The object of research, development or design (in Russian) : Отходы фосфорного производства и фосфорсодержащие удобрения

The object of research, development or design (in Kazakh) : Фосфор өндірісінің қалдықтары және фосфорқұрамдас тыңайтқыш

Aim of work (in Russian) : Разработка технологии получения фосфорсодержащих удобрений на основе коттрельной пыли для повышения урожайности сельскохозяйственных культур.

Aim of work (in Kazakh) : Ауыл шаруашылығы дақылдарының өнімділігін арттыру үшін коттрель шаңы негізінде фосфорқұрамдас тыңайтқыштарды алу технологиясын әзірлеу

Методы исследования (на русском) : Для решения поставленных задач выбраны современные аналитические (количественные и качественные), термодинамические, химические, потенциометрические, а также вычислительные, лабораторные и экспериментально-промышленные методы с помощью растрового электронного микроскопа (РЭМ) марки Jeol JSM-6490l V, ИК-Фурье-спектрометра (Zhimadzu IR Prestige-21), дифференциально-термического анализатора (ДТА) и рентгеновского энергодисперсионного микроанализатора INCAEnergy (Oxford Instruments) и другие приборы, находящиеся в Испытательной региональной лаборатории инженерного профиля (ИРЛИП) «Конструкционные и биохимические материалы».

Методы исследования (на казахском) : Қойылған тапсырмалардыі шешу үшін қазіргі заманғы аналитикалық (сандық және сапалық), термодинамикалық, химиялық, потенциометриялық, сондай-ақ есептеу, зертханалық және тәжірибелік-өндірістік әдістер Jeol JSM-6490l V сканерлеуші электронды микроскоп (SEM), IR- Фурье спектрометрі (Zhimadzu IR Prestige-21), дифференциалды жылу анализаторы (DTA) және INCAEnergy (Oxford Instruments) рентгендік энергия-дисперсиялық микроанализатор және «Құрылымдық және биохимиялық материалдар» Инженерлік аймақтық сынақ зертханасында (ҚжБМИА) орналасқан басқа құрылғылар падаланылады.

Obtained results and novelty (in Russian) : В данном этапе работы проведены аналитические обзоры и анализ тенденции роста использований фосфорсодержащих удобрений для повышения урожайности растений. На основе аналитического обзора обоснован выбор направления и актуальность проекта по получению фосфорсодержащих удобрений для повышения урожайности сельскохозяйственных культур. Примущество в получении фосфорсодержащего удобрений на основе коттрельной пыли состоит в том, что обладает высокой растворимостью и усвояемостью фосфора, которые обеспечивают рост и урожайность сельскохозяйственных растений. Также проведены исследования по определению физико-химических свойств и минералогического состава исходного сырья с помощью Дериватограф Q-1500 и электронного микроскопа (РЭМ) марки Jeol JSM-6490l V. По результатам ДТА выявлено, что исследуемый коттрельная пыль характеризуется неинтенсивными эндоэффектами, которые характеризуется удаление поверхностной и гидратной влаги и остаточной кристаллогидратной влаги. Экзоэффекты характеризует окисления незначительного свободного фосфора и характерны для разложения фосфорных соединений. По результатам исследований (РЭМ) определено, что содержания полезного компонента (фосфора) в коттрельной пыли Р2O5 находится в пределах 30-31%. На основе проведенных исследований можно сделать вывод о том, что в составе коттрельной пыли достаточно фосфора для получения фосфорсодержащих удобрений.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Жұмыстың осы кезеңінде өсімдік өнімділігін арттыру үшін фосфорқұрамдас тыңайтқыштарды қолданудың өсу тенденциясына талдау аналитикалық шолулар жүргізілді. Аналитикалық шолу негізінде ауыл шаруашылығы дақылдарының өнімділігін арттыру үшін фосфорқұрамдас тыңайтқыштарды алу жобасының бағытына таңдау және өзектілігі негізделді. Коттрель негізінде фосфорқұрамдас тыңайтқыштарды алудың артықшылығы оның ауылшаруашылық өсімдіктерінің өсіп-өнуін және өнімділігін қамтамасыз ететін фосфордың жоғары ерігіштігі және сіңірімділігімен түсіндіріледі. Сондай-ақ Дериватограф Q-1500 және Jeol JSM-6490l V электронды микроскоп (SEM) көмегімен шикізаттың физика-химиялық қасиеттері мен минералогиялық құрамын анықтау бойынша зерттеулер жүргізілді. ДТА нәтижелері бойынша зерттелетін коттрель шаңы интенсивті емес эндоэффектілермен сипатталатыны анықталды, олар беткі және гидраттық ылғалдың және қалдық кристалды ылғалдың жойылуымен сипатталады. Экзоэффекттер аз мөлшерде бос фосфордың тотығуын сипаттайды және фосфор қосылыстарының ыдырауына тән. Зерттеулер (РЭМ) нәтижелері бойынша P2O5 коттрель шаңындағы пайдалы компоненттің (фосфордың) мөлшері 30-31% аралығында екені анықталды. Жүргізілген зерттеулер негізінде коттрель шаңының фосфорқұрамдас тыңайтқыштар алу үшін жеткілікті фосфор бар деген қорытынды жасауға болады.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Отсутствует.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Қарастырылмаған.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Целевыми потребителями полученных результатов являются сельскохозяйственные кооперативы.

Field of application (in Kazakh) : Алынған нәтижелердің мақсатты тұтынушылары ауыл шаруашылығы кооперативтері болып табылады.