The object of research, development or design (in Russian) : Проект предусматривает исследование уникального археологического объекта эпохи бронзы – мегалитического святилища, расположенного в горах Кокшетау (Бурабай) и могильника эпохи бронзы Кызыл-тобе. Первый объект представляет собой линейное мегалитическое сооружение в виде сакральной террасы с дополнительными архитектурными элементами. Проект направлен на изучение, точную и полную фиксацию архитектуры памятника. В проекте планируется исследовать обнаруженное мегалитическое святилище, как новый тип памятника и самостоятельный объект, а так же определить его положение в контексте исторического ландшафта и культурного окружения. Для этого планируется провести разведку и картографирование всех археологических памятников окрестностей внутренней части Бурабайской лесной котловины. Второй памятник это могильник эпохи бронзы Кызыл-тобе, который находиться в 15 км к юго-востоку от святилища. Могильник состоит из 60 погребальных конструкций с элементами мегалитической архитектуры. На территории могильника зафиксированы несколько типов погребальных конструкции. Исследование могильника необходимо для сравнения двух мегалитических объектов и их хронологической корреляции.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Жобада бүгінгі күнге дейін ашылған қола дәуірінің жалғыз археологиялық орны – Көкшетау (Бурабай) тауларында орналасқан мегалиттік қорық және қола дәуірінің Қызылтөбе қорымының зерттеу жұмыстары қарастырылған. Жоба қола дәуірінің бірегей археологиялық нысаны – Көкшетау тауларының (Бурабай) аумағында орналасқан киелі орынды зерттеуді көздейді. Ескерткіш қосымша сәулет элементтері бар қасиетті террассалар түріндегі сызықтық мегалитикалық құрылым болып табылады. Жоба сәулет ескерткішін зерттеуге, дәл және толық тіркеуге бағытталған. Жобада табылған мегалитикалық қасиетті орынды ескерткіштің жаңа түрі және тәуелсіз объект ретінде, сондай-ақ тарихи ландшафт пен мәдени орта тұрғысынан зерттеу жоспарлануда. Ол үшін Бурабай орман қазаншұңқырының ішкі бөлігіндегі барлық археологиялық ескерткіштерге барлау және картографиялау жүргізу жоспарлануда. Екінші ескерткіш – киелі орыннан оңтүстік-шығысқа қарай 15 км жерде орналасқан қола дәуірінің қорымы Қызылтөбе. Қорым мегалиттік сәулет элементтері бар 60 жерлеу қорымнан тұрады. Қорым аумағында жерлеу құрылыстарының бірнеше түрі тіркелген. Қорымды зерттеу екі мегалиттік нысанды және олардың хронологиялық корреляциясын салыстыру үшін қажет.

Aim of work (in Russian) : Исследование и фиксация в изучаемом регионе архитектуры мегалитических памятников эпохи бронзы. Реконструкция первоначального вида и определение хронологии и культурной принадлежности памятников.

Aim of work (in Kazakh) : Мегалитикалық құрылыстың архитектурасын зерттеу және бекіту. Ескерткіштің бастапқы келбетін қалпына келтіру және хронологиясын мен мәдени сәйкестілігін анықтау.

Методы исследования (на русском) : Методологическую основу проекта составляют универсальные общенаучные методы, в том числе стандартное описание, сравнение, анализ и синтез. Применена классическая в археологических исследованиях сравнительно-историческая и формальная типология. Использованы методы стратиграфии. Для выявления общих, повторяющихся закономерностей, с одной стороны, и особенностей, отличий с другой будет использован сравнительно-исторический метод. Для унификации, структурирования и систематизации источников использован формально-типологический анализ. Отдельная часть проекта связана с естественно-научными методами. Для поиска памятников и выявления всех структурных элементов святилища проведена археологическая разведка. Основная цель метода выявление еще неизвестных науке, а также проверка сведений об уже открытых археологических памятниках, определение их местонахождения, закономерности их расположения и научной регистрации. В работе с памятниками применена и сделано картографирования, т.е. помещение памятников на частные пространственно-временные модели действительности. Данный метод исследования основан на анализе карт. Для изучения явлений по их изображениям на картах сделаны различные приемы анализа: визуальные, картометрические, графические и математические способы.

Методы исследования (на казахском) : Жобаның әдіснамалық негізін әмбебап жалпы ғылыми әдістер құрайды - сипаттау, салыстыру, талдау және синтез. Археологиялық зерттеулерде дәстүрлі түрде қолданылатын салыстырмалы тарихи және формальды типология әдістері, аналогия, стратиграфия және статистика әдісі қолданылады. Салыстырмалы-тарихи әдіс бір жағынан жалпы, қайталанатын және табиғи, екінші жағынан ерекше, әр түрлі формада кезедесетін құбылыстарды анықтауға мүмкіндік береді. Маңызды әдіснамалық тәсіл - сипаттама процедураларын біріктіру және құрылымдайтын, дерек көздерін оңтайландыратын және жүйелейтін формальды-типологиялық талдаулар жасалды. Археологиялық барлау жұмыстары атқарылыды. Басты мақсат - ғылымға әлі белгісіз археологиялық нысандар туралы ақпаратты тексеру, олардың орналасуын, орналасу заңдылықтарын және ғылыми тіркеу жұмыстары жасалды. Картографиялау. Қазіргі картографиялық зерттеу әдістері объективті шындықтың кеңістіктік-уақыттық модельдері ретінде карталарды талдауға негізделген. Көрнекі талдаудың нәтижесі ұсынылатын дәйектілік пен дәйектілікті, фактілерді іріктеу мен жүйелеуді, оларды талдауды, жалпылауды және қорытынды тұжырымдарды қажет ететін зерттелетін құбылыстардың сипаттамасы бола алады. Математикалық анализ әдістері карталардың көмегімен зерттелетін құбылыстардың кеңістіктік математикалық модельдерін құру үшін қолданылады.

Obtained results and novelty (in Russian) : Осуществлено документирование нового уникального объекта культурного наследия Республики Казахстан; Определены основные характеристики объекта и древних технологий; Сделана графическая реконструкция и моделирование сооружения; Предварительно определена хронология святилища и могильника; Предварительно определена культурная принадлежность памятников; Осуществлена теоретическая реконструкция этапов создания святилища; Полученные материалы введены в научный оборот в виде научных публикаций, тезисов докладов отечественных и зарубежных конференций; Осуществлена популяризация историко-культурного наследия Республики Казахстан; Произведена публикация научных статей в рецензируемых зарубежных и отечественных научных изданиях. публикация статей в сборниках конференций и журналах рекомендованных ККСОН МОН РК.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Объектінің негізгі сипаттамаларын анықтау және ежелгі технологияларды реконструкциялау; құрылысты графикалық реконструкциялау және модельдеу; ескерткіштің хронологиясын анықтау; ескерткіштің мәдени қатыстылығын анықтау; ескерткіш жасау кезеңдерінің теориялық реконструкциясы; ғылыми айналымға ғылыми жарияланымдар, отандық және шетелдік конференциялар баяндамаларының тезистері түрінде алынған материалдарды енгізу; Қазақстан Республикасының тарихи-мәдени мұрасын насихаттау; рецензияланатын шетелдік және отандық ғылыми басылымдарда ғылыми мақалалар жариялау; конференция жинақтарында және ҚР БҒМ БҒСБК ұсынған журналдарда мақалаларды жариялау.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Научный эффект связан с введением в отечественный и мировой научный оборот сведений о новом уникальном мегалитическом археологическом памятнике, который культурно и хронологически, по яркому архитектурному стилю сооружения близок памятникам типа Стоунхендж (Великобритания). Археологическое изучение и фиксация памятников данного типа ставит перед казахстанской исторической наукой новые цели и задачи. Позволяет ответить на ключевые вопросы истории металлургических сообществ и степных пастушеских коллективов III-II тыс. до н.э. Анализ полученной в результате проведенных работ по проекту позволит сделать ряд более точных предположений и продемонстрировать уровень социального, экономического и культурного развития населения Казахстана в эпоху бронзы. Памятник расположен на территории Национального парка «Бурабай», поэтому экономический эффект связан с включением его в уже существующие туристические маршруты. Это позволит привлечь всех интересующихся не только природными богатствами Бурабая и Республики Казахстан, но и выдающимися памятниками историко-культурного наследия и скажется на развитие регионального туристического кластера Республики Казахстан.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Ғылыми нәтиже археологиялық объектілердің жаңа түрі туралы бірегей деректердің ғылыми айналымға енгізілуіне байланысты болады. Осы үлгідегі ескерткіштерді зерттеу қазақстандық және жалпы әлемдік археологияның алдына жаңа міндеттер қойып, б. з. д. II мыңжылдықтағы дала шопандары мен металлургиялық қоғамдастықтардың, ұжымдар тарихының маңызды сұрақтарына жауап береді. Зерттеу барысында алынған материалдарды талдау қола дәуірінің аяғында Қазақстан халқының әлеуметтік, экономикалық және мәдени даму деңгейін көрсетуге мүмкіндік береді. Экономикалық тиімділік Қазақстан Республикасының туристік кластерін дамытуға байланысты болады. Ескерткіш "Бурабай" ұлттық паркінің аумағында орналасқан, оны зерделеу және сипаттау, ескерткіш туралы ақпаратты бүгінгі күнде қолда бар туристік маршруттарға енгізу Бурабай мен Қазақстан Республикасының табиғи байлықтарына ғана емес, сонымен қатар көрнекті тарихи-мәдени мұра ескерткіштеріне де қызығушылық танытатындардың назарын аударуға мүмкіндік береді. Ескерткіш аймақтың ең дамыған туристік бағыты өтетін жерде орналасқанын атап өткен жөн.

Level of implementation (in Russian) : В научный оборот введены новые материалы историко-культурного наследия, ранее не известные на территории Казахстана

Level of implementation (in Kazakh) : Қазақстан аумағында бұрын белгісіз болған жаңа тарихи-мәдени мұра материалдары ғылыми айналымға енгізілді

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Целевые потребители полученных результатов: научные данные и результаты исследования в рамках проекта, могут быть включены в программу обучения в средних и высших учебных заведении. Материалы исследования могильника пополнят фонды музеев, а научные и теоретические выводы могут стать предпосылкой для дальнейшего развития данного направления в работе различных институтов и научно-исследовательских центров. Дополнительными потребителями может стать широкая общественность в рамках развития туризма, в том числе внутреннего. Это связано с тем, что мегалитический памятник находится непосредственно на территории курортной зоны Бурабай. Памятник требует музеефикации и в перспективе, на основе полученных научных результатов, можно воссоздать исторический объект, и превратить его в одну из местных достопримечательностей.

Field of application (in Kazakh) : Алынған нәтижелердің мақсатты тұтынушылары: осы жобаны іске асыру барысында алынған ғылыми нәтижелер орта және жоғары оқу орындарындағы оқу бағдарламасына енгізілуі мүмкін. Материалдар мұражай қорын толықтырады, ал ғылыми және теориялық тұжырымдар әртүрлі институттар мен ғылыми-зерттеу орталықтарының жұмысында осы бағытты одан әрі дамытудың алғышарты бола алады. Тікелей Бурабай курорттық аймағында орналасқан қола дәуірінің мегалиттік құрылысы, мұражайландыру жұмыстарды қажет етеді.