The object of research, development or design (in Russian) : Средневековые торткули и культурный ландшафт Таласской долины

The object of research, development or design (in Kazakh) : Талас өңірінің ортағасырлық төрткүлдері және мәдени ландшафты

Aim of work (in Russian) : Собрать все материалы о средневековых торткулях, расположенных в Таласском регионе, дополнить это материалами проводимых полевых исследований: разведочно-изыскательскими, шурфовыми, траншейными раскопками. Результатом исследований является определение плана памятников, культурный слоев, типов строений, фортификации, особенностей материальной культуры, социально-экономического развития, торговых связей, хронологии памятников типа торткуль.

Aim of work (in Kazakh) : Талас өңірінде орналасқан ортағасырлық төрткүлдер туралы жазылған барлық материалдарды жинастыру және мұны жүргізілген далалық зерттеу: барлау-іздестіру, шурф, траншея, қазба жұмыстарының материалдарымен толықтыру. Зерттеулер нәтижесінде төрткүлдердің жоспарын, мәдени қабатын, құрылысын, қорғанысын, материалдық мәдениетін, әлеуметтік-экономикалық жағдайын, сауда байланыстарын, хронологиясын анықтау болып табылады.

Методы исследования (на русском) : Полевые работы состояли из традиционных методов археологических исследований: разведочно-изыскательских, шурфовых, траншейных, раскопочных работ. Применялись съемки аэрофотографий памятников с помощью дронов, их топографии с помощью лазерного тахеометра. При изучении археологических материалов, применялись методы сравнительного и междисциплинарного анализа.

Методы исследования (на казахском) : Далалық жұмыстар дәстүрлі археологиялық зерттеу әдістерінен: барлау-іздестіру, шурф, траншея, қазба жұмыстарынан тұрды. Төрткүлдердің әуеден дрон арқылы фотосуреті, лазерлі тахеометр арқылы топографиясы түсірілді. Қазбадан табылған археологиялық материалдарды зерттеуде салыстырмалы және пәнаралық талдау әдістер қолданылды.

Obtained results and novelty (in Russian) : Впервые в Таласской долине проведено специальное археологическое исследование торткулей. В ходе проведения полевых исследовательских работ было исследовано 98 торткулей. Было выявлено 27 неизвестных ранее науке памятников. Проведены раскопки 11 средневековых торткулей с культурным слоем внутри стен, заложена траншея на наружных стенах - 15 торткулей, шурфовые работы проведены на внутренней части - 16 торткулей, разрез - на 1 памятнике.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Талас өңіріндегі төрткүлдерді арнайы зерттеу алғаш рет қолға алынып отыр. Далалық зерттеу жұмыстарында 98 төрткүлдің жай-күйі қарастырылды. Оның ішінде бұрын ғылымға белгісіз 27 төрткүл жаңадан анықталды. Ортасында мәдени қабаты бар ортағасырлық 11 төрткүлге қазба жұмыстары, 15 төрткүлдің сыртқы қабырғаларына траншея, 16 төрткүлдің ішкі бөлігіне шурф жұмыстары, 1 ескерткішке кесік жүргізілді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : При проведении полевых и лабораторных исследований были достигнуты значительные результаты с помощью специальных приборов и оборудования.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Далалық және зертханалық зерттеулер жүргізуде арнайы аспаптар мен жабдықтардың көмегімен көп нәтижелерге қол жеткізілді.

Level of implementation (in Russian) : Полученные в ходе полевых и кабинетных исследований данные научно обоснованы и опубликованы в 26 научных статьях.

Level of implementation (in Kazakh) : Далалық және кабинеттік зерттеулер барысында алынған мәліметтер ғылыми тұрғыдан негізделіп, 26 ғылыми мақала күйінде жарыққа шығарылды.

Efficiency (in Russian) : Способствует всестороннему изучению важного хронологического периода, материальной культуры, ремесел и хозяйства населения, их сравнительному изучению с другими регионами.

Efficiency (in Kazakh) : Төрткүлдердің өмір сүрген уақытын, құрылысы мен құрылымын, қолөнері мен шаруашылығын жан-жақты зерттеуге, оларды басқа аймақтардағы ескерткіштермен салыстырмалы зерттеуге септігін тигізеді.

Field of application (in Russian) : Полученные результаты применяются к написанию научных трудов, учебных и наглядных пособий ВУЗа.

Field of application (in Kazakh) : Алынған нәтижелер ғылыми еңбектер, ЖОО-ның оқу және көрнекілік құралдарын жазуға қолданылады.