The object of research, development or design (in Russian) : Творчество аль-Фараби

The object of research, development or design (in Kazakh) : Әл-Фараби шығармашылығы

Aim of work (in Russian) : Исследование основных вопросов философии языка и языка философии в учении Абу Насра аль-Фараби, выявление взаимосвязи языка и мысли, речи и мышления, логики и грамматики и особенностей формирования философских терминов и категориального аппарата на арабском языке, изучение альтернативных интерпретаций их переводов на казахский и русский языки.

Aim of work (in Kazakh) : Әбу Насыр әл-Фараби іліміндегі тіл философиясы мен философия тілі мәселелерін: тіл мен ойдың, сөйлеу мен ойлаудың арақатынасы, логика мен грамматиканың сабақтастығын және араб тіліндегі философиялық терминдер мен ұғымдық аппараттың қалыптасу ерекшеліктерін, олардың қазақ және орыс тілдеріне аудармаларының баламалы интерпретацияларын зерттеу.

Методы исследования (на русском) : При проведении научно-исследовательской работы применялись теоретико-методологические подходы, включающие различные методы сравнительных исследований, были использованы междисциплинарные методы изучения исторических фактов и событий, применялись методы теоретического анализа научной информации, систематизации, сравнения, сравнительного анализа исторических данных, контекстуального анализа, синтеза, классификации, хронологического и проблемного исследования.

Методы исследования (на казахском) : Ғылыми зерттеу жұмысын жүргізу барысында дәстүрлі салыстырмалы және теориялық сараптама, тарихи фактілер мен оқиғаларды пәнаралық зерттеу тәсілдерімен тарихи зерттеудің түрлі әдістерін қамтыған кешенді зерттеу қолданылды. Ғылыми ақпараттарға теориялық талдау жасау, жүйелеу, салыстыру, топтау, тарихи деректерге салыстырмалы талдау жасау, контекстуалды анализ, синтез, классификациялау, хронологиялық-проблемалық зерттеу әдістері қолданылды.

Obtained results and novelty (in Russian) : По итогам исследований получены следующие результаты: исследованы и систематизированы этапы изучения наследия аль-Фараби; исследованы особенности фарабиеведения и наследие аль-Фараби в советский период и определены основные проблемы в осуществлении переводов творческого наследия мыслителя; проанализированы современные исследования в области фарабиеведения в годы независимости, изучены ранее не переведенные и не вошедшие в научный оборот произведения мыслителя. 2. Опубликованы 2 статьи в журналах КОКСОН МНВО РК и 6 статей в сборнике международных конференций. 3. Организован научный семинар повышения квалификации "Мишкат" (октябрь 2023 г. - июнь 2024 г.) в течение одного года, направленный на совершенствование арабского языка и переводческой деятельности философских текстов. Утвержденная программа приложена. 4.Утвержден план исследовательской работы в научном центре ISAM (Islam Arastirma Merkezi), г. Стамбул, Турция. Философский анализ лингвистических исследований Абу Насра аль-Фараби является новизной проведенных исследовательских работ.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Зерттеу барысында келесі нәтижелерге қол жеткізілді: әл-Фараби мұрасының зерттелу кезеңдері анықталды және жүйеленді; кеңестік дәуірдегі әл-Фараби мұрасы мен фарабитанудың ерекшеліктері зерттелді, әл-Фараби еңбектерін аудару ерекшеліктеріне талдау жасалды; тәуелсіздік жылдарындағы фарабитану саласындағы зерттеулер сарапталды және ойшылдың аударылмаған, ғылыми айналымға түспеген еңбектері зерттелді. 2. ҚР ҒЖБМ БҒССҚК базасында 2 мақала және халықаралық конференция жинағында 6 мақала жарық көрді. 3. Әл-Фарабидің мұрасын дұрыс аудару барысында тиімді болатын араб тілін жетілдіруге және философиялық мәтіндерді аударуға бағытталған "Мишкат" біліктілікті арттыру 1 жылдық ғылыми семинары ұйымдастырылды (қазан 2023 ж. - маусым 2024 ж. аралығы). Бекітілген бағдарлама тіркелді. 4. ISAM (Islam Arastirma Merkezi) Стамбул қ., Түркия ғылыми орталығындағы жұмыс жоспары бекітілді. Әбу Насыр әл-Фарабидің лингвистикалық ізденістеріне жасалған философиялық талдау зерттеу жұмыстарының жаңашылдығы болып табылады.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Результаты проекта могут быть использованы в рамках дисциплин "Аль-Фараби и современность", "Философия", "Культурология", преподаваемых в вузе, а также для разработки учебно-методических материалов, для междисциплинарных научных разработок гуманитарных направлений. Результаты, полученные в ходе изучения методологии аль-Фараби, его философского наследия и языка философии мыслителя могут быть эффективно применены в совершенствовании философских терминов на казахском языке.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Жобаның нәтижелері ЖОО-да оқытылатын "Әл-Фараби және қазіргі заман", "Философия", "Мәдениеттану" секілді пәндерді оқытуда, пәнаралық гуманитарлық ғылымдар аясында оқу-әдіснамалық және ғылыми материалдарды дайындауға негіз бола алады. Әл-Фараби қолданған методологияны, оның философиялық мұрасын, философия тілін зерттеу барысында алынған нәтижелерді қазақ тіліндегі философиялық терминдерді жетілдіруде тиімді пайдалануға болады.

Level of implementation (in Russian) : -

Level of implementation (in Kazakh) : -

Efficiency (in Russian) : Эффективность результатов проекта отразится в изучении наследия арабо-мусульманских философов, в раскрытии малоизученных аспектов исследуемой темы в отечественной науке.

Efficiency (in Kazakh) : Жоба нәтижелерінің эффективтілігі араб-мұсылман философтарының мұраларын зерттеуде көрініс табады, мәселеге қатысты отандық ғылыми тұжырымдардың аз зерттелген тұстары ашылады.

Field of application (in Russian) : Область социальных и гуманитарных наук

Field of application (in Kazakh) : Әлеуметтік және гуманитарлық сала