The object of research, development or design (in Russian) : Сенокосы и пастбища, разных природно-климатических зон Республики Казахстан.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Қазақстан Республикасының әртүрлі табиғи-климаттық аймақтарындағы жайылымдар мен шабындықтар.

Aim of work (in Russian) : Разработка новых технологий восстановления и рационального использования пастбищ (использование пастбищных ресурсов).

Aim of work (in Kazakh) : Жайылымдарды қалпына келтіру және ұтымды пайдаланудың (жайылым ресурстарын қолданудың) жаңа технологияларын жасақтау.

Методы исследования (на русском) : Полевые опыты, лабораторные анализы, геоботанические исследования, дисперсионный анализ.

Методы исследования (на казахском) : Далалық тәжірибелер, зертханалық талдаулар, геоботаникалық зерттеулер, дисперсиялық талдау.

Obtained results and novelty (in Russian) : На основе проведенных исследований в 2021-2023 годах получены следующие результаты по решению поставленных задач: по разработке эффективных схем улучшения деградированных участков пастбищ с повышением урожайности зеленой массы до 1,5 раза в условиях различных природно-климатических зон Казахстана; по научному обоснованию организации и использование отгонных пастбищ в условиях различных природно-климатических зон Казахстана, по разработке способов использования пастбищ, в том числе по обводнению пастбищ; по разработке ресурсосберегающих технологий поверхностного и коренного улучшения сенокосов и пастбищ в различных природно-климатических зонах Казахстана; по созданию сенокосно-пастбищного конвейера по производству полноценных кормов из однолетних и многолетних кормовых культур в Казахстане; по научному обоснованию основных элементов рационального использования пастбищ для устойчивого управления пастбищными ресурсами с использованием ГИС-технологий, направленных на повышение урожайности и сохранение природных ресурсов; по разработке ресурсосберегающих технологий создания многокомпонентных пастбищных угодий на основе эффективного использования рельефа и грунтовых водных ресурсов.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : 2021-2023 жылдарғы жүргізілген зерттеулер негізінде келесі міндеттерді шешу бағытында ғылыми деректер алынды: Қазақстанның әртүрлі табиғат-климат аймақтары жағдайында жасыл масса түсімділігін 1,5 есеге дейін арттыра отырып, күйзелген жайылым учаскелерін жақсартудың тиімді схемаларын жасақтау; Қазақстанның әртүрлі табиғат-климат аймақтары жағдайында айдамалы жайылымдарды ұйымдастыру және пайдалануды ғылыми негіздеу, жайылымдарды пайдалану тәсілдерін, соның ішінде суландыру тәсілдерін жасақтау; Қазақстанның әртүрлі табиғат-климат аймағында шабындықтар мен жайылымдарды беткі және түбегейлі жақсартудың ресурс үнемдеуші технологияларын жасақтау; Қазақстанда біржылдық және көпжылдық азық дақылдарынан толыққанды жем-шөп өндіру бойынша шабындық-жайылымдық конвейер құрастыру; Қазақстанның әртүрлі өңірлерінде түсімділікті арттыруға және табиғи ресурстарды сақтауға бағытталған ГАЖ-технологияларды пайдалана отырып, жайылым ресурстарын тұрақты басқару үшін жайылымдарды ұтымды пайдаланудың негізгі элементтерін ғылыми негіздеу; Жер бедері мен жер асты су ресурстарын тиімді пайдалану негізінде көпкомпонентті жайылымдық алқаптарды құрудың ресурс үнемдеуші технологияларын жасақтау.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : В результате улучшения деградированных участков и использования многокомпонентных смесей продуктивность пастбищ будет повышена 25-30%. С внедрением сенокосно-пастбищного конвейера содержание переваримого протеина в кормах составит не менее 60-120 г/кг корма; обменной энергии от 6,7 до 11,5 МДж, что позволит решить проблему дефицита кормов, получать дополнительную животноводческую продукцию и финансовую, энергоэффективную выгоду.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Күйзелген учаскелерді жақсарту және көпкомпонентті қоспаларды пайдалану нәтижесінде жайылымдардың өнімділігі 25-30%-ға артады. Шабындық-жайылымдық конвейердің енгізілуімен бірге мал азығындағы сіңімді протеиннің мөлшері кемінде 60-120 г/кг азық, алмасу энергиясы 6,7-11,5 МДж құрайды, бұл азық тапшылығы проблемасын шешуге және қосымша мал шаруашылығы өнімдерін және қаржылық, энерготиімді пайда алуға мүмкіндік береді.

Level of implementation (in Russian) : Разработанные технологии и приемы внедрены в производство (на базе крестьянского хозяйства «Замандас» Иртышского района Павлодарской области, ТОО «Қостүйін» Арысского района Туркестанской области, крестьянского хозяйства «Аламан» Казыгуртского района Туркестанской области, крестьянского хозяйства «Мирас» Бокейурдинского района Западно-Казахстанской области, крестьянского хозяйства «Әлім» Казталовского района Западно-Казахстанской области, ТОО «Лбищенское» Акжайкского района Западно-Казахстанской области, крестьянского хозяйства «Жайсан» Зерендинского района Акмолинской области, ТОО ОПХ «Карабау» Казыгуртского района Туркестанской области, ТОО «Сервис ЖАРС» Кызылжарского района Северо-Казахстанской области, ТОО «Тан ЛТД» Жалагашского района Кызылординской области, крестьянского хозяйства «Даурен» Махамбетского района Атырауской области, производственного кооператива «АгроАжар» Ордабасинского района Туркестанской области).

Level of implementation (in Kazakh) : Жасақталған технологиялар мен амалдар өндіріске енгізілді. (Павлодар облысы Ертіс ауданы "Замандас" шаруа қожалығы, Түркістан облысы Арыс ауданы «Қостүйін» ЖШС, Түркістан облысы Қазығұрт ауданы "Аламан"шаруа қожалығы, Батыс Қазақстан облысы Бөкейордасы ауданы "Мирас" шаруа қожалығы, Батыс Қазақстан облысы Казталов ауданы "Әлім" шаруа қожалығы, Батыс Қазақстан облысы Ақжайық ауданы "Лбищенское" ЖШС, Ақмола облысы Зеренді ауданы "Жайсан" шаруа қожалығы, Түркістан облысы Қазығұрт ауданы "Қарабау" ӨОК ЖШС, Солтүстік Қазақстан облысы Қызылжар ауданы "Сервис ЖАРС" ЖШС, Қызылорда облысы Жалағаш ауданы "Тан ЛТД" ЖШС, Атырау облысы Махамбет ауданы "Дәурен" шаруа қожалығы, Түркістан облысы Ордабасы ауданы "АгроАжар" өндірістік кооперативі базаларында).

Efficiency (in Russian) : Экономический эффект реализации программы ориентирован на повышение рентабельности производства на 15-20%.

Efficiency (in Kazakh) : Бағдарламаны іске асырудың экономикалық тиімділігі өндірістің рентабельділігін 15-20% - ға арттыруға бағытталған.

Field of application (in Russian) : Сельское хозяйство.

Field of application (in Kazakh) : Ауыл шаруашылығы.