The object of research, development or design (in Russian) : Объекты исследования: плесневые грибы засорители целлюлзосодержащих субстратов, целлюлолитические бактерии-антагонисты засоряющих микромицетов, гетероферментативные молочнокислые бактерии, микроорганизмы, стимулирующие рост гриба вешенка обыкновенная Pleurotus ostreatus.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысандары: құрамында целлюлоза бар субстраттардың ластаушы зең саңырауқұлақтары, целлюлолитикалық бактериялар- ластаушы микромицеттердің антагонистері, гетероферментативті сүт қышқылы бактериялары, микроорганизмдер, вешенка саңырауқұлағы Pleurotus ostreatus өсуін ынталандыру.

Aim of work (in Russian) : Разработка микробиологического способа комплексной утилизации целлюлозосодержащих отходов растениеводства для пищевой, кормовой и фармацевтической промышленности с использованием высших грибов.

Aim of work (in Kazakh) : Жоғары сатыдағы саңырауқұлақтарды пайдалана отырып, тамақ, жем және фармацевтика өнеркәсібі үшін құрамында целлюлоза бар өсімдік шаруашылығы қалдықтарын кешенді дайланаудың микробиологиялық әдісін жасау.

Методы исследования (на русском) : В работе использовали приборное и методическое обеспечение, предназначенное для микробиологических и биохимических исследований.

Методы исследования (на казахском) : Жұмыста микробиологиялық және биохимиялық зерттеулерге арналған аспаптық және әдістемелік қамтамасыз ету қолданылды.

Obtained results and novelty (in Russian) : Из различных целлюлозосодержащих субстратов изолированы засоряющие микромицеты, из плодовых тел грибов выделены микромицеты возбудители зеленой плесени высших грибов. Выделены целлюлолитические, молочнокислые, пропионовокислые бактерии. Отобраны совместимые между собой и с высшим грибом изоляты. Отобран наиболее эффективный консорциум, состоящий из целлюлолитических бактерий Bacillus australimaris Psh2-3 и молочнокислых бактерий Lacticaseibacillus paracasei 2MKB3. Разраотан способ использования консорциума для предобработки субстрата при культивировании высшего гриба вешенка обыкновенная Pleurotus ostreatus. Разработан микробиологический способ комплексной утилизации целлюлозосодержащих отходов растениеводства с полусением плодовых тел высших целлюлозоразрушающих грибов и белок-содержащей кормовой добавки.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Құрамында целлюлоза бар әртүрлі субстраттардан ластаушы микромицеттер, саңырауқұлақтардың жеміс денелерінен жоғары сатыдағы саңырауқұлақтардың жасыл зеңінің қоздырғыштары микромицеттер бөлініп алынды. Целлюлолитикалық, сүт қышқылы және пропион қышқылы бактериялары бөлініп алынды. Бір-бірімен және жоғары сатыдағы саңырауқұлақтармен үйлесетін изоляттар таңдалды. Ең тиімді консорциум таңдалды, оның құрамына целлюлолитикалық бактериялар Bacillus australimaris Psh2-3 және сүт қышқылы бактериялары Lacticaseibacillus paracasei 2MKB3 кіреді. Вешенка жоғарғы сатыдағы саңырауқұлағы Pleurotus ostreatus өсіру кезінде субстратты алдын ала өңдеу үшін консорциумды пайдалану әдісі әзірленді. Жоғары целлюлозаны ыдырататын саңырауқұлақтардың жеміс денелерін және құрамында ақуызы бар азықтық қоспаны жартылай себу арқылы құрамында целлюлоза бар ауылшаруашылық дақылдарының қалдықтарын кешенді пайдаланудың микробиологиялық әдісі жасалынды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Разработан микробиологический способ комплексной утилизации целлюлозосодержащих отходов растениеводства, поданы 2 заявки на изобретения.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Құрамында целлюлоза бар өсімдік шаруашылығы қалдықтарын кешенді пайдаланудың микробиологиялық тәсілі жасалынды, өнертабысқа 2 өтінім берілді.

Level of implementation (in Russian) : не внедрено

Level of implementation (in Kazakh) : жүзеге асырылмаған

Efficiency (in Russian) : Использование результатов НИР повысит эффективность переработки целлюлозосодержащих отходов растениеводства с получением высокоценных пищевых и кормовых, а также фармацевтических продуктов.

Efficiency (in Kazakh) : ҒЗЖ нәтижелерін пайдалану құндылығы жоғары азық-түлік пен жемшөпті, сондай-ақ фармацевтикалық өнімдерді алу үшін құрамында целлюлоза бар өсімдік қалдықтарын өңдеудің тиімділігін арттырады.

Field of application (in Russian) : Сельское хозяйство: утилизация отходов растениеводства, кормопроизводство; пищевая промышленность, фармацевтика.

Field of application (in Kazakh) : Ауыл шаруашылығы: Өсімдік шаруашылығы қалдықтарын пайдалану, жемшөп өндіру; тағам өнеркәсібі, фармацевтика.