The object of research, development or design (in Russian) : Объектом исследования является эффективный одностадийный способ получения сложных эфиров карбоновых кислот.

The object of research, development or design (in Kazakh) : Зерттеу нысаны карбон қышқылдарының күрделі эфирлерін өндірудің тиімді бір сатылы әдісі болып табылады.

Aim of work (in Russian) : Разработка научных основ металлокомплексного гидроалкоксикарбонилирования С4-С10 олефинов нефтепереработки используемых для синтеза практически ценных сложных эфиров карбоновых кислот – биологически активные лекарственные средства, душистые вещества, растворители и др.

Aim of work (in Kazakh) : Практикалық құнды карбон қышқылдарының күрделі эфирлерін – биологиялық белсенді дәрілік заттар, хош иістендіргіштер, еріткіштер мен т.б. синтездеуде қолдану үшін мұнайөңдеудегі С4-С10 олефиндермен металлкомплексті гироалкосикарбонилдеудің ғылыми негізін жасау.

Методы исследования (на русском) : При выполнении запланированных исследований были использованы общепринятые методы тонкого органического синтеза с широким привлечением физико-химических методов научных исследований. Для определения характеристики синтезированных образцов каталитических систем были использованы методы ИК- и ЯМР- спектроскопии, а также морфология веществ будет исследована с применением просвечивающей и сканирующей электронной микроскопии (SEM).

Методы исследования (на казахском) : Жобаланған зерттеулерді жүзеге асыру барысында жалпы қабылданған нәзік органикалық синтез әдістерімен қоса физико-химиялық зерттеу әдістері кеңінен қолданылды. Каталитикалық жүйелердің синтезделген үлгілерінің сипаттамасын анықтау үшін ИҚ- және ЯМР- спектроскопия әдістері, сондай-ақ заттардың морфологиясы жарық өткізетін және сканерлейтін электрондық микроскопияны (SEM) қолдану арқылы зерттелген.

Obtained results and novelty (in Russian) : Исследовано реакция карбонилирования гексена-1 в присутствии трехкомпонентной системы PdCl2(PPh3)2-PPh3-AlCl3 с различными спиртами (метанол, этанол, пропанол-1, изоамиловый спирт, изобутанол, пентанол-1, алилловый спирт и третбутиловый спирт) при соотношении каталитической системы [PdCl2(PPh3)2]:[PPh3]:[AlCl3]=1:6:8, условия проведения реакции Т=120 °С, Рсо = 25 атм, τ = 5 часов. Выходы полученных продуктов составляют: этилгептаноат 89,06%, пропилгептаноат 91,78%, бутилгептаноат 91,55%, изоамилгептаноат 46,6%, изобутилгептаноат 88,3%, пентилгептаноат 67,62%. С точки зрения экономии моноксида углерода исследованы влияние парциального давления моноксида углерода в смеси с более дешевым инертным газом (аргоном) на выход реакции гидроэтоксикарбонилирования гексена-1 в присутствии системы Pd(PPh3)4-PPh3-TsOH. Были определены для реакции гидроэтоксикарбонилирования пентена-1, найдены оптимальные условия для проведения процесса ([C5H10]:[C2H5OH]:[PdCl2(PPh3)2]:[PPh3]: [AlCl3]=435:550:1:7:9; Т=100 °С; PCO=2,0 МПа; τ = 7 ч.); общий выход продукции достиг 74,72%. Новизна: При реакции гидроалкоксикарбонилирования циклопентена и пентена-1 впервые была использована трехкомпонентная каталитических систем PdCl2(PPh3)2-PPh3-AlCl3 и Pd(PPh3)4-PPh3-ТsOH, а также определены оптимальные условия проведения реакции.

Obtained results and novelty (in Kazakh) : Гексен-1-ді әртүрлі спирттермен (метанол, этанол, пропанол-1, изоамил спирті, изобутанол, пентанол-1, алил спирті және третбутил спирті) карбонилдену реакциясын үш компонентті PdCl2(PPh3)2-PPh3-AlCl3 каталитикалық жүйенің қатынасында [PdCl2(PPh3)2]:[PPh3]:[AlCl3]=1:6:8 жүргіздік, реакцияның жүру жағдайлары Т=120 °С, Рсо = 25 атм, τ = 5 сағат. Алынған өнімдердің шығымы: этилгептаноат 89,06%, пропилгептаноат 91,78%, бутилгептаноат 91,55%, изоамилгептаноат 46,6%, изобутилгептаноат 88,3%, пентилгептаноат 67,62%. Көміртегі моноксидін үнемдеу тұрғысынан арзан инертті газ (аргон) қоспасындағы көміртегі моноксидінің парциалды қысымының Pd(PPh3)4-PPh3-TsOH жүйесінің қатысуымен гексен-1-ді гидроэтоксикарбонилдеу реакциясының шығымына әсері зерттелді. Пентен-1-ді гидроэтоксикарбонилдеу реакциясы үшін процесті жүргізудің оңтайлы шарттары табылды ([C5H10]:[C2H5OH]:[PdCl2(PPh3)2]:[PPh3]:[AlCl3]= 435:550:1:7:9; Т=100 °С; PCO=2,0 МПа; τ = 7 сағат); өнімнің жалпы шығымы 74,72% жетті. Жаңалығы: Циклопентен мен пентен-1 гидроалкоксикарбонилдену реакциясында алғаш рет PdCl2(PPh3)2-PPh3-AlCl3 және Pd(PPh3)4-PPh3-TsOH үш компонентті каталитикалық жүйелері қолданылды және реакцияның оңтайлы жағдайлары анықталды.

The main constructive and technical economic indicators (in Russian) : Простота синтеза, высокая активность и селективность металлокомплексных катализаторов на основе МКФЛ.

The main constructive and technical economic indicators (in Kazakh) : Синтездің қарапайымдылығы, МКФЛ негізіндегі металлокомплексті катализаторлардың жоғары белсенділігі мен селективтілігі.

Level of implementation (in Russian) :

Level of implementation (in Kazakh) :

Efficiency (in Russian) :

Efficiency (in Kazakh) :

Field of application (in Russian) : Полученные результаты могут применяться в нефтехимической, фармацевтической и народнохозяйственной (парфюмерия и пищевая) промышленности Республики Казахстан.

Field of application (in Kazakh) : Алынған нәтижелер Қазақстан Республикасының мұнайхимия, фармацевтика және халық шаруашылығы (парфюмерия және тамақ) өнеркәсібінде қолданылуы мүмкін.