The object of research, development or design (in Russian) : Обьект исследования - уровень депрессии и когнитивных нарушений.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу объектісі - депрессия және когнитивті бұзылулар деңгейі.

Aim of work (in Russian) : Цель проекта - Изучить распространенность депрессий при когнитивных нарушениях у лиц пожилого возраста.

Aim of work (in Kazakh) : Жобаның мақсаты – егде жастағы адамдарда когнитивті бұзылыстардағы депрессияның таралуын зерттеу.

Методы исследования (на русском) : Методы исследования: эпидемиологические, генетические, молекулярно-биологические и статистические методы анализа.

Методы исследования (на казахском) : Зерттеу әдістері: эпидемиологиялық, генетикалық, молекулярлы-биологиялық және статистикалық талдау әдістері.

Obtained results and novelty (in Russian) : В рамках исполнения задачи проекта проводились тесты для определения уровня депрессии. В качестве анкеты использовались стандартизированные эпидемиологические инструменты. Уровень распространенности депрессии в среднем 36,6% среди городского населения (42% мужчин, 58% женщин) и 2,17% среди сельского населения (39% мужчин, 61% женщин). Общая распространенность депрессии составила 19,25%. Поскольку размер выборки в обеих группах был практически одинаковым и репрезентативным, результаты статистически значимы (p-значение

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Жоба тапсырмасы аясында депрессия деңгейін анықтауға арналған сынақтар жүргізілді. Сауалнама ретінде стандартталған эпидемиологиялық құралдар пайдаланылды. Депрессияның таралу деңгейі қала тұрғындары арасында орта есеппен 36,6% (42% ерлер, 58% әйелдер) және ауыл тұрғындары арасында 2,17% (39% ерлер, 61% әйелдер) құрады. Депрессияның жалпы таралуы 19,25% құрады. Екі топтағы іріктеу мөлшері дерлік тең және репрезентативті болғандықтан, нәтижелер статистикалық маңызды (p-мәні

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : В рамках молекулярно-генетического анализа биологических образцов проведен SNP анализ предрасположенности к депрессии по установленным генам выявили пропорцию предрасположенности. Она распределилась следующим образом – BDNF (rs6562) – 36,2% предрасположенности, DRD1 (rs5326) – 27,1%, HOMER1 (rs7713917) – 66,0% и P2RX7 (rs2230912) – 26,7%.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Биологиялық үлгілердің молекулярлық-генетикалық талдауы шеңберінде белгіленген гендер бойынша депрессияға бейімділіктің SNP талдауы жүргізілді, бейімділік үлесі анықталды. Ол келесідей бөлінді - BDNF (rs6562) - бейімділіктің 36,2%, DRD1 (rs5326) - 27,1%, HOMER1 (rs7713917) - 66,0% және P2RX7 (rs2230912) - 26,7%.

Level of implementation (in Russian) : В рамках исполнения задач по проекту исследования было принято участие в работе Европейской Академии неврологов EAN-Day (сертификат, Алматы, Казахстан, апрель, 2021); участие в Международном Образовательном онлайн форуме «Neurology Update in Kazakhstan 2021» (сертификат, Алматы, Казахстан, апрель, 2021); участие в Международной научно-практической конференции «Актуальные проблемы клинической, экспериментальной неврологии, нейрохирургии, нейрофизиологии» (сертификат №27532, Алматы, Казахстан, май, 2021); участие в XIII International Conference of European Academy of Science & Research, Bonn, Germany (certificate XIII-06-190293846-21) Опубликован тезис «Depression In Cognitive Impairment In The Elderly Population Of Kazakhstan»; Принято участие в Международной научной конференции «Modern Scientific Technology» Stockholm, Sweden, 13-14 October 2022 с темой доклада - DEPRESSION AND COGNITIVE DISORDERS IN THE ELDERLY KAZAKHSTAN; Принято участие в Международной научно-практической онлайн конференции «World Scientific Reports» Paris, France, 29-30 June 2023 с темой доклада - DEPRESSION IN COGNITIVE IMPAIRMENT IN THE ELDERLY POPULATION.

Level of implementation (in Kazakh) : Ғылыми жоба бойынша тапсырмаларды орындау шеңберінде Еуропалық невропатологтар академиясының EAN-Day жұмысына қатыстым (сертификат, Алматы, Қазақстан, сәуір, 2021 ж.); «Қазақстандағы неврологияны жаңарту 2021» халықаралық білім беру онлайн форумына қатысу (сертификат, Алматы, Қазақстан, сәуір, 2021 ж.); «Клиникалық, эксперименттік неврологияның, нейрохирургияның, нейрофизиологияның өзекті мәселелері» атты халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференцияға қатысу (сертификат №27532, Алматы, Қазақстан, мамыр, 2021 ж.); Еуропалық ғылым және зерттеулер академиясының XIII Халықаралық конференциясына қатысу, Бонн, Германия (сертификат XIII-06-190293846-21) «Қазақстанның егде жастағы тұрғындарының когнитивтік бұзылыстарындағы депрессия» диссертациясы жарияланды; 2022 жылғы 13-14 қазанда Стокгольмде, Швецияда өткен «Қазіргі заманғы ғылыми технологиялар» халықаралық ғылыми конференциясына қатысты – баяндаманың тақырыбы – ҚАЗАҚСТАНДА ҚАРТИЯЛАРДАҒЫ ДЕРЕССИЯ ЖӘНЕ КОГНИТИВТІК БҰЗЫЛУЛАР; 2023 жылғы 29-30 маусымда Париж, Францияда өткен «Әлемдік ғылыми баяндамалар» халықаралық ғылыми-тәжірибелік онлайн-конференцияға қатысты - баяндаманың тақырыбы - ЕРТЕГІ ТҰРҒЫНДАРДАҒЫ КОГНИТИВТІК БҰЗЫЛУДАҒЫ ДЕРЕССИЯ.

Efficiency (in Russian) : Данное исследование окажет существенный вклад в определение общего состояния здоровья взрослого населения и понимание процессов когнитивных нарушений и депрессии у лиц пожилого возраста. Более того, данное исследование предоставляет уникальную возможность для изучения влияния социальных и экономических детерминант на здоровье населения в Республике Казахстан. Поскольку результаты исследования могут быть легко реализованы в медицинской практике, социально-экономическая значимость результатов исследования может оказать существенный эффект для улучшения качества жизни людей с депрессией и когнитивными нарушениями, благодаря более эффективным методам диагностики, лечения и профилактики когнитивных нарушений, а также формированию высококвалифицированного персонала в данной области.

Efficiency (in Kazakh) : Бұл зерттеу ересек тұрғындардың жалпы денсаулығын анықтауға және егде жастағы адамдардағы когнитивті бұзылулар мен депрессия процестерін түсінуге елеулі үлес қосады. Сонымен қатар, бұл зерттеу Қазақстан Республикасындағы әлеуметтік және экономикалық детерминанттардың халықтың денсаулығына әсерін зерттеуге бірегей мүмкіндік береді. Зерттеу нәтижелерін медициналық тәжірибеде оңай енгізуге болатындықтан, зерттеу нәтижелерінің әлеуметтік-экономикалық маңыздылығы диагностиканың тиімді әдістерінің арқасында депрессия және когнитивті бұзылыстары бар адамдардың өмір сүру сапасын жақсартуға айтарлықтай әсер етуі мүмкін. когнитивті бұзылыстарды емдеу және алдын алу, сондай-ақ осы салада жоғары білікті кадрларды қалыптастыру.

Field of application (in Russian) : Область применения: эпидемиология, общественное здравоохранение, неврология, психиатрия, менеджмент в здравоохранении, геронтология.

Field of application (in Kazakh) : Пайдалану аймағы: эпидемиология, қоғамдық денсаулық сақтау, неврология, психиатрия, денсаулық сақтау саласындағы менеджмент, геронтология.