Inventory number IRN Number of state registration
0322РК01372 AP15473110-KC-22 0122РК00858
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Краткие сведения Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 0
International publications: 0 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 0
Patents Amount of funding Code of the program
0 2744708 AP15473110
Name of work
Этноэкологические традиции казахов: исторический опыт адаптации в степных регионах Казахстана
Type of work Source of funding Report authors
Fundamental Омирбекова Жанагуль Муратовна
0
0
0
0
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МНВО РК
Full name of the service recipient
НАО "Казахский национальный педагогический университет имени Абая"
Abbreviated name of the service recipient НАО "КазНПУ им.Абая"
Abstract

Этноэкологические традиции казахского народа, Исторический опыт адаптации к степному пространству Казахстана

Қазақ халқының этноэкологиялық дәстүрлері, Қазақстанның дала кеңістігіне бейімделудің тарихи тәжірибесі

изучение этноэкологических традиций казахского народа и исторического опыта адаптации к степному пространству Казахстана на основе материалов 18-21 вв.

қазақ халқының этноэкологиялық дәстүрлері мен Қазақстанның дала кеңістігіне бейімделуінің тарихи тәжірибесін 18-21 ғасырлардың материалдары негізінде зерттеу.

Исследование будет базироваться на теории взаимообусловленности: природа– человек–социум. Также важное значение будет иметь аксиологический подход, который позволяет рассмотреть этноэкологическое знание и практику как ценность для общества и людей. Для решения поставленных задач предполагается применение следующих методов: аналитические методы (библиографический анализ литературы, дискурс анализ), метод аналогии, компаративный метод, методы критического и перспективного анализа. Важным методом исследования послужит междисциплинарный подход историко-экологического анализа. Данный метод способствует изучению влияния на процесс развития общества не только закономерностей времени, эпохи, но и окружающей среды. Прикладным аспектом изучения этноэкологических практик казахов является использование качественных методов исследования: глубинное интервью, фокус-группы, методы этнографического и нарративного анализа, устной истории. В рамках исследования будут активно использованы комплексный и синхронные методы. При комплексном подходе анализируется каждый компонент окружающей среды: особенности почвы, растительного покрова, климатические условия, земельно-водная система и т.д. Синхронный метод предполагает рассмотрение проблемы вне зависимости от исторических источников. Метод перспективного анализа будет способствовать оценке значимости научных исследований по данной проблеме в исторической перспективе.

Зерттеу табиғат-адам-қоғамның өзара тәуелділігі теориясына негізделеді. Сонымен бірге аксиологиялық ұстаным үлкен маңызға ие, өйткені, бұл ұстаным этноэкологиялық білім мен практиканы адамдар мен қоғам үшін құндылық ретінде қарастыруға мүмкіндік береді. Алға қойылған міндеттерді шешу үшін келесі әдістер қолданылады: талдау әдістері (әдебиеттерді библиографиялық талдау, дискурс талдау), аналогия әдісі, салыстырмалы талдау әдісі, сыни талдау және перспективалық талдау әдістері. Пәнаралық зерттеу әдісі ретінде тарихи-экологиялық талдау әдісі қоғамның даму процесіне дәуір мен уақыт заңдылықтарының ықпалын ғана емес, сонымен бірге қоршаған ортаның ықпалын да қарастыруға мүмкіндік береді. Қазақ халқының этноэкологиялық практикасын зерттеудің қолданбалы қырының бірі сапалық зерттеу әдістерін қолдану: терең интервью, фокус-топтар, этнографиялық және нарративті талдау, ауызша тарих. Зерттеу аясында кешенді және синхронды әдістер де қолданылады. Кешенді зерттеу әдісі негізінде қоршаған ортаның әрбір компоненті: топырақ қабатының ерекшеліктері, өсімдік әлемі, климаттық жағдайы, жер-су жүйесі т.б. Синхронды әдіс мәселені тарихи дерек көздерінен тыс қарастыруға мүмкіндік береді. Перспективалық зерттеу әдісі зерделеніп отырған мәселе бойынша тарихи перспективадағы маңызын бағалауға негіз болады.

-Публикация двух статей в научном издании, индексируемом в Web of Science или в базе данных Scopus не менее 35. -Публикация двух статей в отечественных изданиях, рекомендованных ККСОН; -Получение свидетельства о внесении в государственный реестр прав на объекты, охраняемые авторским правом в казахстанском патентном бюро – 1

Отандық ғылымда қазақ халқының этноэкологиялық мұрасы мәселесі бойынша кешенді ғылыми зерттеулердің болмауына байланысты алғаш рет қазақтардың этноэкологиялық білімі мен практикасы далалық кеңістікті игерудің тарихи тәжірибесі контексінде зерттеледі

-формирование нового нравственного императива во взаимоотношений общества и природы. - актуализация этноэкологического наследия народа в рамках адаптационных мер к изменению климата государственными органами -осознание широкой общественности социальных и иных последствий изменения климата на жизнь людей

-қоғам мен табиғаттың өзара байланысының жаңа адамгершілік императивін қалыптастыру - мемлекеттік органдардың климаттың өзгеруіне бейімдеу шаралары аясында халықтың этноэкологиялық мұрасын өзектендіру -климаттың өзгеруінің әлеуметтік және басқа да салдары туралы жұртшылықтың терең сезінуі

Научная сфера: научные результаты проекта будут способствовать формированию и дальнейшей разработке актуальных вопросов этноэкологии в Казахстане. Образовательная сфера: научные результаты проекта будут использованы в академических целях при разработке элективных курсов, образовательных программ, учебных ресурсов для студентов, магистрантов и докторантов PhD. Общественная сфера: научные результаты проекта могут иметь просветительское значение в формировании этноэкологической культуры у молодежи, в модернизации исторического и общественного сознания.

Ғылыми сала: жобаның ғылыми нәтижелері Қазақстандағы этноэкологияның өзекті мәселелерін одан әрі зерттеуге ықпал етеді. Білім саласы: жобаның ғылыми нәтижелері академиялық мақсаттарда, яғни студенттер, магистранттар мен докторанттар үшін элективті курс, білім бағдарламаларын, оқу ресурстарын жасауда қолданылады. Қоғамдық сала: жобаның ғылыми нәтижелері жастардың санасында этноэкологиялық мәдениетті қалыптастыруда, тарихи және қоғамдық сананы жаңғырту бағытында ағартушылық маңызға ие.

Реализация проекта и научные результаты положительно скажутся на -развитие академического потенциала ученых, университетов - стимулирование молодых ученых и повышение конкурентоспособности научных кадров -укрепление экологической безопасности Казахстана и региона -укрепление странового бренда «Страна Великой степи» в контексте адаптации к глобальным изменениям климата.

Жобаны жүзеге асыру мен оның ғылыми нәтижелері келесі бағыттар бойынша оң әсер етеді: -университет пен ғалымдардың академиялық әлеуетінің дамуына - жас ғалымдарды қолдауға және ғылыми кадрлардың бәсекеге қабілеттілігін көтеруге -Қазақстан мен оның өңірлерінің экологиялық қауіпсіздігін нығайтуға -климаттың жаһандық өзгеруіне бейімделу контексінде «Ұлы Дала Елі» елдік брендті нығайтуға.

История Казахстана, историческая география, этноэкология

Қазақстан тарихы, тарихи география, этноэкология

UDC indices
930.1; 94(574)
International classifier codes
03.20.00;
Key words in Russian
наследие Великой степи; Экологическая история Казахстана; историческая география Казахстана; степная цивилизация; этноэкологические традиции казахов;
Key words in Kazakh
Ұлы даланың мұрасы; Қазақстанның экологичлық тарихы; Қазақстанның тарихи географиясы; дала өркениеті; қазақтардың этноэкологиялық дәстүрлері;
Head of the organization Билялов Дархан Нурланович PhD /
Head of work Омирбекова Жанагуль Муратовна / Жоқ