The object of research, development or design (in Russian) : Ассоциация уровня триметиламин N-оксида и липополисахарид-связывающего белка с активностью воспалительных заболеваний кишечника.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Триметиламин N-оксидінің және липополисахаридтерді байланыстыратын ақуыз деңгейлерінің ішектің қабыну ауруларының белсенділігімен байланысы.

Aim of work (in Russian) : Целью проекта является изучение концентрации триметиламин N-оксида и липополисахарид-связывающего белка в крови у пациентов с воспалительными заболеваниями кишечника и оценка их взаимосвязи с нарушением микробиоты кишечника и активностью заболевания. В результате реализации проекта будет установлено, отражает ли уровень данных показателей нарушения в составе микробиоты кишечника и активность заболевания.

Aim of work (in Kazakh) : Жобаның мақсаты ішектің қабыну аурулары бар науқастарда қандағы N-оксид триметиламин мен липополисахарид байланыстыратын ақуыздың концентрациясын зерттеу және олардың ішек микробиотасының бұзылуымен және аурудың белсенділігімен байланысын бағалау болып табылады. Жобаны іске асыру нәтижесінде бұл көрсеткіштердің деңгейі ішек микробиотасының құрамындағы бұзылуларды және ауру белсенділігін көрсететіні анықталады.

Методы исследования (на русском) : В исследование запланировано включение 120 пациентов с воспалительными заболеваниями кишечника различной степени активности по критериям включения и исключения. Группу контроля составят 30 человек (относительно здоровые пациенты). Методы исследования: клинические, лабораторные (биохимические, определение уровня ТМАО, ЛПС-белка, исследование фекального кальпротектина), эндоскопические, изучение кишечного микробиома методом полногеномного секвенирования.

Методы исследования (на казахском) : Зерттеуге қосу және алып тастау критерийлері бойынша әртүрлі белсенділік дәрежесіндегі ішектің қабыну аурулары бар 120 пациентті қамту жоспарлануда. Бақылау тобына 30 адам (салыстырмалы түрде сау пациенттер) кірді. Зерттеу әдістері: клиникалық, зертханалық (биохимиялық, ТМАО деңгейін анықтау, ЛПС-ақуыз, фекальды калпротектинді зерттеу), эндоскопиялық, тұтас геномды секвенирлеу арқылы ішек микробиомын зерттеу.

Obtained results and novelty (in Russian) : Изучение маркеров ВЗК является приоритетным направлением-по эпидемиологическим данным, распространённость язвенного колита и болезни Крона как в мире колеблется от 4 до 20 случаев на 100 тыс. населения в зависимости от различных регионов проживания. Несвоевременная диагностика заболевания приводит к более тяжелому течению, распространенному поражению, увеличению количества хирургических вмешательств и ранней инвалидизации пациентов, особенно среди молодого, трудоспособного населения. В основе патогенеза ВЗК лежит процесс хронического воспаления в кишечной стенке и одними из основных показателей активности в сочетании с клиническими, эндоскопическими и гистологическими данными, являются неспецифические маркеры системного воспалительного ответа, такие как уровень лейкоцитов, СРБ и маркер воспаления в толстой кишке-белок фекальный кальпротектин, которые не всегда четко коррелируют с активностью процесса по клиническим, эндоскопическим и гистологическим критериям. С учетом имеющихся недостатков поиск новых подходов к изучению и внедрению специфичных показателей активности-важное направление в менеджменте воспалительных заболеваний кишечника. Одним из перспективных направлений в данном вопросе-изучение уровней ТМАО и ЛПС-белка, которые могут свидетельствовать о нарушениях в микробиоме, а значит отражать активность ВЗК, а в случае получения результатов, подтверждающих предположенную взаимосвязь-рассматривать их как маркеры активности процесса.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Ішектің қабыну ауруларының маркерлерін зерттеу басым бағыт болып табылады, өйткені эпидемиологиялық деректерге сәйкес әлемде ойық жаралы колит пен Крон ауруының таралуы 100 мың тұрғынға шаққанда 4-тен 20 жағдайға дейін ауытқиды. Маңызды аспект-аурудың дер кезінде диагностикаланбауы неғұрлым ауыр ағымға, жалпы зақымдануға, хирургиялық араласулар санының көбеюіне және науқастардың, әсіресе жас, еңбекке қабілетті адамдар арасында ерте мүгедектікке әкеледі. ІҚА патогенезі ішек қабырғасындағы созылмалы қабыну процесіне негізделген, ол аутоиммунды және белсенділіктің негізгі көрсеткіштерінің бірі клиникалық, эндоскопиялық және гистологиялық деректермен үйлесімде жүйелі қабыну реакциясының спецификалық емес маркерлері болып табылады, мысалы, лейкоциттер деңгейі, CРА және фекальды кальпротектин-тоқ ішекте болатын процесті көрсетеді, олар клиникалық, эндоскопиялық және гистологиялық критерийлер бойынша процестің белсенділігімен әрқашан нақты сәйкес келмейтінін көрсетеді. Бар кемшіліктерді ескере отырып, белгілі бір белсенділік көрсеткіштерін зерттеу мен енгізудің жаңа тәсілдерін іздеу ішектің қабыну ауруларын басқаруда маңызды бағыт болып табылады. Бұл мәселедегі перспективті бағыттардың бірі ТМАО, ЛПС-ақуыз деңгейін зерттеу болып табылады, бұл көрсеткіштердің екеуі де микробиоманың бұзылыстарын көрсетуі мүмкін, сондықтан IBD белсенділігін көрсетеді және егер ұсынылған байланысты растайтын нәтижелер алынса, оларды процестің белсенділігінің маркерлері ретінде қарастырыңыз.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Разработаны 4 стандартные операционные процедуры, проведены осмотр и клиническое обследование 50 пациентам (40 с воспалительным заболеванием кишечника, 10 относительно здоровых лиц), заполнена база данных на 50 пациентов, проведен забор биологических образцов-венозная кровь у 50 пациентов, кала у 40 пациентов.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : 4 стандартты операциялық процедура әзірленді, 50 пациентке тексеру және клиникалық зерттеу жүргізілді (ішектің қабыну ауруы бар 40, салыстырмалы түрде сау 10 адам), 50 пациентке арналған мәліметтер базасы толтырылды, биологиялық үлгілер алынды-50 пациенттен веноздық қан, 40 пациенттен нәжіс.

Level of implementation (in Russian) : В настоящее время проект находится на начальных этапах реализации согласно утвержденному календарно-тематическому плану.

Level of implementation (in Kazakh) : Қазіргі уақытта жоба бекітілген Күнтізбелік-тақырыптық жоспарға сәйкес іске асырудың бастапқы кезеңдерінде тұр.

Efficiency (in Russian) : Полученные в ходе реализации проекта результаты помогут расширить возможность врача клинициста, что в последующем приведет к более ранней диагностике, а значит более продуктивному и результативному лечению пациентов с воспалительными заболеваниями кишечника и ответить на вопрос-возможны ли альтернативные методы коррекции состояния для пациентов с ВЗК.

Efficiency (in Kazakh) : Жобаны іске асыру барысында алынған нәтижелер клиник дәрігердің мүмкіндігін кеңейтуге көмектеседі, бұл кейіннен ертерек диагностикаға, яғни ішектің қабыну аурулары бар науқастарды тиімдірек және нәтижелі емдеуге әкеледі және Ішектің қабыну аурулары бар науқастар үшін жағдайды түзетудің балама әдістері мүмкін бе деген сұраққа жауап береді.

Field of application (in Russian) : Изучение новых маркеров, отражающих активность воспаления, взаимодействие кишечного микробиома и метаболома, расширит возможности понимания механизмов развития заболевания и его диагностики, что в дальнейшем способствует более эффективному менеджменту ВЗК.

Field of application (in Kazakh) : Қабыну белсенділігін, ішек микробиомасы мен метаболоманың өзара әрекеттесуін көрсететін жаңа маркерлерді зерттеу аурудың даму механизмдерін және оның диагностикасын түсіну мүмкіндіктерін кеңейтеді, бұл одан әрі ішектің қабыну ауруларыны тиімдірек басқаруға ықпал етеді.