The object of research, development or design (in Russian) : Компактные объекты и белые карлики

The object of research, development or design (in Kazakh) : Ықшам нысандар және ақ ергежейлілер

Aim of work (in Russian) : Исследование гравитационного поля белых карликов с помощью теории гравитации Эйнштейна. Рассмотрим равновесные свойства поля внутри звезды, а также поля вне звезды с учетом деформации поверхности звезды, описываемой квадрупольным моментом.

Aim of work (in Kazakh) : Эйнштейннің жалпы салыстырмалылық теориясын пайдаланып ақ ергежейлілердің гравитациялық өрісін зерттеу. Квадрупольдік моментпен сипатталатын жұлдыз бетінің деформациясын ескере отырып, жұлдыз ішіндегі өрістің тепе-теңдік қасиеттерін, сондай-ақ жұлдыз сыртындағы өрісті сипаттау.

Методы исследования (на русском) : На данном этапе реализации проекта были разработаны модели, описывающие частные нерешенные свойства различных астрофизических явлений и методами математического аппарата общей теории относительности. Для научных вычислений были использованы лицензированные программные продукты Wolfram Mathematica, Maple, Python и MATLAB. Это программное обеспечение представляет собой современные высокоуровневые программы технических вычислений, охватывающие все области вычислений.

Методы исследования (на казахском) : Жобаны жүзеге асырудың осы кезеңінде жалпы салыстырмалық теориясының математикалық аппаратының әдістерін пайдалана отырып, әртүрлі астрофизикалық құбылыстардың нақты шешілмеген қасиеттерін сипаттайтын модельдер әзірленді. Ғылыми есептеулер үшін лицензияланған Wolfram Mathematica, Maple, Python және MATLAB бағдарламалық өнімдері пайдаланылды. Бұл бағдарламалық қамтамасыз ету есептеудің барлық салаларын қамтитын заманауи жоғары деңгейлі техникалық есептеу бағдарламасы болып табылады.

Obtained results and novelty (in Russian) : Мы использовали статическую квадруполярную метрику (q -метрику). Эта метрика интерпретируется как простейшее обобщение метрики Шварцшильда, которая является осесимметричной и включает дополнительный параметр q, определяющий квадрупольный момент источника. Для учета вращения источника рассмотрели стационарное обобщение q -метрики для внешнего гравитационного поля вращающихся компактных тел. Явный вид этих метрических функций получен из потенциала Эрнста. Расчеты проводились как в сферических координатах, так и в цилиндрических координатах. Мы анализировали внутреннее и внешнее пространство-время, используя процедуру сопоставления C3; Новизна этих результатов заключалась в том, что была создана новая аналитическая модель компактных объектов.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Біз статикалық квадрупольдік метриканы (q-метрика) қолдандық. Бұл метрика Шварцшильд метрикасының ең қарапайым жалпылауы ретінде түсіндіріледі және ол осьтік симметриялы сондай-ақ гравитациялық көздің квадрупольдік моментін анықтайтын қосымша q параметрін қамтиды. Гравитациялық көздің айналуын ескеру үшін ықшам денелердің сыртқы гравитациялық өрісінің q-метриканың стационарлық жалпылауын қарастырдық. Бұл метрикалық функциялардың айқын түрі Эрнст потенциалынан алынады. Есептеулер сфералық координаттарда, сондай-ақ, цилиндрлік координаттарда да жүргізілді. Біз C3 сәйкестендіру процедурасын пайдалана отырып, ішкі және сыртқы кеңістік-уақытты талдадық; Бұл нәтижелердің жаңалығы ретінде, ықшам объектілердің жаңа аналитикалық моделі жасалғанын айтмыз.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Проект носит чисто теоретический и фундаментальный характер. Поэтому конструктивные и технико-экономические показатели связаны с получением новых знаний (сведений) в области физики компактных объектов.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Жоба нақты теориялық және іргелі зерттеу болып табылады. Сондықтан конструктивті және техникалық-экономикалық көрсеткіштері ықшам объектілер физикасы саласындағы жаңа білімді (ақпаратты) алумен байланысты болып келеді.

Level of implementation (in Russian) : - не планируется, так как проект относится к области фундаментальной теоретической физики.

Level of implementation (in Kazakh) : - жоба іргелі теориялық физика саласы болғандықтан жоспарланбаған.

Efficiency (in Russian) : Эффективность реализации проекта заключается в построении моделей и методов исследования компактных объектов и процессов, протекающих в их гравитационных полях.

Efficiency (in Kazakh) : Жобаны жүзеге асырудың тиімділігі - ықшам объектілерді және олардың гравитациялық өрістерінде болатын процестерді зерттеудің үлгілері мен әдістерін құруда болып табылады.

Field of application (in Russian) : ожидается, что результаты будут полезны для широкого сообщества экспертов, в том числе в области астрофизики, релятивистской физики;

Field of application (in Kazakh) : нәтижелер астрофизика, релятивистік физика саласындағы сарапшылардың кең қауымдастығы үшін пайдалы болады деп күтілуде;