Inventory number IRN Number of state registration
0323РК00675 AP19678128-KC-23 0123РК00740
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Краткие сведения Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 0
International publications: 0 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 0
Patents Amount of funding Code of the program
0 22085754.92 AP19678128
Name of work
Разработка мероприятий по снижению эпидемиологических рисков распространения зооантропонозов на территории Казахстана
Type of work Source of funding Report authors
Applied Муханбеткалиев Ерсын Ергазыевич
0
0
1
1
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МСХ РК
Full name of the service recipient
Казахский агротехнический исследовательский университет имени Сакена Сейфуллина
Abbreviated name of the service recipient НАО «КАТИУ им. С.Сейфуллина»
Abstract

Эпидемически значимые ветеринарные объекты и их роль в распространении инфекционных болезней

Эпидемиялық маңызы бар ветеринариялық нысандар және олардың жұқпалы аурулардың таралуындағы рөлі

Идентификация ветеринарных объектов, имеющих эпидемиологическое значение на территории страны и разработка методик визуализации и анализа данных с применением информационно-коммуникационных технологии, позволяющих проводить прогнозирование и оценку риска распространения болезней заразной этиологии для последующей разработкой эффективных профилактических мероприятий.

Ел аумағында эпидемиологиялық маңызы бар ветеринариялық нысандарды сәйкестендіру және кейіннен тиімді дауалаулық шараларды әзірлеуге арналған, жұқпалы этиологиядағы аурулардың таралу қаупін болжауға және бағалауға мүмкіндік беретін ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдана отырып, деректерді визуализациялау және талдау әдістемелерін әзірлеу.

Первичные сведения о наличии и количестве эпидемически значимых ветеринарных объектов формировывались на основе официальных данных, полученных в районных и областных территориальных инспекциях Комитета ветеринарного контроля и надзора МСХ РК. Далее, во время экспедиционных выездов в административные районы и области страны производилась их регистрации, учет и изучение ветеринарно-санитарного состояния, с последующим внесением полученной информации в базу данных. Установление географических координат изучаемых объектов осуществлялась через спутниковую навигационную систему – GPS, с фиксацией координат в приложении Google Maps. Условные знаки для объектов, имеющих эпидемиологическое значение, будут конструироваться в программах ArcGIS 10.8 (ESRI) и CorelDraw.

Эпидемиялық маңызы бар ветеринариялық нысандардың болуы мен саны туралы бастапқы мәліметтер ҚР АШМ Ветеринариялық бақылау және қадағалау комитетінің аудандық және облыстық аумақтық инспекцияларынан алынған ресми деректер негізінде қалыптастырылды. Бұдан әрі, еліміздің әкімшілік аудандары мен облыстарына экспедициялық сапарлар кезінде оларды тіркеу, ветеринариялық-санитариялық жай-күйін есепке алу және зерделеу жүргізіліп, кейіннен алынған ақпарат дерекқорға енгізілді. Зерттелетін объектілердің географиялық координаттарын белгілеу, спутниктік навигациялық жүйе – GPS арқылы жүзеге асырылды, координаттар Google Maps қосымшасында бекітілді. Эпидемиологиялық маңызы бар нысандардың шартты белгілері ArcGIS 10.8 (ESRI) және CorelDraw бағдарламаларында жасалады.

Определены и идентифицированы эпидемически значимые ветеринарные объекты, расположенные на территориях Акмолинской, Карагандинской, Восточно-Казахстанской, Туркестанской, Жамбылской, Кызылординской и Алматинской областей. В базу данных включены 1072 хозяйств, занимающихся разведениям сельскохозяйственных животных, 658 скотомогильников и ям Беккари, 125 убойных пунктов, 241 убойных площадок, 31 мясоперерабатывающих предприятий и 43 скотных рынков. В формируемую базу внесены такие данные, как: наименование объекта, место расположения, количество животных для животноводческих хозяйств, географические координаты. За отчетный период разработаны условные формы обозначения 45 эпидемически значимых объектов, в том числе: 11 ветеринарных эпидемически значимых объектов, 20 сельскохозяйственных эпидемически значимых объекта, 6 коммунальных эпидзначимых объекта и 8 прочих объектов. Определены формы каждого условного обозначения, разработаны рисунок и фигура условного обозначения, которые отражают характерные особенности каждого эпидемически значимого объекта. Собранные данные по эпидемически значимым объектам вышеуказанных областей систематизированы в единый формат в Excel и сгруппированы, как ветеринарные и сельскохозяйственные объекты. В результате, данные 2170 эпидемически значимых объектов сгруппированы по их направлениям и сформированы в виде атрибутивных таблиц, где содержится вся информация об объекте и его географические координаты.

Ақмола, Қарағанды, Шығыс Қазақстан, Түркістан, Жамбыл, Қызылорда және Алматы облыстарының аумақтарында орналасқан эпидемиялық маңызы бар ветеринариялық нысандар анықталды және сәйкестендірілді. Дерекқорға ауыл шаруашылығы жануарларын өсірумен айналысатын 1072 шаруашылық, 658 мал моласы мен Беккари шұңқыры, 125 сою пункті, 241 сою алаңы, 31 ет өңдейтін кәсіпорын және 43 мал базары енгізілді. Құрылатын базаға мынадай деректер келтірілді: нысанның атауы, орналасқан жері, мал шаруашылығы үшін жануарлар саны, географиялық координаттары. Есеп беру кезеңде 45 эпидемиологиялық маңызы бар нысандардың, оның ішінде: 11 ветеринариялық эпидемиялық маңызы бар нысандардың, 20 ауыл шаруашылығы эпидемиялық маңызы бар нысандардың, 6 коммуналдық эпидемиялық маңызы бар нысандардың және 8 өзге де нысандарды белгілеудің шартты формалары әзірленді. Әрбір шартты белгінің формалары анықталды, әр эпидемиялық маңызды нысанның сипаттамалық ерекшеліктерін көрсететін шартты белгінің суреті мен фигурасы жасалды. Жоғарыда көрсетілген облыстардың эпидемиялық маңызы бар нысандар бойынша жиналған деректер Excel-де бірыңғай форматқа жүйеленген және ветеринариялық және ауыл шаруашылығы нысандар ретінде топтастырылған. Нәтижесінде, 2170 эпидемиялық маңызы бар нысандардың деректері олардың бағыттары бойынша топтастырылған және нысан мен оның географиялық координаттары туралы барлық ақпарат қамтылған атрибуттық кестелер түрінде қалыптастырылған.

Идентификация эпидемически значимых ветеринарных объектов на исследуемых территориях страны, формируемая база данных по эпидемически значимым ветеринарным объектам, разработанные условные формы обозначения данных объектов для электронных карт.

Елдің зерттелетін аумақтарындағы эпидемиялық маңызы бар ветеринариялық нысандарды сәйкестендіру, эпидемиялық маңызы бар ветеринариялық нысандар бойынша қалыптастырылатын деректер базасы, электрондық карталар арналған осы нысандарды белгілеудің әзірленген шартты белгілері.

Полученные разработки (картографическая визуализация данных, результаты прогнозирования и регионализации) послужат надежным инструментом при планировании и организации профилактических и противоэпизоотических мероприятий. Эффективность разработки заключается в том, что полученные результаты в ходе реализации проекта, можно будет использовать для разработки средств и методов превентивной профилактики инфекционных заболеваний и обеспечивать эпидемиологическое благополучие страны.

Алынған әзірлемелер (деректерді картографиялық визуализациялау, болжау және аймақтандыру нәтижелері) дауалық және індетке қарсы шараларды жоспарлау мен ұйымдастыруда сенімді құрал болады. Әзірлемелердің тиімділігі келесіде: жобаны іске асыру барысында алынған нәтижелер инфекциялық ауруларды дауалау құралдары мен әдістерін әзірлеу және елдің эпидемиологиялық жайлылығын қамтамасыз ету үшін пайдаланылуға мүмкіндік береді.

Целевыми потребителями результатов исследований будут ветеринарные и медицинские службы страны. Полученные картографические данные об эпидемически значимых объектах составят основу, при совершенствовании и проведении мероприятий по надзору и мониторингу за эпидемическим состоянием, в том числе в случае возникновения эмерджентных/чрезвычайных ситуаций.

Зерттеу нәтижелерінің мақсатты тұтынушылары, елдің ветеринариялық және медициналық қызметтері болады. Эпидемиялық маңызы бар нысандар туралы алынған картографиялық деректер, эпидемиялық жағдайды, оның ішінде пайда болған/төтенше жағдайлар туындаған жағдайда, қадағалау және мониторингтеу жөніндегі іс-шараларды жетілдіру және жүргізудің негізі болады.

UDC indices
619:616.9-07(574)(083.9) М92
International classifier codes
68.41.53;
Key words in Russian
Эпидемически значимые объекты; Прогнозирование; Оценка риска; Профилактика инфекционных болезней; Противоэпизоотические мероприятия;
Key words in Kazakh
Эпидемиялық маңызы бар нысандар; Болжау; Тәуекелді бағалау; Инфекциялық ауруларды дауалау; Індетке қарсы шаралар;
Head of the organization Тиреуов Канат Маратович Доктор экономических наук / профессор
Head of work Муханбеткалиев Ерсын Ергазыевич Кандидат ветеринарных наук / нет