The object of research, development or design (in Russian) : Зерттеу объектісі Қазақстандық шикізаттан титан бар кешенді ферроқорытпаны қожсыз карботермиялық тәсілмен балқыту технологиясы болып табылады.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Объектом исследования является технология выплавки комплексного титансодержащего ферросплава из Казахстанского сырья бecшлaкoвым карботермическим способом.

Aim of work (in Russian) : Исследование и разработка технологии выплавки нового комплексного титансодержащего ферросплава.

Aim of work (in Kazakh) : Жаңа кешенді титан бар ферроқорытпаны балқыту технологиясын зерттеу және әзірлеу

Методы исследования (на русском) : Химический, дифференциально-термический, рентгеноспектральный, рентгенофазовый, термодинамически-диаграммный анализы, рудно-термическая плавка, сканирующая-электронная микроскопия.

Методы исследования (на казахском) : Химиялық, дифференциалды-термиялық, рентген-спектрлік, рентгендік-фазалық, термодинамикалық-диаграммалық талдаулар, кенді-термиялық балқыту, сканерлеу-электронды микроскопия.

Obtained results and novelty (in Russian) : Изучены физико-химические свойства шихтовых материалов, проведен полный термодинамический анализ методом термодинамически-диаграммного анализа и на программных комплексах. Подобран оптимальный состав шихтовых материалов и условия выплавки. Состав шихты содержит богатый титановый шлак, высокозольный уголь в качестве восстановителя и кварцит, доля в рудной смеси которого должна составлять не менее 20 %. Условие выплавки - избыток твердого углерода на 10 % от стехиометрии. Спрогнозирован конечный фазовый состав сплава в виде сложных интерметаллидов Ti, Si, Al и Fe и свободного кремния. Проведены укрупненно-лабораторные испытания в рудно-термической печи 0,2 МВА, получена партия сплава, следующего химического состава, %: Ti – 20-25; Si – 35-50; Al – 10-14; P не более 0,08, остальное железо. Полученный ферросплав обладает оптимальной плотностью (3,8-4,5 г/см3) и температурой плавления (1420-1450 оС) для легирования сталей. Разработан технологический регламент на выплавку и технические условия на сплав. Впервые исследована и разработана технология выплавки титансодержаещго ферросплава карботермическим бесшлаковым способом.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Шихта материалдарының физика-химиялық қасиеттері зерттелді, термодинамикалық-диаграммалық талдау әдісімен және бағдарламалық кешендерде толық термодинамикалық талдау жүргізілді. Шихта материалдарының оңтайлы құрамы және балқыту шарттары таңдалды. Шихтаның құрамында бай титан қожы, тотықсыздандырғыш ретінде жоғары күл көмірі және кварцит бар, оның кен қоспасындағы үлесі кемінде 20 % болуы керек. Балқыту шарттары- қатты көміртек стехиометриядан 10 % артық. Күрделі Ti, Si, Al және Fe интерметаллидтері және бос кремний түріндегі қорытпаның соңғы фазалық құрамы болжанады. 0,2 МВА кенді-термиялық пеште ірілендірілген-зертханалық сынақтар жүргізілді, мынадай химиялық құрамдағы қорытпаның партиясы алынды, %: Ti – 20-25; Si – 40-50; Al – 10-14; P – 0,08-ден аспайды, қалғаны темір. Ферроқорытпа оңтайлы тығыздыққа ие (3,8-4,5 г/см3) және болаттарды легирлеу үшін балқу температурасы (1420-1450 оС). Балқытуға арналған технологиялық регламент және қорытпаға арналған техникалық шарттар әзірленді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Новый комплексный титансодержащий ферросплав, алюмосиликотитан, получен карботермическим бесшлаковым способом, с использованием богатого титанового шлака, кварцита и высокозольного угля в качестве восстановителя.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Тотықсыздандырғыш ретінде бай титан қожын, кварцитті және күлді көмірді пайдаланып, карботермиялық қожсыз әдіспен жаңа күрделі титан бар ферроқорытпа, алюминосиликоттитан алынды.

Level of implementation (in Russian) : Не внедрено

Level of implementation (in Kazakh) : Орындалмаған

Efficiency (in Russian) : Эффективность и значимость работы заключается в разработке ресурсосберегающей технологии выплавки нового эффективного комплексного ферросплава с титаном. Сплав, выплавляемый по разработанной технологии, может стать полноценным аналогом механической смеси (ферросилиция ФС45, вторичного алюминия, низкопроцентного ферротитана марки ФТи25) для легирования и раскисления стали.

Efficiency (in Kazakh) : Жұмыстың тиімділігі мен маңыздылығы титанмен жаңа тиімді кешенді ферроқорытпаны балқытудың ресурс үнемдейтін технологиясын жасауда. Әзірленген технология бойынша балқытылған қорытпа болатты допингке және тотықсыздандыруға арналған механикалық қоспаның (ФС45 ферросилиций, екінші алюминий, ФТи25 маркалы төмен пайыздық ферротитан) толық аналогы бола алады.

Field of application (in Russian) : Металлургия, ферросплавное производство.

Field of application (in Kazakh) : Металлургия, ферроқорытпа өндірісі.