The object of research, development or design (in Russian) : В основе приоритетного направления лежит Сырдарья, которая встречается в трудах китайских путешественников и историков VIІ века, а также в арабских, персидских источниках VIII-XIII веков. Изучение взаимосвязи древних городов и населенных пунктов регионов Таласа и Шу путем сбора, сопоставления, дифференциации данных об их связях друг с другом; уточнение расстояний между древними городами и населенными пунктами; определение территории и городов, сакральных мест Западно-Тюркского каганата.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Басым бағыт негізінде VIІ ғасырдағы қытай саяхатшылары мен тарихшылары еңбектерінде және VIII-XІІІ ғасырлардағы араб, парсы дереккөздерінде кездесетін Сырдария. Талас, Шу өңірлеріндегі ежелгі қалалар мен елдімекендер туралы деректерді жинақтап, салыстыру, саралау арқылы олардың бір-бірімен байланысын зерттеу; көне қалалар мен елді мекендердің арақашықтығын нақтылау; Батыс Түркі қағанатының территориясы мен қалаларын, киелі жерлерін анықтау.

Aim of work (in Russian) : Подготовка коллективной монографии на основе системного рассмотрения и изучения исторической географии древних и средневековых городов Казахстана, а также соседних регионов в контексте взаимоотношений Востока и Запада, слияния цивилизаций, истории древних городов Сырдарьи, Таласа и Семиречья, их места и деятельность на Великом Шелковом пути, общественного положения, расстояния друг от друга, маршрутов, культурного развития, связей с цивилизацией кочевников.

Aim of work (in Kazakh) : Қазақстан мен оған көрші аймақтағы ежелгі және ортағасырлық қалалардың тарихи-географиясын Шығыс пен батыс қарым-қатынасы, өркениеттер тоғысы контексінде зерттеу, Сырдария, Талас және Жетісу өңірлеріндегі көне қалалардың орны, тарихы, олардың Ұлы Жібек жолы бойында атқарған қызметі, қоғамдық жағдайы, бір-бірінен арақашықтығы, маршруттары, мәдени дамуы, көшпенділер өркениетімен байланысы сынды мәселелерді жүйелі қарастыру және сол негізде ұжымдық монография дайындау.

Методы исследования (на русском) : В первой части проекта используются историческая и комплексная последовательность, сравнительно-типологические навыки, анализ данных, сопоставление, широкое использование научных трудов на различных языках, аналитические, структурные методы исследования. В ходе выполнения поставленной цели задача в программе содержала критическое отношение к ранее сформулированным, обобщенным понятиям. Систематизированы описания из зарубежных источников, выявили историко-географические связи между ними. Разработана историография исследований городов в трех крупных бассейнах рек (Семиречье, Шу-Талас, Сырдария).

Методы исследования (на казахском) : Жобаның алғашқы бөлігінде тарихи дәйектілік, кешенді жүйелілік және салыстырмалы-типологиялық машық, деректерді талдау, салыстыру, түрлі тілдердегі ғылыми еңбектерді кеңінен қолдану, аналитикалық, құрылымдық зерттеу тәсілдері қолданылады. Бағдарламадағы міндет, мақсатты орындау барысында бұған дейін тұжырымдалған, қорытындыланған ұғымдарға сыни көзқарас ұсталды. Шетелдік дереккөздеріндегі сипаттауларды бір жүйеге келтіріп, олардың арасындағы тарихи-географиялық байланыстар анықталды. Үш ірі су (Жетісу, Шу-Талас, Сырдәрия) бассейніндегі қалалар туралы зерттеулердің тарихнамасы жасалды.

Obtained results and novelty (in Russian) : Первая часть проекта была посвящена анализу источников о городах и научным работам, посвящённые их изучению. Была проведена работа по анализу потенциала в изучении средневековой исторической географии казахской земли и прилегающих к ней соседних регионов на основе данных, которые встречаются в таких источниках официальной истории Китая как Синь Таншу, Цзю Таншу, Цэфу-юаньчуй, Цзычжитундянь, а также в записках путешественников Суан Цзана, Цзя Даня, Ду Хуана. Кроме этого, в работах таких мусульманских авторов как Ибн Хордадбек, Исхак ибн аль-Хусейна, Аль-Бакри, аль-Макдиси, аль-Идриси, Ибн Баттута, Йакут аль-Хамауи и другие. Также была проведена работа по анализу выводов целого ряда ученых историков, которые всю жизнь занимались изучением оригиналов источников, принадлежащие вышеописанным авторам и занимались внедрением их в научных оборот. Это такие исследователи как В. Минорский, Ян де Гуе, Е. Шаванн, Генри Юль, Чжан Синлян, Цын Чжунмянь, Чжоу Лянкуань, Жуй Суанмин, Н.Бичурин, В.Бартольд. Был проведен анализ их работ. На основе исследований в нашем проекте впервые были достигнуты следующие открытия: - данные имеющиеся в мире об указанных городах были сгруппированы в одно место, проанализированы взаимосвязи между ними, а также проанализированы взаимодополняющие, отличительные особенности. - проанализированы достоверность данных и их потенциал, преимущества и недостатки. - проанализированы полученные результаты и недостатки исследовательских работах ученых всего мира.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Жобаның алғашқы бөлігі қалалар туралы деректер мен зерттеу еңбектерін сараптауға арналды. Ерте, ортағасырлардағы Қазақстан мен оған көрші аймақтардағы қалалар туралы Қытайдың ресми тарихының деректері Синь Таншу, Цзю Таншу, Цэфу-юаньчуй, Цзычжитундянь секілді кітаптар мен Суан Цзан, Цзя Дань, Ду Хуанның жолжазба естеліктеріне, сондай-ақ, мұсылман әлемінен Ибн Хордадбех, Исхақ ибн әл-Хусейн, Әл-Бакри, Әл-Мақдиси, Әл-Идриси, Ибн Баттута, Йақұт әл-Хамауи секілді авторлардың еңбектерінде Қазақ жері мен оған көршілес жатқан аймақтардың ортағасырлық тарихи-географиясын зерттеудегі деректік әлеуеті айырықша жазбаларға талдау жасалды. Сонымен бірге, аталмыш түпнұсқа деректермен өмірбойы айналысып, оларды ғылыми айналымға қосқан және сол негізде өздерінің тұжырымдарын ортаға қойған тарихшы ғалымдардың бір тобының зерттеу жұмысына талдау және сараптама жасалды. Атап айтқанда В. Минорский, Ян де Гуе, Е. Шаванн, Генри Юль, Чжан Синлян, Цын Чжунмянь, Чжоу Лянкуань, Жуй Суанмин, Н.Бичурин, В.Бартольд секілді ғалымдардың зерттеу еңбектері талданды. Біздің жобамызда осы айтылған зерттеулер негізінде алғаш мынадай жаңалықтарға қол жеткізілді: - дүниежүзінде аталған қалалар жайлы бар деректер бір жерге топтастырылып олардың арасындағы байланыс, бірін бірі толықтайтын тұстары, өзгешеліктері талданды. - деректердің шынайылығы мен деректік әлеуеті, артықшылықтары мен кемшіліктері сараланды. - дүниежүзі ғалымдарының зерттеу еңбектеріндегі алынған нәтижелер мен кемшіліктер сарапталды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Полученные результаты исследования влияют на определение исторического значения южных городов раннего и средневекового периода, а также на развитие познавательного туризма в регионе. В частности, создание туристских культурных комплексов, исторических сакральных мест в южном регионе Казахстана будут является основой для выработки предложений и заключения договоров. Программа поможет определить и возродить места древних городов и их маршруты на юге Казахстана и в Семиречье, а также создать туристические комплексы. Объединение в одном месте специалистов в области науки, культуры, туризма, спорта, индустрии, экологии послужит в привлечении инвестиций, диверсификации внутренней экономики в целях повышения привлекательности Казахстана на мировой арене. Создание туристских объектов и дорог, возводимые на территории древних городов будут способствовать оживлению локальной экономики.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Алынған зерттеу нәтижелері ерте заман, ортағасырдағы оңтүстік өңірдегі қалаларымыздың тарихи мән-маңызын айқындауға, аймақта танымдық (познавательный) туризмді дамытуға әсер етеді. Атап айтқанда, Қазақстанның оңтүстік өңірінде туристік мәдени кешендерді, тарихи киелі жерлерді жасақтауға ұсыныстар беруге және келісім-шарт жасауға негіз болады. Бағдарлама Қазақстанның оңтүстігі мен Жетісу өңіріндегі көне қалалар мен олардың маршруттарын анықтауға, сол бойынша байырғы қалалардың орнын қайталай жаңғыртып туристік кешендер құруға көмектеседі; Ғылым, мәдениет, туризм, спорт, индустрия, экология саласының мамандарын бір жерге топтастырып, Қазақстанның әлемдік аренадағы тартымдылығын арттыру мақсатында инвестиция тартуға, ішкі экономиканы әртараптандыруға қызмет етеді; Көне қалалар аумағында салынатын туристік нысандар, жолдар жергілікті жердің экономикасын жандандыруға көмектеседі.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Исследование будет служить для организации исторических мероприятий государственного уровня, развития туристического кластера, модернизации национальной идеологии и исторического сознания, воспитания патриотического сознания подрастающего поколения, обеспечения результатами исследований музеев и учебных заведений. Результаты исследования будут адресованы исследователям, студентам и широкой научной общественности в области археологии, этнографии, востоковедения и тюркологии.

Field of application (in Kazakh) : Мемлекеттік деңгейдегі тарихи іс-шараларды ұйымдастыруға, туристік кластерді дамытуға, ұлттық идеология мен тарихи сананы жаңғыртуға, жас ұрпақты отаншылдық сана-сезімде тәрбиелеуге, аталмыш өңірлердегі мұражайлар мен оқу орындарын зерттеу нәтижелерімен қамтамасыз етуге қызмет етеді. Зерттеу нәтижелері археология, этнография, шығыстану мен түркология саласындағы зерттеушілерге, студенттерге және жалпы ғылыми көпшілікке арналады.