The object of research, development or design (in Russian) : Arabidopsis thaliana, кДНК AtRPS6A и AtRPS6B.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Arabidopsis thaliana, AtRPS6A және AtRPS6B cDNA.

Aim of work (in Russian) : Цель - разработать научные основы биотехнологии получения генетически модифицированных (ГМ) растений картофеля (Solanum tuberosum) с повышенной скоростью роста и созревания на основе экспрессии фосфомиметически мутированных кДНК-генов рибосомного белка S6 из A. thaliana (AtRPS6A и AtRPS6B).

Aim of work (in Kazakh) : Мақсаты – A. thaliana рибосомалық S6 белоктардың (AtRPS6A және AtRPS6B) фосфомиметикалық мутацияланған кДНҚ гендерінің экспрессиясына негізделген өсу және жетілу қарқыны жоғары генетикалық түрлендірілген (GM) картоп (Solanum tuberosum) өсімдіктерін өндіру биотехнологиясының ғылыми негіздерін жасау.

Методы исследования (на русском) : Компьютерный анализ нуклеотидных последовательностей, выделение РНК, обратная транскрипция, ПЦР, электрофорез нуклеиновых кислот, секвенирование ДНК по Сэнгеру, методы молекулярного клонирования, транскрипция in vitro, спектрофотометрический анализ нуклеиновых кислот, статистический анализ данных.

Методы исследования (на казахском) : Нуклеотидтер тізбегін компьютерлік талдау, РНҚ оқшаулау, кері транскрипция, ПТР, нуклеин қышқылының электрофорезі, ДНҚ Сэнгер секвенирлеу, молекулалық клондау әдістері, in vitro транскрипциясы, нуклеин қышқылдарының спектрофотометриялық талдауы, статистикалық мәліметтерді талдау.

Obtained results and novelty (in Russian) : - Проведен компьютерный анализ нуклеотидных последовательностей мРНК, кодирующих рибосомный белок S6 Arabidopsis thaliana (AtRPS6), разработаны, синтезированы и очищены праймеры для клонирования и мутагенеза открытых рамок считывания (ОРС) двух изоформ этого белка. - Из семян выращены растения A. thaliana, из их листьев выделены тотальные препараты РНК, использованные в качестве матрицы в реакции обратной транскрипции с использованием реверсного праймера, комплементарного консервативному участку 3’-нетранслируемой последовательности мРНК, кодирующих рибосомный белок S6. - С использованием специфических праймеров проведена амплификация кДНК, включающих ОРС, кодирующих изоформы А и B этого белка. Амплификаты обработаны рестрицирующими эндонуклеазами NdeI / BamHI и клонированы в вектор pET23c по тем же сайтам рестрикции. Проведен скрининг ДНК-клонов методом рестрикции и ПЦР. - Методом мутагенеза in vitro с использованием высокоточной полимеразы Phusion в три этапа проведено мутирование триплетов, кодирующих серин и треонин на С-конце белков AtRPS6A и AtRPS6B, на кодон глютаминовой кислоты (GAA и GAG). Корректность внесенных нуклеотидных замен выверена методом секвенирования ДНК по Сэнгеру.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : - Arabidopsis thaliana (AtRPS6) S6 рибосомалық ақуызын кодтайтын мРНҚ нуклеотидтік тізбектерінің компьютерлік талдауы жүргізілді, осы ақуыздың екі изоформасының ашық оқу жақтауларының (ORFs) клондау және мутагенезіне арналған праймерлер әзірленді, синтезделді және тазартылды. - A. thaliana өсімдіктері тұқымдардан өсірілді және олардың жапырақтарынан жалпы РНҚ препараттары бөлініп алынды, олар кері транскрипция реакциясында үлгі ретінде пайдаланылды, олар 3'-трансляцияланбаған мРНҚ тізбегінің сақталған аймағына комплементарлы кері праймер қолданылды. S6 рибосомалық ақуыз. - Арнайы праймерлерді пайдалана отырып, осы ақуыздың А және В изоформаларын кодтайтын ORF қоса алғанда, cDNA күшейту жүргізілді. Күшейткіштер NdeI/BamHI шектеу эндонуклеазаларымен қорытылды және сол шектеу орындарында pET23c векторына клондалады. ДНҚ клондары шектеу және ПТР арқылы скринингтен өтті. - AtRPS6A және AtRPS6B белоктарының С-терминусында серин мен треонинді кодтайтын триплеттердің глутамин қышқылы кодонына (GAA және GAG) мутагенезі үш кезеңде Phusion жоғары дәлдіктегі полимеразаны қолдану арқылы in vitro мутагенез арқылы жүзеге асырылды. Енгізілген нуклеотидтерді алмастырулардың дұрыстығы Сэнгер ДНҚ секвенирлеу әдісімен тексерілді.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : - Синтезированы и очищены праймеры для клонирования и мутагенеза кДНК AtRPS6А и AtRPS6B. - На базе экспрессионного вектора E. coli pET23c сконструированы плазмиды, несущие исходные (немутированные) кДНК AtRPS6А и AtRPS6B (T7-AtRPS6А-pET23c и T7-AtRPS6B-pET23c), а также варианты этих кДНК, содержащие фосфомиметические мутации (T7-AtRPS6A(S231E,S237E,S240E,S241E,S247E,T249E)-pET, T7-AtRPS6B(S231E,S237E,S240E,S241E)-pET).

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : - AtRPS6A және AtRPS6B cDNA клондау және мутагенез үшін синтезделген және тазартылған праймерлер. - E. coli pET23c экспрессия векторының негізінде бастапқы (мутацияланбаған) AtRPS6А және AtRPS6B cDNA (T7-AtRPS6А-pET23c және T7-AtRPS6B-pET23c) тасымалдайтын плазмидалар, сондай-ақ осы кДНҚ-ның құрамындағы мутациялардың (фосфомиметикалық) нұсқалары -AtRPS6A(S231E,S237E,S240E,S241E,S247E,T249E)-pET, T7-AtRPS6B(S231E,S237E,S240E,S241E)-pET).

Level of implementation (in Russian) : Не внедрено.

Level of implementation (in Kazakh) : Орындалмаған.

Efficiency (in Russian) : Все запланированные работы выполнены в срок.

Efficiency (in Kazakh) : Барлық жоспарланған жұмыстар белгіленген мерзімде орындалды.

Field of application (in Russian) : Растениеводство, биотехнология растений.

Field of application (in Kazakh) : Өсімдік шаруашылығы, өсімдік биотехнологиясы.