The object of research, development or design (in Russian) : Объектом исследования являлись медицинские учреждения сельской местности Карагандинской области Республики Казахстан.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу объектісі Қазақстан Республикасы Қарағанды облысының ауылдық жерлеріндегі медициналық мекемелер болды.

Aim of work (in Russian) : Цель исследования – разработка рекомендации по улучшению доступа к надлежащим условиям водоснабжения, санитарии и гигиены (далее ВСГ) в сельских медицинских учреждениях для профилактики и контроля COVID-19, повышения качества медицинского обслуживания населения и защиты медицинского персонала.

Aim of work (in Kazakh) : Жоба мақсаты – COVID-19 алдын алу және бақылау, халыққа медициналық қызмет көрсету сапасын арттыру және медицина қызметкерлерін қорғау үшін ауылдық медициналық мекемелерде су, санитария мен гигиенаның (бұдан әрі ССГ) тиісті жағдайларына қол жеткізуді жақсарту жөнінде ұсынымдар әзірлеу.

Методы исследования (на русском) : Для достижения цели исследования был использован комплекс научных методов: для решения задачи 1 – описательное и обсервационное исследования, для задачи 2 – опросное исследование, для задачи 3 – методы мембранной фильтрации и матрично-активированной лазерной десорбции/ионизации с времяпролётной масс-спектрометрией, и для задачи 4 - информационно-аналитический метод.

Методы исследования (на казахском) : Зерттеу мақсатына жету үшін ғылыми әдістер кешені қолданылды: 1-міндетті шешу үшін – сипаттамалық және бақылау зерттеулері, 2-міндетке – сауалнамалық зерттеу, 3-міндетке – мембраналық сүзу және өтпелі масс-спектрометриямен матрицалық активтендірілген лазерлік десорбция/ионизация әдісітері, 4-міндетке - ақпараттық-талдамалық әдіс.

Obtained results and novelty (in Russian) : Доступ к надлежащим услугам ВСГ был рассмотрен как ключевой элемент в обеспечении всеобщего доступа к качественной медицинской помощи в сельской местности. Был применен системный подход, охватывающий условия водоснабжения и водоотведения в медицинском учреждении, а также навыки гигиены у медицинского персонала и пациентов.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Тиісті ССГ қызметтеріне қол жеткізу ауылдық жерлерде сапалы медициналық көмекке жалпыға бірдей қол жетімділікті қамтамасыз етудің негізгі элементі ретінде қарастырылды. Медициналық мекемедегі сумен жабдықтау және санитария жағдайларын, сондай-ақ медициналық қызметкерлер мен пациенттердің гигиеналық дағдыларын қамтитын жүйелі тәсіл қолданылды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : По материалам НИР были опубликованы 8 научных работ, из них: 3 статьи в изданиях, рекомендованные Комитетом по обеспечению качества в сфере науки и высшего образования МНВО РК; 1 тезис в международном рецензируемом журнале “European Journal of Public Health” (квартиль-Q2 по общественному здравоохранению, охране окружающей среды и гигиене труда в базе данных Web of Science); 1 статья в материалах республиканской научно-практической конференции с международным участием; 1 тезис в материалах международной конференции; и получены 2 свидетельства о внесении сведений в государственный реестр прав на объекты, охраняемые авторским правом. А также 1 тезис принят к публикации в международном рецензируемом журнале “European Journal of Public Health” (квартиль-Q2 по общественному здравоохранению, охране окружающей среды и гигиене труда в базе данных Web of Science) и 2 статьи поданы в рецензируемые научные издания, индексируемые в базе Scopus. Кроме того, были разработаны методические рекомендации на тему «Руководство по улучшению доступа к надлежащим условиям водоснабжения, санитарии и гигиены для профилактики и контроля инфекционных заболеваний в сельских медицинских учреждениях».

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : ҒЗЖ материалдары бойынша 8 ғылыми жұмыс жарияланды, оның ішінде: ҚР ҒЖБМ-нің ғылым және жоғары білім саласындағы сапаны қамтамасыз ету комитеті ұсынған басылымдарда 3 мақала; “European Journal of Public Health” халықаралық рецензияланатын журналда 1 тезис (қоғамдық денсаулық сақтау, қоршаған ортаны қорғау және еңбек гигиенасы бойнша Web of Science дерекқорында квартиль-Q2); 1 мақала халықаралық қатысумен республикалық ғылыми-практикалық конференция материалдарында; 1 тезис халықаралық конференция материалдарында; және авторлық құқықпен қорғалатын объектілерге құқықтардың мемлекеттік тізіліміне мәліметтерді енгізу туралы 2 куәлік алынды. Сондай-ақ 1 тезис “European Journal of Public Health” халықаралық рецензияланатын журналында (қоғамдық денсаулық сақтау, қоршаған ортаны қорғау және еңбек гигиенасы бойнша Web of Science дерекқорында квартиль-Q2) жариялауға қабылданды және 2 мақала Scopus базасында индекстелетін рецензияланатын ғылыми басылымдарға берілді. Бұдан басқа «Руководство по улучшению доступа к надлежащим условиям водоснабжения, санитарии и гигиены для профилактики и контроля инфекционных заболеваний в сельских медицинских учреждениях» тақырыбында әдістемелік нұқсаулық әзірленді.

Level of implementation (in Russian) : Разработанные методические рекомендации будут внедрены в ЦРБ Абайского, Бухар-Жырауского и Шетского районов.

Level of implementation (in Kazakh) : Әзерленген әдістемелік нұсқаулық Абай, Бұқар-Жырау және Шет аудандарының ОАА-на енгізіледі

Efficiency (in Russian) : Улучшение доступа к услугам ВСГ поможет повысить качество оказываемых услуг в медицинских учреждениях, что в свою очередь приведет к повышению уровня здоровья и качества жизни населения и устойчивому развитию сельских регионов страны, обеспечат как социальный, так и экономический эффект.

Efficiency (in Kazakh) : ССГ қызметтеріне қолжетімділікті жақсарту медициналық мекемелерде көрсетілетін қызметтердің сапасын арттыруға көмектеседі, бұл өз кезегінде халықтың денсаулығы мен өмір сүру сапасын арттыруға және елдің ауылдық өңірлерінің тұрақты дамуына әкеледі, әлеуметтік және экономикалық тиімділікті қамтамасыз етеді.

Field of application (in Russian) : Целевыми потребителями будут специалисты организаций санитарного-эпидемиологического надзора, областного управления здравоохранения и сельских медицинских учреждений. Материалы также будут доступны для студентов и преподавателей НАО «Медицинский университет Караганды» и использоваться в учебном процессе.

Field of application (in Kazakh) : Мақсатты тұтынушылар санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау ұйымдарының, облыстық денсаулық сақтау басқармасының және ауылдық медициналық мекемелердің мамандары болады. Материалдар «Қарағанды медицина университеті» КеАҚ студенттері мен оқытушылары үшін де қолжетімді болады және оқу процесінде пайдаланылады.