Inventory number IRN Number of state registration
0223РК00135 AP09259700-OT-23 0121РК00291
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Заключительный Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 1
International publications: 1 Publications Web of science: 1 Publications Scopus: 1
Number of books Appendicies Sources
1 2 84
Total number of pages Patents Illustrations
84 0 37
Amount of funding Code of the program Table
22000000 AP09259700 4
Name of work
Изучение молекулярных изменений индуцированных асбестом в патогенезе рака легкого
Report title
Type of work Source of funding The product offerred for implementation
Fundamental Модель
Report authors
Берсімбай Рахметқажы Іскендірұлы , Булгакова Ольга , Кусаинова Асия Арыслановна , Арипова Акмарал Алтынбаевна ,
0
0
1
0
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МНВО РК
Full name of the service recipient
Некоммерческое акционерное общество "Евразийский Национальный университет имени Л.Н. Гумилева"
Abbreviated name of the service recipient НАО "ЕНУ им.Л.Н.Гумилева"
Abstract

микроРНК, цитокины

микроРНК, цитокиндер

изучение индуцированной асбестом продукции свободно-циркулирующей митохондриальной ДНК, изменения эпигенетических механизмов и роли воспаления в патогенезе злокачественных неоплазий

асбестпен индукцияланған еркін айналатын митохондриялық ДНҚ өнімдерін, эпигенетикалық механизмдердің өзгеруін және қатерлі неоплазия патогенезіндегі қабынудың рөлін зерттеу.

В работе были использованы гистологические, биохимические, молекулярно-генетические, иммунологические методы исследования.

Жұмыста гистологиялық, биохимиялық, молекулалық-генетикалық, иммунологиялық зерттеу әдістері қолданылды.

Была создана экспериментальная животная модель асбестоза; была выявлена ассоциация числа копий сц мтДНК с воздействием хризотил-асбеста на животной модели и клеточной линии MRC5, но не для популяции, подверженной воздействию асбеста. Причем наблюдался дозозависимый эффект как для крыс, так и для клеточной линии MRC5. Асбест приводил к увеличению уровня прововоспалительных цитокинов (IL-6 и TNF-a) в сыворотке крови, как экспериментальных животных, так и лиц, работающих на асбестдобывающем предприятии. Были идентифицированы микроРНК miR-19b-3p и miR-1202 как возможные маркеры воздействия асбеста на популяцию. В клеточной линии было показано изменение профиля экспрессии 6 микроРНК: hsa-miR-19b-3p, hsa-miR-125b-5p, hsa-miR-181b-5p, hsa- miR-376b-3p, hsa-miR-1202 и hsa -miR-1228. Полученные результаты продемонстрировали, что окислительный клеточный стресс, вызванный действием разных доз хризотил-асбеста, имеет доза-зависимый эффект. Чем выше концентрация асбеста и дольше экспозиция, тем выше уровень АФК в клетках. После обработки клеток разными дозами хризотил-асбеста на протяжении 24 часов, были обнаружены ядра с кометными хвостами, что указывает на генотоксический эффект данного типа асбестового волокна. Так же было показано снижение жизнеспособности клеток уже через 24 часа инкубации с хризотилом, а минимальная доза воздействия 2,5 µg/см2 вызывала гибель клеток через 48 часов.

Асбестоздың эксперименттік жануарлар моделі жасалды; еа мтДНҚ көшірме санының жануарлар моделіне хризотил-асбест әсерімен және MRC5 жасуша линиясымен байланысы анықталды, бірақ асбестке ұшыраған популяция үшін емес. Сонымен қатар, егеуқұйрықтар үшін де, MRC 5 жасушалық линиясы үшін де дозаға тәуелді әсер байқалды. Эксперименттік жануарлар да, асбест өндіретін мекемеде жұмыс істейтін адамдар да асбест қан сарысуындағы қабынуға қарсы цитокиндердің (IL-6 және TNF-a) деңгейінің жоғарылауына әкелді. miR-19b-3p және miR-1202 микроРНҚ-лары популяцияға асбест әсерінің ықтимал маркерлері ретінде анықталды. Жасуша линиясында 6 микроРНҚ экспрессия профилінің өзгеруі көрсетілген: hsa-miR-19b-3p, hsa-miR-125b-5p, hsa-miR-181b-5p, hsa- miR-376b-3p, hsa-miR-1202 және hsa -miR-1228. Нәтижелер хризотил-асбесттің әртүрлі дозаларының әсерінен туындаған тотығу жасушалық стрессінің дозаға тәуелді әсері бар екенін көрсетті. Асбест концентрациясы неғұрлым жоғары болса және экспозиция ұзағырақ болса, жасушалардағы ОТФ деңгейі соғұрлым жоғары болады. 24 сағат бойы хризотил-асбесттің әртүрлі дозаларымен жасушаларды өңдегеннен кейін кометалық құйрықты ядролар табылды, бұл асбест талшығының осы түрінің генотоксикалық әсерін көрсетеді. Сондай-ақ, хризотил инкубациясының 24 сағатынан кейін жасушалардың өміршеңдігінің төмендеуі көрсетілді, ал 2,5 мг/см2 әсерінің минималды дозасы 48 сағаттан кейін жасуша өліміне әкелді.

Картина канцерогенеза, индуцированного асбестом, довольно сложна с множеством типов и результатов молекулярных аберраций, которые могут возникнуть в результате его воздействия. Более полное понимание механизмов канцерогенеза, индуцированного воздействием асбеста, может привести к выявлению основных причин рака легкого у никогда не куривших людей и может помочь в разработке новых стратегий в профилактике и лечения этих заболевания.

Асбесттің әсер ету нәтижесінде пайда болуы мүмкін күрделі молекулалық аберрациялардың көптеген түрлері канцерогенез көрінісі болып табылады. Асбест әсерінен туындаған канцерогенез механизмдерін неғұрлым толық түсіну ешқашан темекі шекпейтін адамдарда өкпе қатерлі ісігінің негізгі себептерін анықтауға әкелуі мүмкін және осы аурулардың алдын-алу мен емдеудің жаңа стратегияларын жасауға көмектеседі.

Не внедрено

енгізілмеді

Результатом исследования стало раскрытие фундаментальных механизмов, лежащих в основе злокачественной трансформации, обусловленной воздействием асбеста. Полученные в ходе исследования данные можно использовать для дальнейшей разработки профилактических мероприятий по предотвращению индуцированного асбестом рака легкого у работников соответствующих предприятий на территории Республики Казахстан.

Зерттеу нәтижесі асбесттің әсерінен болатын қатерлі трансформацияның негізін құрайтын іргелі механизмдерді ашу болады. Зерттеу барысында алынған деректерді Қазақстан Республикасының аумағындағы тиісті кәсіпорындардың қызметкерлерінде асбестпен индукцияланған өкпе қатерлі ісігінің алдын алу жөніндегі профилактикалық іс-шараларды одан әрі әзірлеу үшін пайдалануға болады.

Персонализированная медицина

жекелендірілген медицина

UDC indices
577.2
International classifier codes
34.15.51;
Readiness of the development for implementation
Key words in Russian
рак легкого; асбест; микроРНК; свободно-циркулирующая митохондриальная ДНК; цитокины; воспаление; метилирование ДНК;
Key words in Kazakh
өкпе қатерлі ісігі; асбест; микроРНҚ; еркін айналмалы митохондриялық ДНҚ; цитокиндер; қабыну; ДНҚ-ның метилденуі;
Head of the organization Сыдыков Ерлан Батташевич доктор исторических наук / Профессор
Head of work Берсімбай Рахметқажы Іскендірұлы Доктор биологических наук / профессор
Native executive in charge