The object of research, development or design (in Russian) : Пациенты с диагнозом колоректальный рак

The object of research, development or design (in Kazakh) : Колоректальды қатерлі ісік диагнозы қойылған науқастар

Aim of work (in Russian) : изучить качество жизни, ассоциированного со здоровьем у больных колоректальным раком Северо-Восточного региона Казахстана.

Aim of work (in Kazakh) : Қазақстанның Солтүстік-Шығыс аймағындағы колоректальды обырмен ауыратын науқастардың денсаулығына байланысты өмір сүру сапасын зерттеу.

Методы исследования (на русском) : Объект исследования – пациенты с подтвержденным диагнозом колоректального рака. Предмет исследования - создание адаптированной для Республики Казахстан казахоязычной версии международного опросника EORTC QLQ-CR-29 и оценка качества жизни у больных колоректальным раком. Дизайн исследования: социальный опрос, анкетирование. Критерии включения: 1. Пациенты 1-4 стадии колоректального рака с гистологическим подтверждением диагноза. 2. Возраст: от 18 до 80 лет и старше. 3. Пациенты давшие письменное информированное согласие на участие в прове-дении исследования. 4. Свободное владение устным и письменным казахским языком. 5. Способность понять и ответить на вопросы предлагаемого опросника. Критерии исключения: 1.Пациенты, не давшие письменное информированное согласие на участие в проведении исследования. 2. Пациенты, тяжесть состояния которых не позволяет провести исследование.

Методы исследования (на казахском) : Зерттеу нысаны-колоректальды қатерлі ісік диагнозы расталған науқастар. Зерттеу пәні-EORTC QLQ-CR-29 Халықаралық сауалнамасының Қазақстан Республикасы үшін бейімделген қазақ тіліндегі нұсқасын жасау және колоректальды қатерлі ісікпен ауыратын науқастардың өмір сүру сапасын бағалау. Зерттеу дизайны: әлеуметтік сауалнама, сауалнама. Қосу критерийлері: 1. Диагнозды гистологиялық растайтын колоректальды қатерлі ісіктің 1-4 сатысындағы науқастар. 2. Жасы: 18-ден 80 жасқа дейін және одан жоғары. 3. Зерттеу жүргізуге қатысуға жазбаша хабардар етілген келісім берген пациенттер. 4. Ауызша және жазбаша қазақ тілін еркін меңгеру. 5. Ұсынылған сауалнаманың сұрақтарын түсіну және жауап беру мүмкіндігі. Алып тастау критерийлері: 1.Зерттеу жүргізуге қатысуға жазбаша хабардар етілген келісім бермеген пациенттер. 2. Жағдайының ауырлығы зерттеу жүргізуге мүмкіндік бермейтін пациенттер.

Obtained results and novelty (in Russian) : Была валидирована международная анкета для оценки КЖ у больных КРР. Валидированная анкета предоставляет структурированный метод измерения, что обеспечивает более объективную оценку качества жизни пациента. Она позволяет сравнивать данные до и после лечения, а также сравнивать результаты между разными группами пациентов, что помогает в оценке эффективности лечения и определении потребностей пациентов. Это первое исследование, в котором изучалась надежность и валидность казахоязычной версии EORTC QLQ-CR29 у пациентов с колоректальным раком в РК. EORTC QLQ-CR29 показал удовлетворительную надежность (α > 0,7), показал хорошую конвергентную (r > 0,4) и дискриминантную достоверность. Достоверные различия были получены по каждому пункту в разных подгруппах пациентов. Таким образом, EORTC QLQ-CR29 может быть рекомендован в качестве надежного инструмента для оценки качества жизни этих пациентов с КРР. С помощью полученного надежного инструмента было оценено качество жизни больных с КРР Север-Восточного региона Казахстана. Это исследование дает представление об удовлетворительном функционировании жизни среди наших участников.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : КРО науқастарында ӨС бағалау үшін халықаралық сауалнама валидацияланды. Валидацияланған сауалнама пациенттің өмір сүру сапасын объективті бағалауды қамтамасыз ететін құрылымдық өлшеу әдісін ұсынады. Бұл емдеуге дейінгі және кейінгі деректерді салыстыруға, сондай-ақ пациенттердің әртүрлі топтары арасындағы нәтижелерді салыстыруға мүмкіндік береді, бұл емдеудің тиімділігін бағалауға және пациенттердің қажеттіліктерін анықтауға көмектеседі. Бұл ҚР-да колоректальды обыры бар емделушілерде EORTC QLQ-CR29 қазақ тіліндегі нұсқасының сенімділігі мен дұрыстығын зерттеген алғашқы зерттеу. EORTC QLQ-CR29 қанағаттанарлық сенімділікті (α > 0,7), жақсы конвергентті (r > 0,4) және кемсітушілік сенімділікті көрсетті. Пациенттердің әртүрлі кіші топтарындағы әр тармақ бойынша сенімді айырмашылықтар алынды. Осылайша, EORTC QLQ-CR29 осы КРО пациенттерінің өмір сүру сапасын бағалаудың сенімді құралы ретінде ұсынылуы мүмкін. Алынған сенімді құралдың көмегімен Қазақстанның солтүстік-шығыс өңірінің КРО-мен ауыратын науқастардың өмір сүру сапасы бағаланды. Бұл зерттеу біздің қатысушылар арасындағы өмірдің қанағаттанарлық қызметі туралы түсінік береді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Основные задачи проекта были решены. Они заключались в создании адаптированной для Республики Казахстан казахоязычной версии международного опросника и в дальнейшем с его помощью оценки качества жизни у больных колоректальным раком были решены. В результате проведения данного научного проекта решено две проблемы: проблема отсутствия в Республике Казахстан инструмента для оценки качества жизни у пациентов – носителей казахского языка путем создания качественного, признанного во всем мире опросника, на казахском языке и специфичный для колоректального рака. Решение второй проблемы – нами создан опросник позволяющий, оценивать качество жизни у пациентов с колоректальным раком в повседневной клинической практике и клинических исследованиях по оценке качества жизни в Казахстане. Теперь, любой ученый или врач может свободно пользоваться данным ценным инструментом, а также участвовать в международных мультицентровых клинических исследованиях наряду с другими странами изучающих качество жизни.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Жобаның негізгі міндеттері шешілді. Олар Қазақстан Республикасы үшін бейімделген халықаралық сауалнаманың қазақ тіліндегі нұсқасын құрудан тұрды және одан әрі оның көмегімен колоректальды обырмен ауыратын науқастардың өмір сүру сапасын бағалау шешілді. Осы ғылыми жобаны жүргізу нәтижесінде екі мәселе шешілді: Қазақстан Республикасында қазақ тілінде сөйлейтін және колоректальды обырға тән сапалы, бүкіл әлемде танылған сауалнама жасау арқылы қазақ тілінде сөйлейтін пациенттердің өмір сүру сапасын бағалауға арналған құралдың болмауы проблемасы. Екінші мәселені шешу-біз Қазақстандағы өмір сапасын бағалау бойынша күнделікті клиникалық практикада және клиникалық зерттеулерде колоректальды обыры бар пациенттердің өмір сүру сапасын бағалауға мүмкіндік беретін сауалнама жасадық. Енді кез-келген ғалым немесе дәрігер осы құнды құралды еркін қолдана алады, сонымен қатар өмір сапасын зерттейтін басқа елдермен бірге халықаралық көп орталықты клиникалық зерттеулерге қатыса алады.

Level of implementation (in Russian) : Внедрено Получены акты внедрения в Центр ядерной медицины и онкологии (ЦЯМиО) г. Семей; КГП на ПХВ «Павлодарский областной онкологический диспансер»; ВКО многопрофильный "Центр онкологии и хирургии".

Level of implementation (in Kazakh) : Енгізілген Семей қаласының Ядролық медицина және онкология орталығына (ЦЯМиО); ШЖҚ "Павлодар облыстық онкологиялық диспансері" КМК; ШҚО көпсалалы "Онкология және хирургия орталығы"енгізу актілері алынды.

Efficiency (in Russian) : Это исследование дает представление о качестве жизни пациентов с КРР в Северо-Восточном регионе Казахстана и дает представление об удовлетворительном функциони-ровании жизни среди наших участников, поскольку они сообщили о приемлемом глобальном качестве жизни по шкалам EORTC QLQ-30 и QLQ-CR29. Среди наиболее тревожных симптомов возглавляли список усталость и бессонница, частота мочеиспускания, кровь и слизь в стуле, смущение и проблемы по уходу за стомой.

Efficiency (in Kazakh) : Бұл зерттеу Қазақстанның Солтүстік-Шығыс аймағындағы КРО-мен ауыратын науқастардың өмір сүру сапасы туралы түсінік береді және біздің қатысушыларымыз арасында өмірдің қанағаттанарлық жұмыс істеуі туралы түсінік береді, өйткені олар EORTC QLQ-30 және QLQ-CR29 шкалалары бойынша қолайлы жаһандық өмір сапасы туралы хабарлады. Ең алаңдатарлық белгілердің қатарында шаршау мен ұйқысыздық, зәр шығару жиілігі, нәжістегі қан мен шырыш, ұялу және стомаға күтім жасау проблемалары болды

Field of application (in Russian) : Онкология. Реабилитация в онкологии. Общественное здравоохранение.

Field of application (in Kazakh) : Онкология. Онкологиядағы оңалту. Қоғамдық денсаулық сақтау.