The object of research, development or design (in Russian) : Промышленная установка для электролитно-плазменной химико-термической обработки.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Электролитті-плазмалық химиялық-термиялық өңдеуге арналған өнеркәсіптік қондырғы.

Aim of work (in Russian) : Разработка промышленной установки для электролитно-плазменной химико-термической обработки деталей из конструкционных сталей и определение оптимальных режимов азотирования, цементации, нитроцементации, которые позволяют повысить механические, коррозионные и трибологические характеристики конструкционных сталей.

Aim of work (in Kazakh) : Құрылымдық болаттан жасалған бөлшектерді электролиттік-плазмалық химиялық-термиялық өңдеуге арналған өнеркәсіптік қондырғыны әзірлеу және құрылымдық болаттардың механикалық, коррозиялық және трибологиялық сипаттамаларын арттыруға мүмкіндік беретін азоттаудың, цементтеудің, нитроцементтеудің оңтайлы режимдерін анықтау.

Методы исследования (на русском) : Для изучения общих характеристик структуры металла использовался метод растровой электронной микроскопии. Тррибологические свойства образцов стали определялисьметодом шар-диск. Микротвердость образцов стали измерялась при помощи метода Виккерса.

Методы исследования (на казахском) : Металл құрылымының жалпы сипаттамаларын зерттеу үшін растрлық электронды микроскопия әдісі қолданылды. Болат үлгілерінің трибологиялық қасиеттері шар-диск әдісімен анықталды. Болат үлгілерінің микроқаттылығы Виккерс әдісімен өлшенді.

Obtained results and novelty (in Russian) : Были изучены влияния размеров анода и обрабатываемой зоны, расстояния между анодом и катодом, конструкции плазмотрона на характеристики разряда. Были подготовлены различные виды сопла. Варьировали размер анода и расстояние между анодом и катодом. Были изучено влияние режимов электролитно-плазменной цементации (состав электролита, напряжение, плотность тока) на микроструктуру, химический состав, механические и трибологические свойства образцов стали 20Х. Было определено, что состав электролита не влияет на микроструктуру, фазовый и элементный состав стали 20Х. Экспериментально исследовано влияние режимов электролитно-плазменной нитроцементации (состав электролита, напряжение, плотность тока) на микроструктуру, химический состав, механические и трибологические свойства образцов стали 20Х. Было изучено влияние режимов электролитно-плазменного азотирования (состав электролита, напряжение, плотность тока) на микроструктуру, химический состав, механические и трибологические свойства образцов стали 20Х

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Анод мөлшері мен өңделетін аймақтың, анод пен катод арасындағы қашықтықтың, плазмотрон дизайнының разряд сипаттамаларына әсері зерттелді. Саптаманың әртүрлі түрлері дайындалды. Анодтың мөлшері мен анод пен катод арасындағы қашықтық әр түрлі болды. Электролиттік-плазмалық цементтеу режимдерінің (электролит құрамы, кернеу, ток тығыздығы) микроқұрылымға, химиялық құрамға, 20х болат үлгілерінің механикалық және трибологиялық қасиеттеріне әсері зерттелді. электролит құрамы 20х Болаттың микроқұрылымына, фазалық және элементтік құрамына әсер етпейтіні анықталды. 20х болат үлгілерінің микроқұрылымына, химиялық құрамына, механикалық және трибологиялық қасиеттеріне электролиттік-плазмалық нитроцементтеу режимдерінің (электролит құрамы, кернеу, ток тығыздығы) әсері эксперименталды түрде зерттелді. Болат үлгілерінің микроқұрылымына, химиялық құрамына, механикалық және трибологиялық қасиеттеріне электролиттік-плазмалық азоттау режимдерінің (электролит құрамы, кернеу, ток тығыздығы) әсері зерттелді 20Х

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Использование предлагаемой промышленной установки, которая обладает высокой производительностью и экономичностью способствует снижению затрат в производстве. Так как, применение данной технологии вместо традиционной ХТО обеспечивает экономию расходных материалов, электроэнергии за счет локальной обработки лишь необходимых участков деталей, а также за счет применения низколегированных конструкционных сталей вместо дорогостоящих высоколегированных сталей и сплавов.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Жоғары өнімділігі мен үнемділігі бар ұсынылатын өнеркәсіптік қондырғыны пайдалану өндірістегі шығындарды азайтуға ықпал етеді. Себебі, дәстүрлі ХТӨ орнына осы технологияны қолдану шығын материалдарын, электр энергиясын тек бөлшектердің қажетті бөліктерін жергілікті өңдеу есебінен, сондай-ақ қымбат жоғары легірленген болаттар мен қорытпалардың орнына төмен легірленген құрылымдық болаттарды қолдану есебінен үнемдеуді қамтамасыз етеді.

Level of implementation (in Russian) : Не внедрено

Level of implementation (in Kazakh) : Енгізілмеген

Efficiency (in Russian) : Впервые предлагается разработка промышленной установки для химико-термической обработки металлических материалов на основе катодной электролитно-плазменной технологии, которая обладает высокой производительностью и экономичностью.

Efficiency (in Kazakh) : Алғаш рет өнімділігі мен үнемділігі жоғары катодты электролитті-плазмалық технология негізінде металл материалдарды химиялық-термиялық өңдеуге арналған өнеркәсіптік қондырғыны әзірлеу ұсынылады.

Field of application (in Russian) : Областью применения полученных результатов проекта являются машиностроение, автомобилестроение и металлургия. Потребителями полученных результатов являются Казахстанские и зарубежные металлургические и машиностроительные предприятия по производству и обработке деталей автотранспорта, железнодорожного транспорта и т.д., а также научные и конструкторские предприятия, занимающиеся вопросами создания высокопрочных металлических изделий, созданием инновационных технологий плазменной обработки материалов и развитием фундаментальных и прикладных научных исследований в области материаловедения.

Field of application (in Kazakh) : Жобаның алынған нәтижелерін қолдану саласы машина жасау, автомобиль жасау және металлургия болып табылады. Алынған нәтижелердің тұтынушылары автокөлік бөлшектерін, темір жол көлігін және т.б. өндіру және өңдеу бойынша Қазақстандық және шетелдік металлургиялық және машина жасау кәсіпорындары, сондай-ақ беріктігі жоғары металл бұйымдарын жасау, материалдарды плазмалық өңдеудің инновациялық технологияларын жасау және материалтану саласында іргелі және қолданбалы ғылыми зерттеулерді дамытумен айналысатын ғылыми және конструкторлық кәсіпорындар болып табылады