The object of research, development or design (in Russian) : Объект исследования, разработки или проектирования: отечественная и мировая коллекция просо посевного (Panicum miliaceum L.)

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу, әзірлеу немесе жобалау объектісі: егістік тарының (Panicum miliaceum L.) отандық және дүниежүзілік коллекциясы

Aim of work (in Russian) : Цель работы: Комплексное изучение генофонда проса с применением ДНК-маркерного анализа, отбор исходного материала в селекционном процессе и создание нового отечественного засухоустойчивого сорта для степных и сухостепных зон Казахстана.

Aim of work (in Kazakh) : Жұмыс мақсаты: ДНҚ-маркер талдауды қолдану арқылы тары генофондын кешенді зерттеу, селекция процесінде бастапқы материалды іріктеу және Қазақстанның дала және құрғақ дала аймақтары үшін құрғақшылыққа төзімді жаңа отандық сортын шығару.

Методы исследования (на русском) : Методы исследования: экстракция ДНК, ПЦР анализ, электрофорез в агарозном и ПААГ геле, фенологические наблюдение, скрининг на устойчивость стресс факторам, структурный анализ.

Методы исследования (на казахском) : Зерттеу әдістері: ДНҚ экстракциясы, ПТР талдауы, агароза және ПААГ гельдегі электрофорез, фенологиялық бақылау, стресс факторларына төзімділікке скрининг, құрылымдық талдау.

Obtained results and novelty (in Russian) : Протестировано 16 ISSR-праймеров. Протестированные праймеры содержали последовательности ди-, три- и полинуклеотидных микросателлитных мотивов. Полевые испытания коллекции проса проведены в условиях Актюбинской и Акмолинской областях. В результате исследований проведена оценка исходного материала просо по ценно-хозяйственным признакам и выделены источники, обладающие высокими показателями роста, развития и устойчивости к стресс-факторам. По результатам структурного анализа отобраны перспективные константные линии в условиях сухостепных зон Казахстана. Оптимизирован ПЦР режим для ISSR маркеров и установлен полиморфизм ДНК гермоплазмы проса. Применение t-теста показало, что SSR 85 и SSR 86 были связаны с агрономическими признаками, такими как продуктивная кустистость (шт.) и урожайность зерна (г/м2).

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Барлығы 16 ISSR праймерлері сынақтан өтті: Сыналған праймерлерінде ди-, три- және полинуклеотидтік микросателлитті мотивінің реттілігі анықталды. Ақтөбе және Ақмола облыстарында тары коллекциясының танаптық сынақтары жүргізілген зерттеулердің нәтижесінде тарының бастапқы материалы құнды және шаруашылық белгілері бойынша бағаланып, өсу, даму қарқыны жоғары және стресс факторларына төзімділік көздері анықталды. Өнімдік құрылымдық элементтерін талдау нәтижелері бойынша Қазақстанның құрғақ далалы аймақтарында перспективті тұрақты линиялар іріктелді. ISSR маркерлерінің ПТР режимі оңтайландырылды және тары генқорының ДНҚ полиморфизмі белгіленді. T-сынамасын қолдану SSR 85 және SSR 86 өнімді өңдеу (бірлік) және астық өнімділігі (г/м2) сияқты агрономиялық белгілермен байланысты екенін көрсетті.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Результаты проекта доложены на международных научных конференциях, методических совещаниях, освещены в средствах массовой информации, на семинарах сельхозпроизводителей, использованы в планах обучения в Центрах распространения знаний Республики.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Жобаның нәтижелері халықаралық ғылыми конференцияларда, әдістемелік кеңестерде баяндалады, бұқаралық ақпарат құралдарында жарияланады, ауыл шаруашылығы тауар өндірушілеріне арналған семинарларда Республиканың Білім тарату орталықтарында оқу жоспарларында қолданылды.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : биотехнология, сельское хозяйство, селекция и семеноводство

Field of application (in Kazakh) : биотехнология, ауыл шаруашылығы, селекция және тұқым шаруашылығы