Inventory number IRN Number of state registration
0322РК01331 AP14972713-KC-22 0122РК00823
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Краткие сведения At a negotiated price Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 0
International publications: 0 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 0
Patents Amount of funding Code of the program
0 2942880 AP14972713
Name of work
Принцип толерантности в общественном развитии: задачи и практика воплощения
Type of work Source of funding Report authors
Fundamental Сәбитқызы Асем
0
0
0
0
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МНВО РК
Full name of the service recipient
НАО "Казахский национальный педагогический университет имени Абая"
Abbreviated name of the service recipient НАО "КазНПУ им.Абая"
Abstract

Толерантность как социально-духовная ценность.

Толеранттылық әлеуметтік-рухани құндылық ретінде.

Цель исследования состоит в социально-философском анализе сущности толерантности и его практического воплощения в развитии казахстанского общества, анализа причин социальной дифференциации казахстанского общества, где очевидно социальное расслоение и усиление социального антагонизма.

Зерттеудің мақсаты – толеранттылықтың мәнін, оның әлеуметтік-философиялық талдауы және оны қазақстандық қоғамның дамуындағы іс жүзінде жүзеге асыру, әлеуметтік стратификация мен әлеуметтік антагонизмнің күшеюі айқын байқалатын қазақстандық қоғамның әлеуметтік саралану себептерін талдау.

Специфика предмета требует комплексного исследования, поэтому в проекте, наряду с общенаучными принципами и методами, планируется применять целый ряд взаимосвязанных философских методов и принципов. Толерантность рассматривается в проекте именно в аспекте ее формирования и внедрения в практику повседневной жизни – как в социальном и социально-историческом, так и в индивидуально-личностном отношении, поэтому принцип развития необходим для анализа проблемы. В проекте также планируется использовать социально-онтологический и социально-антропологический подходы, которые позволят акцентировать внимание на необходимости гармонизации внешних и внутренних условий возможности толерантного сознания и поведения. Аксиологический подход с необходимостью применяется для обоснования духовно-нравственного содержания и ценностно-смыслового характера феномена толерантности. Принципы объективности и конкретного историзма будут применяться при исследовании модификаций парадигм толерантности в конкретные исторические эпохи. Сравнительно-исторический (компаративистский) метод даст возможность взглянуть на проблему толерантности под углом зрения ее модификаций в системе различных социальных миров.

Пәннің ерекшелігі жан-жақты зерттеуді талап етеді, сондықтан жобада жалпы ғылыми ұстанымдар мен әдістермен қатар өзара байланысты бірқатар философиялық әдістер мен ұстанымдарды қолдану көзделеді. Жобада толеранттылықтың қалыптасуы мен күнделікті өмір тәжірибесінде жүзеге асырылу аспектісінде қарастырылады. Әлеуметтік, әлеуметтік-тарихи және жеке тұлға тұрғысында проблеманы талдау үшін даму принципі қажет. Жоба сонымен қатар толерантты сана мен мінез-құлық мүмкіндігі үшін сыртқы және ішкі жағдайларды үйлестіру қажеттілігіне назар аударатын әлеуметтік-онтологиялық және әлеуметтік-антропологиялық тәсілдерді қолдануды жоспарлап отыр. Толеранттылық құбылысының рухани-адамгершілік мазмұны мен құндылық-семантикалық сипатын негіздеу үшін аксиологиялық тәсіл міндетті түрде қолданылады. Нақты тарихи дәуірлерде толеранттылық парадигмаларының модификацияларын зерттеуде объективтілік пен нақты тарихшылдық принциптері қолданылатын болады. Салыстырмалы-тарихи (компаративистік) әдіс толеранттылық мәселесіне оның әртүрлі әлеуметтік әлемдер жүйесіндегі модификациялары тұрғысынан қарауға мүмкіндік береді.

Определить социально- антропологические характеристики толерантности, предполагающие отношение к человеку, представителем какой бы культуры он ни был, как к высшей ценности социально-духовной жизни общества. При этом ценностные корни принципа толерантности формируются в процессе межличностного взаимодействия и, таким образом, влияют на моральное развитие отдельно взятого человека. Духовность феномена толерантности также выражается в том, что она содержательно применима только в субъект-субъектной парадигме социальной деятельности, в которой действуют закономерности этических взаимоотношений между людьми. В этом смысле толерантность соизмерима с моральными категориями добра, справедливости, ответственности, индивидуального творчества, глубокого уважения и почитания других народов и присущих им национальных культур.

Қоғамның әлеуметтік-рухани өмірінің ең жоғары құндылығы ретінде адамға, ол қандай мәдениеттің өкілі болса да, оған деген көзқарасты ұсына отырып, толеранттылықтың әлеуметтік-антропологиялық сипаттамаларын анықтаңыз. Сонымен қатар, толеранттылық принципінің құндылық тамырлары тұлғааралық өзара әрекеттесу процесінде қалыптасады және сол арқылы жеке тұлғаның адамгершілік дамуына әсер етеді. Толеранттылық феноменінің руханилығы оның тек адамдар арасындағы этикалық қарым-қатынастардың заңдылықтары әрекет ететін әлеуметтік қызметтің субъект-субъектілік парадигмасында ғана мағыналы түрде қолданылуынан көрінеді. Осы тұрғыдан алғанда толеранттылық ізгілік, әділдік, жауапкершілік, жеке шығармашылық, басқа халықтар мен олардың ұлттық мәдениеттерін терең құрметтеу сияқты адамгершілік категорияларына сай келеді.

Главный социальный и экономический эффект от реализации новых идей и результатов проекта будет обретение людьми новых мировоззренческих ориентиров и смысло-жизненных перспектив в условиях духовной модернизации страны.

Жобаның жаңа идеялары мен нәтижелерін жүзеге асырудың негізгі әлеуметтік-экономикалық әсері елдің рухани жаңғыруы жағдайында адамдардың жаңа дүниетанымдық бағдарлар мен мағыналы өмірлік перспективаларды меңгеруі болмақ.

Полученные в проекте научные результаты возможно использовать в целом ряде областей науки и общественной практики. Например, большие возможности открываются при использовании нового понимания и отношения к принципу толерантности в свете политических реформ и строительства Нового Казахстана, связанные с кардинальной демократизацией казахстанского общества.

Жобадан алынған ғылыми нәтижелерді, ғылым мен әлеуметтік тәжірибенің бірқатар салаларында пайдалануға болады. Мысалы, қазақстандық қоғамды түбегейлі демократияландырумен байланысты саяси реформалар мен Жаңа Қазақстан құрылысы аясында толеранттылық принципіне деген жаңа түсінік пен көзқарасты қолдануда үлкен мүмкіндіктер ашылады.

UDC indices
172.3
International classifier codes
02.41.00;
Key words in Russian
Толерантность; Социальная философия; Развитие; Согласие; Общенациональное единство;
Key words in Kazakh
Толеранттылық; Әлеуметтік философия; Даму; Келісім; Ұлттық бірлік;
Head of the organization Билялов Дархан Нурланович PhD /
Head of work Сәбитқызы Асем Доктор PhD / Старший преподаватель