The object of research, development or design (in Russian) : Объектами исследования являются кондитерские изделия, плодово-ягодное сырье, экстракты лекарственных трав, пробиотики.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу объектілері - кондитерлік өнімдер, жеміс-жидек шикізаты, дәрілік шөптердің сығындылары, пробиотиктер.

Aim of work (in Russian) : Целью работы является разработка ресурсосберегающей комплексной технологии производства диетических иммуностимулирующих кондитерских изделий (конфеты, мармелады, леденцы и др.), изготовленные из натурального, недорогого, местного, растительного сырья без добавления сахара, обогащенных жизненно-важными нутриентами.

Aim of work (in Kazakh) : Жұмыстың мақсаты - табиғи, қымбат емес, жергілікті, өсімдік тектес шикізаттан қант қосылмаған маңызды қоректік заттармен байытылған иммуностимуляциялаушы кондитерлік өнімдерді (тәттілер, мармеладтар, сорылатын кәмпиттер және т.б.) өндірудің ресурс үнемдейтін интеграцияланған технологиясын әзірлеу.

Методы исследования (на русском) : Количественное определение массовой доли водорастворимых витаминов группы В - методом капиллярного зонного электрофореза на приборе «Капель-105М». Определение антиоксидантов осуществлялось амперометрическом методом измерения на приборе «ЦветЯуза-01-АА. Активная кислотность готовых изделий определялась по ГОСТ 5898-87 методом измерения концентрации водородных ионов в испытуемом растворе. Полифенолы экстрагируют из измельченной пробы лекарственных растений 70%-ным раствором метанола при температуре 70°С. Содержание полифенолов в экстракте определяют колориметрическим методом на КФК-3-01-«ЗОМЗ» с применением реактива Folin-Ciocalteu. Определение влаги в готовых изделиях проводили в сушильном шкафе СЭШ-3М Определение сухих веществ в плодово-ягодном сырье, а также пастиломармеладных масс в период варки осуществлялось на карманном рефрактометре «Atago» серии PAL-3. Определение нитратов в плодово-ягодном сырье осуществлялось на дозиметре СОЭКС-эковизер F4. Определение содержания биотина проводили методом высокоэффективной жидкостной хроматографии с послеколоночной дериватизацией. Определение липоевой кислоты проводили фотометрическим методом. Плесневелые грибы и общую обсемененность продуктов и сырья определяли посевом в агаризованные питательные среды, подсчете всех выросших видимых колоний.

Методы исследования (на казахском) : «Капел-105М» аппаратының көмегімен капиллярлық аймақ электрофорезі арқылы суда еритін В дәрумендерінің массалық үлесін сандық анықтау. Антиоксидантты анықтау «ЦветЯуза-01-АА» құрылғысында амперометриялық өлшеу әдісімен жүргізілді. Пастил-мармелад өнімдерінің сапасын бағалау критерийі органолептикалық көрсеткіштер болды: дәмі, хош иісі, түсі, пішіні, беті, консистенциясы, жалпы әсер. Дайын өнімнің белсенді қышқылдығы ГОСТ 5898-87 бойынша зерттелетін ерітіндідегі сутегі иондарының концентрациясын өлшеу арқылы анықталды. Полифенолдар дәрілік өсімдіктердің ұсақталған үлгісінен 70% метанол ерітіндісімен 70°С температурада алынады. Сығындыдағы полифенолдардың құрамы Фолин-Циокалтеу реагентінің көмегімен KFK-3-01-«ЗОМЗ» бойынша колориметриялық әдіспен анықталады. Дайын өнімдегі ылғалдылықты анықтау СЭШ-3М кептіру шкафында жүргізілді. Жеміс-жидек шикізатындағы құрғақ заттарды, сондай-ақ пісіру кезеңінде пастила-мармелад массасын анықтау PAL-3 серия Атаго қалта рефрактометрінде жүргізілді. Жеміс-жидек шикізатындағы нитраттарды анықтау СОЭКС-эковизатор F4 дозиметрі арқылы жүргізілді. Биотин мазмұны бағаннан кейінгі деривациямен жоғары өнімді сұйық хроматография арқылы анықталды. Липой қышқылын анықтау фотометриялық әдіспен жүргізілді. Зең саңырауқұлақтары және өнімдер мен шикізаттың жалпы ластануы агар қоректік ортаға себу және барлық өскен көрінетін колонияларды санау арқылы анықталды.

Obtained results and novelty (in Russian) : В рамках выполнения проекта за 2021-2023 годы опубликованы 20 научных трудов, в том числе 11 тезисов на международных конференциях, 3 статьи в журналах, входящих в базу данных Scopus и 3 статьи в научном журнале, рекомендованном Комитетом по обеспечению качества в сфере науки и высшего образования Министерства науки и высшего образования Республики Казахстан, 1 монография, 1 патент на изобретение РК и 1 патент на полезную модель Республики Казахстан. Определена пищевая и биологическая ценность готовых кондитерских изделий, определенгы реологические, физико-химические и оргонолептические свойства готовых кондитерских изделий изделий, исследованы высвобождение биологически активных соединений из образцов сбивной пастилы и зефира при переваривании in vitro. Изучены содержание пробиотиков в готовых пастиломармеладных изделиях. Исследованы показатели безопасности. Разработаны рецептуры и подобраны щадящие технологические режимы приготовления диетических иммуностимулирующих кондитерских изделий функционального назначения с высокой пищевой и биологической ценностью.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : 2021-2023 жылдарға арналған жоба аясында 20 ғылыми мақала, оның ішінде халықаралық конференцияларда 11 тезистер, Scopus деректер базасына енгізілген журналдарда 3 мақала және Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігінің қамтамасыз ету комитеті ұсынған ғылыми журналда 3 мақала жарияланды, 1 монография жазылды, 1 өнертабыс патенті және Қазақстан Республикасының пайдалы моделіне 1 патент алынды. Дайын кондитерлік өнімдердің тағамдық және биологиялық құндылығы анықталды, олардың реологиялық, физико-химиялық және оргонолептикалық қасиеттері анықталды, бұлғанған пастила мен зефир үлгілерінен in vitro қорыту кезінде биологиялық белсенді қосылыстардың бөлінуі зерттелді. Дайын мармелад өнімдеріндегі пробиотиктердің құрамы зерттелді. Қауіпсіздік көрсеткіштері зерттелді. Тағамдық және биологиялық құндылығы жоғары функционалдық мақсаттағы диеталық иммуностимуляциялаушы кондитерлік өнімдерді дайындау үшін рецепттер әзірленді және жұмсақ технологиялық режимдер таңдалды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Основные конструктивные и технико-экономические показатели: Показатель экономической эффективности достигнет максимальных результатов при реализации и полной укомплектованности производства согласно проекту после завершения срока окупаемости и преодоления точки безубыточности. Рентабельность производства 29,8,%, срок окупаемости 1,1 год. При минимальных затратах на оснащение и запуск процесса согласно спланированным экономическим данным экономический эффект будет составлять 88%.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Негізгі жобалық және техникалық-экономикалық көрсеткіштер: Экономикалық тиімділік көрсеткіші өтелу мерзімі аяқталғаннан кейін және залалсыздық нүктесін еңсергеннен кейін жобаға сәйкес іске асыру және толық өндіру кезінде максималды нәтижелерге қол жеткізіледі. Өндіріс рентабельділігі 29,8%, өтелу мерзімі 1,1 жыл. Жоспарланған экономикалық деректерге сәйкес жабдықтау және процесті бастау үшін ең аз шығындармен экономикалық тиімділік 88% құрайды.

Level of implementation (in Russian) : Технология пастиломармеладных изделий внедрена в производственные условия ИП «ВМ»

Level of implementation (in Kazakh) : «ВМ» АЖ өндірістік шарттарына пастиль-мармелад өнімдерінің технологиясы енгізілді.

Efficiency (in Russian) : Внедрение результатов исследований способствует повышению качества жизни человека за счет регулярного потребления диетических кондитерских изделий с иммуностимулирующими свойствами, спосбных повысить иммунитет человека.

Efficiency (in Kazakh) : Зерттеу нәтижелерін енгізу адамның иммунитетін жақсарта алатын иммуностимуляциялық қасиеттері бар диеталық кондитерлік өнімдерді үнемі тұтыну арқылы адам өмірінің сапасын жақсартуға көмектеседі.

Field of application (in Russian) : Кондитерская промышленность. Целевые потребители полученных результатов (продуктов): дети в возрасте от 3-х лет и выше, люди, ведущие здоровый образ жизни, люди, с пониженным иммунитетом, люди имеющие проблемы с сахарным диабетом и ожирением.

Field of application (in Kazakh) : Кондитер өнеркәсібі. Нәтижелердің (өнімдердің) мақсатты тұтынушылары: 3 жастан асқан балалар, салауатты өмір салтын ұстанатын адамдар, иммунитеті төмендеген адамдар, қант диабетімен және семіздікпен ауыратын адамдар.