Inventory number IRN Number of state registration
0322РК01003 AP14870416-KC-22 0122РК00601
Document type Terms of distribution Availability of implementation
Краткие сведения Gratis Number of implementation: 0
Not implemented
Publications
Native publications: 1
International publications: 0 Publications Web of science: 0 Publications Scopus: 0
Patents Amount of funding Code of the program
0 10000000 AP14870416
Name of work
Разработка новых подходов к решению философских проблем многозначной логики как средства установления закономерностей мышления
Type of work Source of funding Report authors
Fundamental Масалимова Алия Рмгазиновна
0
0
1
0
Customer МНВО РК
Information on the executing organization
Short name of the ministry (establishment) МНВО РК
Full name of the service recipient
Некоммерческое акционерное общество "Казахский национальный университет имени аль-Фараби"
Abbreviated name of the service recipient НАО "КазНУ им. аль-Фараби"
Abstract

Философские основания многозначной логики, природа законов мышления

Көп мағыналы логиканың философиялық негіздері, ойлау заңдарының табиғаты

Цель проекта – создание и реализация нового синергетического философского подхода к установлению объективных законов мышления на основе нового подхода к философскому истолкованию многозначных логик и обеспечение возможности его использования для создания систем искусственного интеллекта нового типа.

Жобаның мақсаты – көп мағыналы логиканы философиялық түсіндірудің жаңа тәсілі негізінде ойлаудың объективті заңдылықтарын орнатудың жаңа синергетикалық философиялық тәсілін құру және жүзеге асыру және оны жаңа типтегі жасанды интеллект жүйелерін құру үшін пайдалану мүмкіндігін қамтамасыз ету.

Философская интерпретация достижений конкретных наук, классические подходы объективной диалектики, методы ретроспективного анализа развития науки, методы аналитического исследования нейронных сетей.

Нақты ғылымдардың жетістіктерін философиялық түсіндіру, объективті диалектиканың классикалық тәсілдері, ғылымның дамуын ретроспективті талдау әдістері, нейрондық желілерді аналитикалық зерттеу әдістері.

Обоснована необходимость разработки нового философского подхода к истолкованию сущности многозначной логики. Впервые показано, что адекватная интерпретация переменных многозначной логики не может быть дана только лишь на основе отвлеченных рассуждений, данная интерпретация должна быть абстрагирована из достижений конкретных наук, в частности из достижений в области искусственных нейронных сетей и искусственного интеллекта. Впервые предложена методология, обеспечивающая адекватную интерпретацию переменных многозначной логики, основанная на сочетании эмпирических процедур (из области нейронных сетей) с теоретическими построениями, и дано ее последовательное философское обоснование. Обоснована необходимость рассмотрения многозначных логик с точки зрения установления объективных законов мышления. Впервые показано, что для установления истинных законов мышления (т.е. тех, которыми реально оперирует разум человека в своей повседневной деятельности), прежде всего необходимо раскрыть те механизмы функционирования «природных» нейронных сетей, которые позволяют человеку лгать и/или фантазировать. Впервые показано, что для формализации отношений истинности более высоких порядков, нежели та, что вытекает из примитивного противопоставления «Истина – Ложь» может быть использована только многозначная логика, в том числе, комплекснозначная.

Көп мағыналы логиканың мәнін түсіндіруге жаңа философиялық тәсілді әзірлеу қажеттілігі негізделді. Алғаш рет көп мағыналы логиканың айнымалыларын барабар интерпретациялауды тек алаңдататын пайымдаулар негізінде ғана беруге болмайтындығы көрсетілді, бұл интерпретация нақты ғылымдардың жетістіктерінен, атап айтқанда жасанды нейрондық желілер мен жасанды интеллект саласындағы жетістіктерден абстракциялануы керек. Алғаш рет эмпирикалық процедуралардың (нейрондық желілер аймағынан) теориялық құрылымдармен үйлесуіне негізделген көп мәнді логиканың айнымалыларын барабар түсіндіруді қамтамасыз ететін әдістеме ұсынылды және оның дәйекті философиялық негіздемесі берілді. Ойлаудың объективті заңдылықтарын орнату тұрғысынан көп мағыналы логиканы қарастыру қажеттілігі негізделді. Алғаш рет ойлаудың шынайы заңдылықтарын (яғни, адамның ақыл-ойы күнделікті іс-әрекетінде нақты жұмыс істейтіндерді) орнату үшін, ең алдымен, адамға өтірік айтуға және/немесе қиялдауға мүмкіндік беретін "табиғи" нейрондық желілердің жұмыс істеу механизмдерін ашу керек екендігі көрсетілді. Алғаш рет "ақиқат – өтірік" қарабайыр қарама-қайшылығынан туындайтыннан гөрі жоғары ретті ақиқат қатынастарын ресімдеу үшін тек көп мағыналы логиканы, соның ішінде күрделі логиканы қолдануға болатындығы көрсетілді.

Влияние проекта на уровень научно-технического потенциала РК состоит, главным образом, в том, что он наглядно продемонстрирует значимость тезиса о конвергенции естественнонаучного и гуманитарного знания. Тем самым будут созданы предпосылки для преодоления междисциплинарных барьеров и консолидации казахстанского научно-технического сообщества ради решения прорывных задач. При этом будут также созданы предпосылки для создания систем искусственного интеллекта, максимально приближенного по своим качествам к человеческому, во всяком случае – способным использовать гибкие платформы на основе вариативных многозначных логик.

Жобаның ҚР Ғылыми - техникалық әлеуетінің деңгейіне әсері, негізінен, ол жаратылыстану және гуманитарлық білімнің конвергенциясы туралы тезистің маңыздылығын айқын көрсетеді. Осылайша, серпінді міндеттерді шешу үшін пәнаралық кедергілерді еңсеру және қазақстандық ғылыми-техникалық қоғамдастықты шоғырландыру үшін алғышарттар жасалатын болады. Сонымен қатар, жасанды интеллект жүйелерін құру үшін алғышарттар жасалады, олардың қасиеттері адамға мүмкіндігінше жақын, кез – келген жағдайда-өзгермелі көп мағыналы логика негізінде икемді платформаларды қолдануға қабілетті.

Внедрение результатов работ на данном этапе не запланировано. На последующих этапах предполагается использование результатов проекта для создания сильного искусственного интеллекта, использующего многозначную логику.

Осы кезеңде жұмыс нәтижелерін енгізу жоспарланбаған. Келесі кезеңдерде көп мағыналы логиканы қолдана отырып, күшті жасанды интеллект құру үшін жоба нәтижелерін пайдалану көзделеді.

Будет обоснована и доказана на последующих этапах реализации проекта через использование его результатов для разработки сильного искусственного интеллекта, использующего многозначную логику.

Көп мағыналы логиканы қолдана отырып, күшті жасанды интеллектті дамыту үшін оның нәтижелерін пайдалану арқылы жобаны іске асырудың келесі кезеңдерінде негізделеді және дәлелденеді.

Разработки в области сильного искусственного интеллекта, прикладная философия.

Күшті жасанды интеллект саласындағы әзірлемелер, қолданбалы философия.

UDC indices
1.16
International classifier codes
02.01.00; 02.15.41; 04.01.00; 02.41.21; 04.00.00;
Key words in Russian
сознание человека; диалектика; философские категории; гносеология; позитивизм; многозначная логика; системы переработки информации; искусственный интеллект;
Key words in Kazakh
адам санасы; диалектика; философиялық категориялар; гносеология; позитивизм; көп мағыналы логика; ақпаратты өңдеу жүйелері; жасанды интеллект;
Head of the organization Айдосов Нуржан Сарсынбекович /
Head of work Масалимова Алия Рмгазиновна Доктор философских наук / Профессор