкіндік береді. Экономикалық тиімділік Қазақстан Республикасының туристік кластерін дамытуға байланысты болады. Ескерткіш "Бурабай" ұлттық паркінің аумағында орналасқан, оны зерделеу және сипаттау, ескерткіш туралы ақпаратты бүгінгі күнде қолда бар туристік маршруттарға енгізу Бурабай мен Қазақстан Республикасының табиғи байлықтарына ғана емес, сонымен қатар көрнекті тарихи-мәдени мұра ескерткіштеріне де қызығушылық танытатындардың назарын аударуға мүмкіндік береді.

Мегалитический памятник Таскамал, может стать одним из достопримечательности в курортной зоне Бурабай и визитной картой Казахстана

Тұсқамал мегалиттік ескерткіші Бурабай курорттық аймағының көрікті жерлерінің бірі және Қазақстанның визит картасына айналуы мүмкін.

Культурно-исторический памятник, станет притяжением туристов со всего Мира, научное исследование памятника дадут новые направления в казахстанской науке

Мәдени-тарихи ескерткіш әлемнің түкпір-түкпірінен келген туристер үшін тартымдылыққа айналады, ескерткішті ғылыми зерттеу Қазақстандық ғылымға жаңа бағыт береді.

UDC indices
03.41.00.
International classifier codes
03.41.00;
Key words in Russian
бронзовый век; святилище; могильник; погребение; поселение; мегалитическое сооружение;
Key words in Kazakh
қола дәуірі; киелі орын; қорым; жерлеу; қоныс; мегалиттік құрлыс;
Head of the organization Оңғар Ақан Кандидат исторических наук / ассоцированный профессор
Head of work Сакенов Сергазы Кайырбекович доктор философии PhD / доктор философии