The object of research, development or design (in Russian) : Объекты исследования: удвоенные гаплоидные мутантные линии рапса сортов Галант и Крис.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысандары: Галант және Крис рапс сорттарының екі еселенген гаплоидты мутантты линиялары.

Aim of work (in Russian) : Введение в селекционный процесс устойчивые к абиотическим стрессовым факторам и продуктивные мутантные и гибридные линии рапса для создания отечественных сортов.

Aim of work (in Kazakh) : Отандық сорттар жасау үшін абиотикалық стресс факторларына төзімді рапс тұқымының өнімді мутант және гибридті линияларын селекция процесіне енгізу.

Методы исследования (на русском) : Хромотографический анализ жирнокислотного состава семян. Лабораторные методы определения устойчивости к засухе удвоенных гаплоидных мутантных и гибридных линии рапса. Молекулярно-генетический анализ. Агротехнические мероприятие.

Методы исследования (на казахском) : Тұқымның май қышқылдық құрамын хроматографиялық талдау. Екі еселенген гаплоидты мутантты және гибридті рапс тұқымдарының құрғақшылыққа төзімділігін анықтаудың зертханалық әдістері. Молекулярлық-генетикалық талдау. Агротехникалық шара.

Obtained results and novelty (in Russian) : Полученные результаты: На основании хроматографического анализа мутантов и исходных сортов рапса был определен жирнокислотный состав изучаемого материала. Были выявлены мутантные линии с повышенным содержанием ненасыщенных жирных кислот (DH3G12–2, DH3G-12–5, DH3G-12–16, DH3G12–17, DH3G12-18, DH3G-12-6, DH3K12-5, DH3K12-6, DH3K-12-10). Мутанты были исследованы с помощью массива SNP Brassica90k, в котором обнаружено 24 657 SNP из 26 256 SNP, отфильтрованных с помощью контроля качества сборки генома (Bra_napus_v2.0). В результате были выявлены семь удвоенных гаплоидных мутантных линии сорта «Галанта» (DH2G-12-5, DH2G-12-10, DH2G-12-16, DH2G-12-17, DH2G-12-18, DH2G-12-6 И DH2G-8-4), которые имели мутации в Bn-A02-p4913845 (LOC106424136, кодирующий At5g42460-подобный ген белка F-box) и одна линия DH2G-12-8, которая имела мутацию Bn-A02-p4761483 (TAO1-подобный белок), а также 4 мутанта сорта «Крис», которые содержали вышеназванные два маркера. С использованием осмотического раствора PEG-6000 были выявлены засухоустойчивые мутантные линии (по сравнению с исходными сортами) на уровне прорастания семян in vitro (DH3G12–2, DH3G-12-5, DH3G12-5, DH3G12-10, DH3G-12-16, DH3G12-17, DH3G-12-18, DH3G12-6, DH3K12-5, DH3K-12-6, DH3K-12-10, DH3K-12-11, DH3K-12-13). Были изучены в полевых условиях ранее полученные удвоенные гаплоидные мутантные линии рапса. В результате была выявлена линия DH3K–12–10 по совокупности ряда количественных и качественных признаков, как линия-кандидат на сорт.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Алынған нәтижелер: Мутанттар мен рапстың түпнұсқа сорттарын хроматографиялық талдау негізінде зерттелетін материалдың май қышқылдық құрамы анықталды. Қанықпаған май қышқылдарының (DH3G12-2, DH3G-12-5, DH3G12-16, DH3G12-17, DH3G12-18, DH3G12-6, DH3K-12-5, DH3K-12-6, DH3K-12-10) мөлшері жоғарылаған мутантты линиялар анықталды. Мутанттар Brassica90k SNP массивінің көмегімен скринингтен өтті, ол геномдық жинақ сапасын бақылау (Bra_napus_v2.0) арқылы сүзілген 26 256 SNP ішінен 24 657 SNP анықтады. Нәтижесінде Bn-A02-p4913845 мутациялары бар Галанта сортының жеті қосарланған гаплоидты мутантты линиялары анықталды (DH2G12-5, DH2G12-10, DH2G12-16, DH2G12-17, DH2G12-18, DH2G12-6 ЖӘНЕ DH2G8-4), -A02 -p4913845 (LOC106424136, At5g42460 тәрізді F-қорап протеинінің генін кодтайды) және Bn-A02-p4761483 (TAO1 тәрізді ақуыз) мутациясына ие DH2G12-8 бір линиясы, сондай-ақ "Крис" 4 мутант ” сорты, құрамында жоғарыдағы екі маркер бар. PEG-6000 осмостық ерітіндісін пайдалана отырып, in vitro (DH3G-12-2, DH3G-12-5, DH3G12-5, DH3G-12-10, DH3G-12-16, DH3G12-17, DH3G12-18, DH3G12-6, DH3K-12-5, DH3K-12-6, DH3K-12-10, DH3K-12-11, DH3K-12-13) жағдайында тұқымның өну деңгейінде құрғақшылыққа төзімді мутантты линиялар (бастапқы сорттармен салыстырғанда) анықталды. 1 Бұрын алынған дигаплоидты мутантты рапс линиялары егістік жағдайында зерттеліп, нәтижесінде DH3K-12-10 линиялары бірқатар сандық және сапалық сипаттамалар негізінде сортқа кандидат ретінде анықталды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Создания нового сорта ярового рапса для выращивания в засушливых регионах серевного Казахстана, а также для использования семян в масложировой промышленности.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Солтүстік Қазақстанның қуаң аймақтарында өсіру үшін, сондай-ақ май өнеркәсібінде тұқымды пайдалану үшін жаздық рапстың жаңа сортын жасау.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : сельское хозяйство и биотехнология.

Field of application (in Kazakh) : ауыл шаруашылығы және биотехнология.