The object of research, development or design (in Russian) : низксортные фосфориты, обогащенные фосфатные концентраты, побочные продукты обогащения

The object of research, development or design (in Kazakh) : төменсұрыпты фосфориттер, байытылған фосфатты концентраттар, байытудан түзілген жанама өнімдер

Aim of work (in Russian) : Комплексное исследование процесса обогащения отечественного низкосортного фосфатного сырья по оксиду фосфора (V) с помощью органических кислот.

Aim of work (in Kazakh) : Отандық төменсұрыпты фосфат шикізаттарын фосфор (V) оксиді бойынша органикалық қышқылдардың көмегімен байыту үрдісін кешенді зерттеу.

Методы исследования (на русском) : При проведении химического анализа использовались фотометрические, гравиметрические и титриметрические методы исследования. Для опредения элементно-весового состава и микроструктры образцов был применен растровый электронный микроскоп. Определение минералогического состава выполнялось на металлографическом микроскопе, а инфракрасная спектроскопия проводилась на приборе ИК-Фурье. Рентгенодифракционный анализ осуществлялся на диффрактометре Bruker D8 (Германия)

Методы исследования (на казахском) : Химиялық талдау жүргізуде фотометриялық, гравиметриялық және титриметриялық зерттеу әдістері қолданылды. Үлгілердің элементтік-салмақтық анықтауда кескінді электронды микроскобы қолданылды. Минералогиялық құрамын анықтау металлографиялық микроскопта орындалды, ал инфрақызыл спектроскопия ИК-Фурье аспабында жүргізілді. Рентген-дифракциялақ талдау Bruker D8 диффрактометрінде (Германия) жүзеге асырылды.

Obtained results and novelty (in Russian) : Определение вещественного состава низкосортных фосфоритов месторождений Аксай, Коксу, Шолактау, выбранных в качестве объектов исследования, осуществлялось с помощью современных инструментальных физико-химических методов исследования. Химический анализ проводился в соответствии с требованиями известных ГОСТ. Было обнаружено, что количество общего P2O5, основного полезного компонента в исследуемых образцах, составляет 20%, 23% и 21% для трех типов сырья соответственно. Результаты рентген-дифракционных исследований трех различных фосфоритов показали наличие в составе таких соединений, как SiO2 кварц, а также минералов фторапатита Ca5(PO4)3F, доломита CaMg(CO3)2, кальцита CaCO3. Исследовательские работы на металлографическом микроскопе NEOPHOT-21 с целью определения минералогического состава и дифференциально-термического анализа в дериватографе Q-1500 D взаимно дополняют приведенные выше результаты химического, энерго-дисперсионного и рентгенофракционного анализа.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Зерттеу нысандары ретінде таңдалынған Ақсай, Көксу, Шолақтау кен орындарының төменсұрыпты фосфориттерінің заттық құрамын анықтау заманауи аспаптық физика-химиялық зерттеу әдістерінің көмегімен жүзеге асырылды. Зерттелуші үлгінің құрамындағы негізгі пайдалы компонент – жалпы P2O5 мөлшері үш шикізат түрлері үшін сәйкесінше 20%, 23% және 21% екендігі анықталды. Үш түрлі фосфориттерді рентген-дифракциялық зерттеу нәтижелері аталған қосылыстардың құрамында елеулі үлеспен SiO2 кварц секілді қосылыстардың, сондай-ақ Ca5(PO4)3F фторапатит, CaMg(CO3)2 доломит, CaCO3 кальцит минералдарының бар екендігі зерттелді. Q-1500 D дериватографындағы дифференциалды-термиялық талдау және минералогиялық құрамын анықтау мақсатындағы NEOPHOT-21 металлографиялық микроскобындағы зерттеу жұмыстары жоғарыда келтірілген химиялық, энерго-дисперсионды және рентгендифракциялық талдау нәтижелерін өзара толықтырады.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Результаты исследований будут использованы для проведения экспериментальных работ по комплексному исследованию процесса селективного выщелачивания низкосортных фосфоритов с применением органических кислот.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Алынған заттық құрамдары негізіндегі мәліметтерді төменсұрыпты фосфориттерді органикалық қышқылдармен іріктемелі шаймалау үрдісін жүргізудегі тәжірибелік зерттеулерде пайдаланылады.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) : На основании результатов исследования был проведен обзор методов и способов обогащения низкосортного фосфатного сырья и установлено, что в качестве эффективного и перспективного метода предлагается применение органических кислот. Кроме того, определение вещественного состава низкосортных фосфоритов, отобранных в качестве объектов исследования, дополняет известные данные о фосфоритах и их структурных особенностях.

Efficiency (in Kazakh) : Зерттеу нәтижелері негізінде төменсұрыпты фосфат шикізаттарын байытудың әдістері мен тәсілдеріне шолу жүргізіліп, тиімді әрі перспективалы әдіс ретінде органикалық қышқылдарды қолдану ұсынылатындығы анықталды. Сондай-ақ, зерттеу нысандары ретінде таңдалынған төменсұрыпты фосфориттердің заттық құрамын анықтау осыған дейінгі фосфат шикізаттары мен олардың құрылымдық ерекшеліктері туралы деректерді толықтырады.

Field of application (in Russian) : Результаты исследования будут использованы в химической технологии неорганических веществ. Целевыми потребителями достигнутых в проекте результатов являются отрасли промышленности, отраслевые научно-исследовательские и проектные институты, занимающиеся проблемными вопросами переработки фосфатного сырья.

Field of application (in Kazakh) : Зерттеу нәтижелері бейорганикалық заттардың химиялық технологиясында қолданылады. Жобада қол жеткізілген нәтижелердің мақсатты тұтынушылары болып фосфат шикізаттарын өңдеудің проблемалық мәселелерімен айналысатын өнеркәсіп салалары, салалық ғылыми-зерттеу және жобалау институттары болып табылады.