Inventory number IRN Number of state registration
0223РК00631 AP09260204-OT-23 0121РК00669
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Заключительный Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 3
International publications: 3 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 1
Number of books Appendicies Sources
1 8 33
Total number of pages Patents Illustrations
123 0 0
Amount of funding Code of the program Table
18290242 AP09260204 1
Name of work
Система концептов в мировоззрении древних тюрков
Report title
Type of work Source of funding The product offerred for implementation
Fundamental Методическая документация
Report authors
Қосымова Гүлбану , Құлбарақ Сәмен Оразғалиұлы , Жалалова Акшай Максутовна , Калиева Нургул Шамшархановна , Задаханова Алия Азатхановна , Телгожаева Куралай Сагымбековна ,
0
0
0
1
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МНВО РК
Full name of the service recipient
НАО "Казахский национальный женский педагогический университет"
Abbreviated name of the service recipient НАО КазНацЖенПУ
Abstract

Концепты и микроконцепты «Человек» и «Мир» в древнетюркской картине мира

Көне түркілер дүниетанымындағы «Адам» және «Әлем» концептілері мен микроконцептілер

Выявить микроконцепты, входящие в концепты «Человек» и «Мир» в мировоззрении древних тюрков, привести эти понятия в соответствие с концепцией Абая о «совершенном человеке» и обосновать казахское мировоззрение в рамках Президентской программы «Модернизация общественного сознания». Достичь результатов исследования, в котором разъясняются механизмы реализации концепции «Формирования нового качественного человека» в Послании Президента Касым-Жомарта Токаева народу Казахстана.

Көне түркілер дүниетаны¬мындағы «Адам» және «Әлем» концептілеріне енетін микроконцептілерді анықтау, концептілерді Абайдың «Толық адам» ілімі тұжырымына сәйкес¬тендіріп, қазақ дүниетанымындағы көрінісін негіздеу. Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың Қазақстан халқына Жолдауындағы «Жаңа сапалы адамды қалыптастыру» Тұжырымын іске асырудың тетіктерін пайымдайтын зерттеу нәтижесіне қол жеткізу.

Использовались теоретический, эмпирический методы, сбор и систематизация материалов, анализ, описание и сравнительный метод исследования. Методы исследования широко используются в определении механизмов формирования современной личности с развитием учения «Совершенный человек».

Теоретикалық, эмпирикалық, жинақтау, жүйелеу, сипаттау, талдау, салыстыру әдістері қолданылды. Зерттеу әдістері «Толық адам» ілімін дамыта отырып, заманауи тұлға қалыптастыру тетіктерін айқындауда кеңінен пайданылады.

Впервые были проанализированы древнетюркские воззрения и философские представления о Человеке и Мире, в связи с учением Абая о «Совершенном человеке». Доказано, что поле концептов, составляющих модель Человека и Мира в древнетюркском мировоззрении, а качества гражданственности, верности, веры и патриотизма в знаниях тюрко-казахского народа на протяжении тысячелетий берут свое начало со слов древних тюрков и средневековых мыслителей. Определена связь Человек-Мир-Время в тюркском мировоззрении.

Алғаш рет Адам және Әлем туралы көне түркілік көзқарастар мен философиялық тұжырымдар Абайдың «Толық адам» ілімімен байланыстырыла талданды. Көне түркілік дүниетанымдағы Адам және Әлем моделін құрайтын концептілер өрісі және мыңдаған жылдар бойы түркі-қазақ жұртының танымындағы азаматтық, адалдық, имандылық, отан сүйгіштік қасиеттер көне түркілер мен ортағасыр ойшылдар сөзінен бастау алатындығы дәлелденді. Түркі дүниетанымының Адам-Әлем-Уақыт қатынасы анықталды.

не обязательно

міндетті емес

Полученные результаты включены в образовательную программу специальности «Филология» КазНацЖенПУ и программу Национального центра повышения квалификации «Өрлеу» Министерства образования РК.

Алынған нәтижелер жоғары оқу орнының «Филология» мамандығының Білім беру бағдарлама¬сына және ҚР Оқу-ағарту министрлігі «Өрлеу» біліктілікті арттыру ұлттық орталығының бағдарламасына енгізілді

Предложить механизм развитие национальных духовно-нравственных качеств у молодежи, путем возрождения, изложенные в мировоззрении и наследии древнетюркских и средневековых мыслителей.

Көне түркі және орта ғасыр ойшылдарының дүниетанымы мен мұраларын жаңғырта отырып, жастардың бойында ұлттық рухани-адамгершілік қасиеттерді дамытудың тетігін ұсыну.

На специальных курсах, направленных на формирование доктрины «Совершенного человека» в соответствии с требованиями времени, в высших учебных заведениях и колледжах.

Заман талабына сай "Толық адам" ілімін қалыптастыруға бағытталған арнаулы курстарда, жоғары оқу орындарында, коллдеждерде.

UDC indices
80/81:1/14
International classifier codes
16.01.07;
Readiness of the development for implementation
Key words in Russian
древнетюркское мировозрение; концепция «наука о совершенном человеке"; концепт; антропоцентрическое направление; лингвокультурология;
Key words in Kazakh
көне түркі дүниетанымы; «Толық адам ілімі» тұжырымы; концепт; антропоөзектік бағыт; лингвомәдениеттану;
Head of the organization Г. Қанай Доктор философских наук /
Head of work Қосымова Гүлбану доктор филологических наук / профессор
Native executive in charge