The object of research, development or design (in Russian) : Материальная культура, археологические памятники, музейные фонды, Казахский этногенез, вопросы межэтнических отношений и обычаи связанные с животноводством и земледелием.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Материалдық мәдениет, археологиялық ескерткіштер, мұражай қорлары, қазақ этногенезі, этносаралық қатынастар мәселелері және мал шаруашылығы мен егіншілікке байланысты әдет-ғұрыптар.

Aim of work (in Russian) : Комплексное междисциплинарное изучение истории и культуры юго-восточных и восточных регионов Казахстана, в частности археологии региона от каменного века до средневековья, этнографической специфики с раннего периода до наших дней. Для достижения поставленной цели необходимо провести исследования средневековых археологических памятников, начиная с каменного века, установить хронологию памятников и создать комплекс естественнонаучных исследований с целью модернизации системы жизнеобеспечения, культурной принадлежности древних жителей региона и хозяйственных форм, изучить этногенез казахского народа через символы, лозунги казахских племен, установить семантику традиционных верований в семейных обычаях определение значения и культурно-генетических, историко-культурных корней, миграция кровных, поставлены такие задачи, как социально-этнологическое исследование процесса адаптации, процессов хозяйствования.

Aim of work (in Kazakh) : Қазақстанның оңтүстік-шығыс және шығыс өңірлерінің тарихы мен мәдениетін, нақтырақ айтқанда аймақтың археологиясын тас дәуірінен кейінгі ортағасырларға дейін, этнографиялық ерекшелігін ерте кезеңнен бүгінгі күнге дейін пәнаралық байланыста кешенді зерттеу. Алдыға қойылған мақсатқа қол жеткізу үшін тас дәуірінен бастап ортағасырлық археологиялық ескерткіштерде зерттеу жұмыстарын жүргізу, ескерткіштердің хронологиясын анықтау және тіршілікті қамтамасыз ету жүйесін, өңірдің ежелгі тұрғындарының мәдени тиістілігін және шаруашылық түрлерін жаңғырту мақсатында жаратылыстану-ғылыми зерттеулер кешенін жасау, қазақ тайпаларының таңбалары, ұрандары арқылы қазақ халқының этногенезін зерттеу, отбасылық әдет-ғұрыптарындағы дәстүрлі нанымдарының семантикалық мағынасын және мәдени-генетикалық, тарихи-мәдени тамырларын анықтау, қандастардың көші-қоны, бейімделу процесін, шаруашылық жүргізу қарекеттерін әлеуметтік-этнологиялық зерттеу тәрізді міндеттер қойылды.

Методы исследования (на русском) : Для достижения поставленных целей используются методы в археологической науке: историко-типологическая, структурно-семиотическая, кросс-культурная и т. при уточнении собранных данных используются описание, классификация, систематизация, анализ и т.д. Для получения предварительных результатов проводится сканирование памятников с помощью георадара. В числе лабораторных работ-изотопный анализ, т. е. модернизация системы питания древнего населения, анализ фрагментов керамики с помощью оптической микроскопии, дифракции нейтронов, нейтронной томографии и Романовской спектроскопии, уточнение их структуры, уточнение точного времени памятников с помощью радиоуглеродного метода. Этнографическая группа собирает устные и письменные данные от местных поставщиков с помощью заранее подготовленных запросов. Проводит этноархеологическое междисциплинарное исследование памятников, обнаруженных в ходе археологических исследований, с целью создания этнографической интерпретации археологических памятников.

Методы исследования (на казахском) : Қойылған мақсаттарға қол жеткізу үшін археология ғылымындағы әдістер қолданылады: тарихи-типологиялық, құрылымдық-семиотикалық, кросс-мәдени және т.б. жинақталған мәліметтерді нақтылауда сипаттама, жіктеу, жүйелеу, талдау және т.б. қолданылады. Алдын-ала нәтиже алу үшін ескерткіштерге георадар арқылы сканерлеу жүргізіледі. Зертханалық жұмыстар қатарына изотоптық талдау, яғни ежелгі халықтың тамақтану жүйесін жаңғырту, керамика фрагменттерін оптикалық микроскопия, нейтрондардың дифракциясы, нейтрондық томография және Романов спектроскопиясы арқылы талдау олардың құрылымын нақтылауға көмектеседі, радиокөміртек әдісі арқылы ескерткіштердің нақты уақыты нақтыланады. Этнографиялық топ алдын ала дайындалған сұраулар арқылы жергілікті ақпарат берушілерден ауызша және жазбаша мәліметтерді жинайды. Археологиялық ескерткіштерге этнографиялық интерпретация жасау мақсатында археологиялық зерттеулерден табылған ескерткіштерге этноархеологиялық пәнаралық зерттеу жүргізеді.

Obtained results and novelty (in Russian) : Впервые комплексное изучение и анализ такой обширной территории, как юго-восточные и восточные регионы Казахстана, включающие Чу-Илийский ареал, Тарбагатай и Алакольскую впадину, с древнейших времен до этнографического периода определяет значимость и новизну предлагаемого проекта. Кроме того, комплексное и междисциплинарное научное исследование истории и культуры указанных регионов вместе с коренным населением дает дополнительные аргументы в пользу понимания природы конкретного этноса. Более того, изучение определенной историко-географической территории связано, прежде всего, с возможностью построения временных шкал отдельных регионов, а их взаимное сопоставление создало условия для получения полноценной картины этнокультурных процессов от античности до этнографической эпохи. С этой точки зрения интерес, связанный с темой, предлагаемой с нашей стороны, обоснован. Кроме того, необходимо всестороннее осмысление значения районов Чу-Илийского ареала, Тарбагатайской и Алакольской впадин, где сохранились следы первых людей, сформировались и существовали ранние племенные союзы, сохранилась кочевая и городская цивилизация древнетюркских племен, оказавших влияние на формирование казахского народа.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Шу-Іле ареалы, Тарбағатай және Алакөл ойысын қамтитын Қазақстанның оңтүстік-шығыс және шығыс өңірлері сияқты кең аумақты ежелгі дәуірден этнографиялық кезеңге дейін алғаш рет кешенді зерттеу және талдау ұсынылып отырған жобаның маңыздылығы мен жаңашылдығын айқындайды. Одан бөлек, аталған өңірлердің тарихы мен мәдениетін тұрғылықты халқымен бірге кешенді әрі пәнаралық ғылыми зерттеу нақты бір этностың табиғатын түсінуге қосымша аргументтер береді. Оның үстіне белгілі бір тарихи-географиялық аумақты зерттеу ең алдымен, жекелеген өңірлердің уақытнамалық шкалаларын құру мүмкіндігімен байланысты, ал оларды өзара салыстыру ежелгі замандардан этнографиялық дәуірге дейінгі этномәдени үдерістер жайлы толыққанды көрініс алуға жағдай тудырды. Осы тұрғыдан келгенде біздің тарапымыздан ұсынылып отырған тақырыпқа байланысты қызығушылық негізді. Оның үстіне, алғашқы адамдардың ізі қалған, ерте тайпалық одақтар қалыптасқан және тіршілік еткен, ежелгі түркі тайпаларының көшпелі және қала өркениеті сақталған, қазақ халқының қалыптасуына әсерін тигізген Шу-Іле ареалы, Тарбағатай және Алакөл ойысы аймақтарының маңызы жан-жақты ұғынуды қажет етеді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Полученные данные об истории Чу-Илийского ареала, Тарбагатайской и Алакольской впадин до и до древнейших и этнографических эпох оказывают большое социально значимое влияние на знание истории прошлого народа, пробуждение чувства патриотизма. Научные результаты исполнителей были опубликованы в отечественных и международных научных журналах, а также отражены в одной монографии, одном альбоме и одном учебном пособии.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Шу-Іле ареалы, Тарбағатай және Алакөл ойысының ежелгі және этнографиялық дәуірге дейінгі және бүгінгі тарихы туралы алынған мәліметтер, халықтың өткен тарихын білуде, отансүйгіштік сезімдерін оятуда, үлкен әлеуметтік маңызды әсерін тигізеді. Орындаушылардың ғылыми нәтижелері отандық және халықаралық ғылыми журналдарда басылып шықты, одан бөлек бір монографияда, бір альбомда және бір оқу құралында көрініс тапты.

Level of implementation (in Russian) : В рецензируемом научном издании, имеющем в базе Scopus не менее 35 (тридцати пяти) процентилей по CiteScore, опубликована 1 статья. Кроме того, в изданиях, рекомендованных КОКСНВО были опубликованы 5 статей, в сборниках международных конференций-11 статей.

Level of implementation (in Kazakh) : Scopus базасында CiteScore бойынша кемінде 35 (отыз бес) процентиль бар рецензияланатын ғылыми басылымда 1 мақала жарияланған. Сонымен бірге, ҒЖБССҚК ұсынған басылымдарда 5 мақала, халықаралық конференция жинақтарында 11 мақала жарияланады.

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Археология и этнология

Field of application (in Kazakh) : Археология и этнология